Laktacion jo shtatzënë: çfarë do të thotë?
Nëse jeni shtatzënë ose keni lindur kohët e fundit, hormonet sinjalizojnë gjëndrat e qumështit në trup që të fillojnë të prodhojnë qumësht për të ushqyer foshnjën.
Por është gjithashtu e mundur që gratë që nuk kanë qenë kurrë shtatzëna – madje edhe burrat – të kenë qumësht. Kjo quhet galaktorrea dhe mund të ndodhë për një sërë arsyesh.
Simptomat e laktacionit kur nuk jeni shtatzënë
Simptoma më e zakonshme e galaktorresë është një ose të dy gjinjtë që prodhojnë qumësht të tepërt. Gjendja është më e zakonshme tek gratë, por mund të ndodhë edhe te burrat dhe foshnjat e porsalindura.
Simptoma të tjera përfshijnë:
- rrjedhje nga thithkat që ndodh në mënyrë të rastësishme
- zmadhimi i indit të gjirit
- menstruacionet e humbura ose të parregullta
- humbje ose ulje e dëshirës seksuale
- të përziera
- aknet
- rritje jonormale e flokëve
- dhimbje koke
- probleme me shikimin
Shkaqet e laktacionit kur nuk jeni shtatzënë
Galaktorrea ka një gamë të gjerë shkaqesh të ndryshme, dhe në disa raste, shkaku është i vështirë për t’u identifikuar. Arsyet për laktacionin kur nuk jeni shtatzënë së fundmi mund të variojnë nga çekuilibri i hormoneve deri te efektet anësore të ilaçeve e deri te kushte të tjera shëndetësore.
Shkaku më i zakonshëm i prodhimit të qumështit të gjirit është një rritje e një hormoni të prodhuar në tru të quajtur prolaktinë. Rritja e prolaktinës mund të shkaktohet nga:
Medikamente
- çështjet themelore mjekësore
- një tumor
- stimulimi i tepërt i thithkave
Shkaqe të tjera përfshijnë sa vijon.
*Medikamentet
Disa ilaçe mund të shkaktojnë galaktorre. Kjo perfshin:
- antipsikotikët
- ilacet kundër depresionit
- kontrollin e lindjes
- medikamente për djegien e zemrës
- disa ilaçe kundër dhimbjes
- ilaçe për presionin e gjakut
- medikamente që përmbajnë hormone
*Kushtet mjekësore
Këto kushte mund të kontribuojnë gjithashtu në laktacionin kur nuk jeni shtatzënë:
- problemet e tiroides
- sëmundje të veshkave ose të mëlçisë
- stresi kronik
- tumoret ose sëmundjet e hipotalamusit
- çdo traumë ose dëmtim të indit të gjirit
- nivele të larta të estrogjenit (tek të porsalindurit)
Trajtim për laktacionin kur nuk jeni shtatzënë
Pasi mjeku të ketë konfirmuar shkakun, ai do të rekomandojë trajtim. Disa gjëra mund të bëhen vetë, si shmangia e veshjeve të ngushta dhe zvogëlimi i sasisë së stimulimit të thithkave gjatë aktiviteteve seksuale.
Trajtimet e tjera duhet të mbikëqyren nga mjeku, si ndryshimi i ilaçeve (për shembull, kalimi në një antidepresant tjetër) ose marrja e medikamenteve shtesë për të rregulluar hormonet.
Ndalimi i medikamenteve antipsikotike, reduktimi i marihuanës, kokainës dhe/ose opiateve dhe kufizimi i stimulimit të thithkave janë të gjitha mënyrat për të ndaluar galaktorrenë nëse këto gjëra zbulohen se janë shkaku. Por mund të duhen disa muaj që prodhimi i qumështit të ndalet, edhe pas ndërprerjes së mjekimit.
Nëse shkaku është një tumor ose probleme me gjëndrën e hipofizës, është e mundur që ju mund të keni nevojë për kirurgji. Mjeku do të bëjë më shumë teste.
Mund të jepen ilaçe për të ulur numrin e lartë të prolaktinës. Bromokriptina është një ilaç që përdoret për të ulur nivelet e larta të prolaktinës në gjak, i cili ndihmon në trajtimin e simptomave të laktacionit.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
