Donald Trump do të ishte dhjetë pikë përqindje përpara Joe Biden në një garë hipotetike për Shtëpinë e Bardhë mes të dyve. Kjo është ajo që del nga një sondazh i Washington Post-ABC News, i cili gjen “pakënaqësi në rritje” me menaxhimin e ekonomisë dhe imigracionit nga Joe Biden. Për më tepër – shpjegohet më tej një pjesë në rritje e qytetarëve amerikanë thonë se SHBA po bën “shumë” për të ndihmuar Ukrainën në luftën me Rusinë. Epërsia e konsiderueshme e Trump ndaj Bidenit në këtë sondazh është në kontrast me shumicën e sondazheve të tjera të publikuara ku të dy do të ishin qafë e qafë nëse do të përballeshin përsëri. Nëse Trump kthehet në Shtëpinë e Bardhë, çfarë vendimesh do të merrte në lidhje me luftën në Ukrainë? Kjo është pyetja e duhur për të bërë. Nëse Trump do të drejtonte përsëri SHBA-në, a do të vazhdonte të mbështeste kauzën e Ukrainës apo do të detyronte një ndryshim drejtimi? Në Kiev ka siguri se probabiliteti që manjati të ndërpresë ndihmën ushtarake dhe ekonomike është më i besueshmi. Për t’u përpjekur për të hipotezuar një përgjigje, duhet të kthehemi prapa në kohë kur majin e kaluar, gjatë një interviste në CNN, ish-presidenti kishte deklaruar kundërshtimin e tij të qartë ndaj gjakderdhjes dhe gjithashtu kishte premtuar se, në rast të fitores në zgjedhjet presidenciale të 2024-ës. Zgjedhjet do t’i kishin dhënë fund konfliktit në 24 orë.
Rikthimi i Trump
Sot, kur Evropa dhe Rusia janë në konflikt për shkak të Ukrainës dhe Putin bën vazhdimisht kërcënime të tërthorta për përdorimin e armëve bërthamore, çështja e angazhimit të SHBA-së merr një rëndësi edhe më të madhe. Por, perspektiva e një mandati të dytë presidencial për Trumpin ngre pikëpyetje për kohezionin e aleancës transatlantike, për NATO-n dhe për luftën në Ukrainë. Analistët thonë se Biden e kupton rëndësinë e aleancave dhe të lidhjeve të mira transatlantike, por jo edhe Trump. Për Exposenë flet Jeremy Shapiro nga Këshilli Evropian për Marrëdhënie me Jashtë: “Donald Trump, thjesht, nuk do të jetë i gatshëm ta mbrojë Evropën në mënyrën që e kanë bërë zakonisht presidentët amerikanë. Mendoj se këtë e kemi parë edhe në mandatin e parë, edhe pse nuk ka shkuar shumë larg. Tani do të shkojë më larg”. “Ai mund të mos tërhiqet, por nuk do ta mbështesë NATO-n. Kjo do të thotë se evropianët do të duhet të ngrihen dhe të gjejnë një koncept alternativ për mbrojtjen e tyre. Nuk është një moment ideal për ta bërë këtë, marrë parasysh luftën me Rusinë dhe fuqinë në rritje të Kinës, por gjithsesi këtu do ta gjejnë veten”, thotë Shapiro. Trump ka thënë se do t’i jepte fund luftës në Ukrainë brenda 24 orësh, por nuk ka treguar si. Për Shapiron, nga Këshilli Evropian për Marrëdhënie me Jashtë, fitorja e Trumpit do të nënkuptonte më pak mbështetje amerikane për Ukrainën dhe më shumë trysni mbi Kievin për të bërë lëshime. “Mendoj se ukrainasit do të detyrohen të bëjnë një lloj marrëveshjeje alternative. Ose do të bëjnë një lloj paqeje të komprometuar me rusët, gjë të cilën nuk kanë qenë të gatshëm ta bëjnë deri tani ose do të gjejnë sponsorë të tjerë në Evropë. Por, kjo do të jetë mjaft e vështirë, sepse askush prej evropianëve nuk ka kapacitet ta ndihmojë individualisht. Ata duket se kanë shumë vështirësi për ta bërë këtë edhe në mënyrë kolektive”, thotë Shapiro. Rikthimi i Trumpit edhe do të mirëpritej nga disa në Evropë që kanë gëzuar lidhje të mira me të. Kryeministri hungarez, Viktor Orban, i cili i ka dobësuar institucionet e pavarura dhe demokratike të vendit të tij, ka shprehur mbështetje të hapur për ish-presidentin amerikan. Rrjedhimisht, ka shqetësime se fitorja e mundshme e Trumpit mund t’u japë frymë të re forcave antidemokratike në Evropë. Fitorja e tij në vitin 2016 i ka dhënë një shtysë të madhe politikës populiste evropiane. Klvana, nga Instituti Aspen, thotë se udhëheqësit evropianë duhet të përgatiten për perspektivën e kthimit të Trumpit në Shtëpinë e Bardhë. Sipas tij, retorika si ajo e presidentit të Francës, Emmanuel Macron, për një autonomi evropiane, do të duhej të mbështetej edhe me masa konkrete. “Ata do të duhet të nisin të mendojnë më shumë për disa zgjedhje, sidomos në fushën e mbrojtjes, për ta bërë Evropën jo vetëm fuqi ekonomike dhe rregullatore, por superfuqi edhe sa i përket mbrojtjes. Evropës do t’i duhet të lëvizë në këtë drejtim”, vlerëson Klvana.
