Një grup i ekonomive të mëdha në zhvillim përfundoi një samit në Afrikën e Jugut të enjten e kaluar duke mirëpritur gjashtë anëtarë të rinj, por pa një monedhë të re sfiduese për dollarin.
Samiti i Brazilit, Rusisë, Indisë, Kinës dhe Afrikës së Jugut ose vendeve të BRICS shtoi Arabinë Saudite, Iranin, Etiopinë, Egjiptin, Argjentinën dhe Emiratet e Bashkuara Arabe. Ky është zgjerimi i parë i bllokut në 13 vjet pasi ai kërkon të jetë një alternativë ndaj grupimeve të udhëhequra nga perëndimi.
Ndërsa flitej për krijimin e mundshëm të një monedhe të përbashkët nga blloku për të rivalizuar dollarin amerikan, kjo nuk ndodhi, në fakt, diskutimet nga vendet e BRICS për këtë çështje u ndanë, duke vënë në dukje mendime të ndryshme që mund të vonojnë një zhvillim të tillë.
Ndërsa po diskutohej kjo alternativë e dollarit, të dhënat nga SWIFT treguan se monedha e gjelbër u përdor për një rekord prej 46% të pagesave të këmbimit valutor nëpërmjet sistemit të komunikimit në korrik.
Ja çfarë thanë liderët e pesë anëtarëve të BRICS për dedollarizimin:
Presidenti i Brazilit bëri thirrje për një monedhë të përbashkët BRICS
“Krijimi i një monedhe për transaksionet tregtare dhe investuese midis anëtarëve të BRICS rrit opsionet tona të pagesave dhe zvogëlon dobësitë tona,” tha Presidenti i Brazilit Luiz Inacio Lula da Silva në seancën plenare të hapjes së samitit të mërkurën.
Udhëheqësi brazilian ka qenë një nga përkrahësit më të zëshëm të valutave alternative të shlyerjes së tregtisë.
“Pse nuk mund të bëjmë tregti bazuar në monedhat tona?” tha ai në një vizitë shtetërore në Kinë në prill, për The Financial Times. “Kush vendosi që dollari ishte valuta pas zhdukjes së standardit të arit?
Putin rinovoi thirrjen e tij për të rritur përdorimin e monedhave lokale për tregti
“Ne po punojmë për të rregulluar mekanizmat efektivë për shlyerjet e ndërsjella dhe kontrollin monetar dhe financiar”, tha presidenti rus Vladimir Putin të martën.
Ai shtoi se dedollarizimi brenda bllokut BRICS është “i pakthyeshëm” dhe po fiton ritëm.
Putini ka bërë presion për më shumë tregti në monedhat lokale pas sanksioneve gjithëpërfshirëse kundër Rusisë që e kanë përjashtuar vendin nga sistemi financiar global i dominuar nga dollari amerikan.
Ai tha në një takim të mëparshëm ndërkombëtar në korrik se ishte e rëndësishme të krijohej një “sistem financiar i pavarur” bazuar në tregtinë e monedhës vendase.
Ministri i naftës i Indisë tha se është e vështirë të përmbysësh marrëveshjet e vjetra të pagesave
“Uroj që rupia indiane të jetë monedha kryesore në botë. Por unë jam gjithashtu një realist,” tha për CNBC Hardeep Singh Puri, ministri i naftës dhe gazit i Indisë, në margjinat e takimit të Business 20 në Nju Delhi të premten.
Marrëveshjet afatgjata të pagesave janë të vështira për t’u përmbysur edhe nëse ka marrëveshje për tregtinë në monedha jo-dollar, shtoi ai.
Por “a do të thotë kjo se ka ardhur një monedhë alternative globale?” Puri pyeti CNBC. “Ne kemi dëgjuar për shkëputje. Por këto marrëveshje ndërkombëtare, marrëveshje tregtare, marrëveshje pagesash, këto kanë qenë në fuqi për një kohë të gjatë.”
India gjithashtu ka shtyrë narrativën e de-dollarizimit duke reklamuar përdorimin e rupisë për tregti.
Presidenti i Kinës Xi promovoi reformën e sistemeve financiare të botës
Kina nuk e komentoi idenë e një monedhe të përbashkët BRICS, por presidenti Xi Jinping promovoi “reformën e sistemit financiar dhe monetar ndërkombëtar” në një fjalim në samit.
Kina ka treguar se dëshiron që juani kinez të luajë një rol të madh global, por nuk ka kërkuar që ai të zëvendësojë dollarin.
Ministri i financave i Afrikës së Jugut hodhi poshtë nocionin e një monedhe BRICS
“Askush nuk e ka paraqitur çështjen e një monedhe BRICS, madje as në takime joformale,” i tha Enoch Godongwana Bloomberg në margjinat e samitit vjetor të bllokut në Johannesburg të enjten.
“Ngritja e një monedhe të përbashkët presupozon ngritjen e një banke qendrore dhe kjo presupozon humbjen e pavarësisë nga politikat monetare dhe nuk mendoj se asnjë vend është gati për këtë”, shtoi ai për median.
Në vend të kësaj, Afrika e Jugut duket se po anon drejt rritjes së tregtisë së bllokut në monedhat lokale.
Në prill, zëvendës presidenti i Afrikës së Jugut, Paul Mashatile, kishte thënë se blloku BRICS po kërkonte të reduktonte varësinë e tij nga dollari amerikan.
Ekonomisti që shpiku termin BRICS e përplasi idenë krejtësisht
Jim O’Neill, një ish-ekonomist i Goldman Sachs, i cili i pari i dha emrin bllokut BRICS, ka hedhur poshtë idenë e një monedhe të përbashkët BRICS.
“Është thjesht qesharake”, tha ai për Financial Times në një intervistë në gusht. “Ata do të krijojnë një bankë qendrore BRICS? Si do ta bënit këtë? Është pothuajse e turpshme.”
O’Neill vuri në dukje hendekun politik midis rivalëve Kinës dhe Indisë si një pengesë kyçe për de-dollarizimin.
“Është një punë e mirë për perëndimin që Kina dhe India nuk bien kurrë dakord për asgjë, sepse nëse do të bien dakord, dominimi i dollarit do të ishte shumë më i prekshëm”, tha O’Neill për FT.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Hakmarrja’ e Kinës kundër sanksioneve të SHBA
Pse nuk duhen nënvlerësuar ambiciet Petro-juan të Kinës
A mundet BRICS të rrëzojë dollarin amerikan nga froni?
