Nga Marsela Shytia
Franca lëshoi një ultimatum dhe Gjermania u hakmor, duke e përkeqësuar më tej ngërçin e shkaktuar nga kombinimi i krizës energjetike në rajon dhe tranzicionit të gjelbër të Bashkimit Evropian. Dhe ndërsa pjesa më e madhe e diskutimit ka të bëjë me rolin e energjisë bërthamore në përzierjen e ardhshme energjetike të Evropës, në thelb të mosmarrëveshjes është çështja se ku ndodhet zemra industriale e bllokut. Pavarësisht se çmimet ranë nga nivelet rekord vitin e kaluar, Franca dhe Gjermania po kërkojnë mënyra për të vazhduar ndërsa Evropa përpiqet të arrijë neutralitetin e karbonit, shkruan Bloomberg. “Qeveritë si në Paris ashtu edhe në Berlin duan të ofrojnë energji elektrike me çmimin më të ulët të mundshëm,” thotë Christian Egenhofer, studiues i lartë në institutin e mendimit CEPS në Bruksel. “Është pothuajse një çështje e mbijetesës politike.”
“Zemra industriale”
Pas protestave të ‘jelekëve të verdhë’ në Francë pesë vjet më parë, çmimet e energjisë mbeten një temë delikate për presidentin Emmanuel Macron dhe qeverinë e tij. Koalicioni i kancelarit Olaf Scholz në Gjermani është gjithashtu nën presion pasi mbështetja e tyre u zhduk në vazhdën e një reforme të dobët të zbatuar në pranverë për të hequr ngrohjen e shtëpive dhe apartamenteve nga karburantet fosile. BE-ja vështirë se mund të përballojë një konflikt të zgjatur zemrës së saj industriale. Ligji kundër inflacionit i Presidentit të SHBA Joe Biden ka ngritur shqetësime se SHBA po largon investimet, ndërsa një hetim i fundit mbi subvencionet kineze për prodhuesit e automjeteve elektrike pasqyron shqetësimin në rritje mbi kërcënimin konkurrues që paraqet superfuqia aziatike.
Marrëveshja e Gjelbër
Mosmarrëveshjet për çmimet e energjisë janë vetëm një aspekt i tensioneve mes dy vendeve. Franca dhe Gjermania nuk bien dakord mbi elementët themelorë të Marrëveshjes së Gjelbër. Para së gjithash, Gjermania ka mbajtur dispozitën që ndalon automjetet me motorë me djegie të brendshme deri në vitin 2035 për shkak të përjashtimeve që lidhen me të ashtuquajturat. e-karburantet. Pas kësaj, Franca shtyu për një përjashtim të ngjashëm, këtë herë lidhur me energjinë bërthamore si pjesë e Aktit të Energjisë së Rinovueshme. Tani Franca po kërkon të fitojë një avantazh duke riparuar rregullat e tregut të energjisë elektrike të Bashkimit Evropian për të zgjatur jetën e reaktorëve të saj bërthamorë të vjetëruar dhe të zhytur në borxhe. Nëse do të ishte i suksesshëm, plani do të lejonte në mënyrë efektive qeverinë të sigurojë më shumë stabilitet për Electricite de France SA (EDF) në pronësi shtetërore dhe të përdorë burime të reja financimi për të zgjatur jetën e reaktorëve francezë. Berlini po bllokon nismën ndërsa Gjermania përpiqet të rindërtojë sistemin e vet energjetik pas ndërprerjes së gazit rus vitin e kaluar dhe mbylljes eventuale të të gjithë reaktorëve bërthamorë. Ekonomia më e madhe e Evropës është e shqetësuar se Franca do të jetë në një pozicion për të ulur çmimet e energjisë së Gjermanisë nëse Parisi lejon EDF të shesë energji nën çmimin e tregut.
Mosmarrëveshjet
Një këshilltar i lartë i qeverisë franceze thotë se sipas rregulloreve të reja që do të futen së shpejti, çmimet e ardhshme në Francë do të jenë përfundimisht të ngjashme me ato në Gjermani dhe se të dy vendet me shumë gjasa do të bien dakord për çmime të ngjashme të energjisë elektrike për industritë e tyre. Por të dy vendet janë në anët e ndryshme të këtij debati për energjinë dhe dallimet e tyre janë pothuajse të pamundura të kapërcehen.Dhe ndërsa Franca dhe Gjermania vazhdojnë të debatojnë, koha për të arritur një marrëveshje po mbaron. Nëse mosmarrëveshja nuk zgjidhet deri në fund të këtij viti zgjedhjet e Parlamentit Evropian të vitit të ardhshëm mund të ndalojnë përparimin në bisedime. Vendet e tjera mund të detyrohen të mbajnë anën e njërës ose tjetrës. “Mosmarrëveshja midis dy vendeve nuk është e mirë për Evropën,” tha Henrik Ahlers, kreu i firmës konsulente EY në Gjermani. “Në vend të kësaj, blloku duhet të jetë i bashkuar kur bëhet fjalë për të konkurruar me Kinën dhe SHBA”, tha ai.
