Pasi i dha mbështetjen e plotë Izraelit pas sulmeve të 7 tetorit, Perëndimi ka filluar të zbusë qëndrimin e tij dhe të kërkojë që shteti të ndjekë ligjin ndërkombëtar. Por ka shenja të pakta se Izraeli do të heqë dorë nga sulmi i tij gjithëpërfshirës në Gaza.
Fuqitë e mëdha të Perëndimit kanë një problem: mbështetja e tyre për Izraelin – logjike dhe e justifikuar pas tmerreve të sulmit të Hamasit më 7 tetor – po përballet gjithnjë e më shumë me shkallën dhe mënyrën e reagimit izraelit në Gaza.
Kjo i ka detyruar ata në një qëndrim të pakëndshëm, i cili ka të ngjarë të bëhet edhe më shqetësues kur Izraeli të nisë ofensivën e tij tokësore.
Sigurisht që ka filluar një ndryshim në ton. Të dielën, Sekretari Amerikan i Shtetit Antony Blinken i bëri thirrje Izraelit të “bëjë gjithçka që është e mundur për të kursyer civilët”. Parisi raporton se Emmanuel Macron i tha Benjamin Netanyahut se Izraeli duhet të respektojë “ligjin ndërkombëtar humanitar”. Presidenti francez këtë e ka shkruar bardhë e zi në llogarinë e tij në X/Twitter .
Por këto qëndrime diplomatike mbeten jashtë hapit me mënyrën se si po vepron ushtria izraelite: ajo u ka thënë mbi një milion palestinezëve të largohen nga Gaza veriore, urdhëroi spitalet të evakuojnë pacientët e tyre dhe të ndërpresin ujin dhe energjinë elektrike.
Për të mos përmendur deklaratat nxitëse që vijnë nga zyrtarë të lartë izraelitë: Ministri i Mbrojtjes ka folur për “kafshët njerëzore” kur ka paralajmëruar hakmarrje. Ndwrsa Gideon Sa’ar, një ministër pa portofol, ka thënë hapur se ata që sulmuan Izraelin duhet të humbin territorin.
Ndëshkimi kolektiv
Perëndimi mbështet të drejtën e Izraelit për të mbrojtur veten. Por asnjë vend nuk duhet të lejohet të shpërfillë ligjin ndërkombëtar humanitar, i cili dënon ndëshkimin kolektiv. Dhe kjo është ajo që po ndodh në Gaza.
Gjatë ditëve të fundit, shpesh janë bërë krahasime me sulmin e 11 shtatorit 2001 në Shtetet e Bashkuara.
Ndërsa tronditja e shkaktuar nga të dy sulmet mund të krahasohet, ne duhet të jemi gjithashtu të vetëdijshëm për rrezikun e mundshëm të përfshirë në një reagim të stilit të pas 11 shtatorit – lufta kundër terrorit që i çoi amerikanët në qoshet e vdekura të Irakut dhe Afganistanit, në shkeljen e të drejtave ndërkombëtare me torturimin e të burgosurve në Guantanamo, apo në pushtimin e Irakut pa miratimin e OKB-së. Dy dekada katastrofike për Shtetet e Bashkuara dhe botën.
Diplomacia perëndimore është e kapur mes ndjeshmërisë legjitime dhe solidaritetit me një vend të goditur nga terrorizmi dhe vështirësisë për të mbajtur përgjigjen e tij.
Shumë pak, shumë vonë?
Izraeli, siç e dimë, nuk është një vend që i lejon vetes të ndikohet dhe plaga e 7 tetorit është aq e thellë sa asgjë nuk do ta ndalojë hakmarrjen e tij ndaj Gazës. Shtëpia e Bardhë duket se ka peshuar të dielën për të rivendosur furnizimin me ujë në jug të territorit palestinez, dhe kjo është shkalla e lëshimit që Izraeli është i gatshëm të bëjë për momentin.
Ditët në vijim padyshim që diplomacia evropiane dhe amerikane do të qartësojnë qëndrimet e tyre për ngjarjet në Gaza. Por mund të jetë shumë pak tepër vonë kur bëhet fjalë për të shmangur krijimin e përshtypjes se vuajtja izraelite ka peshuar më shumë se ajo e palestinezëve.
Ne duhet të dënojmë me forcë të barabartë terrorizmin dhe gjendjen e vështirë të palestinezëve.
Burimi: Worldcrunch