SHBA dërgon një gjeneral, detyra e qartë e të cilit është t’u “shpjegojë” kolegëve të tij izraelitë të gjitha të panjohurat e një lufte urbane në Gaza, duke distiluar mësimet e nxjerra nga amerikanët në Irak. Sikur ushtria izraelite të mos i kishte studiuar…
Është e bujshme, por është shqetësuese që Izraeli merr “këshilla” nga Shtetet e Bashkuara se si të kryejë operacione anti-Hamas në Gaza. Kush e di më mirë situatën në terren sesa ushtria izraelite? Çfarë mund të dinë më shumë ushtarët e dërguar nga Uashingtoni për të “ndihmuar”?
Dërgimi i Gjeneralit Glynn nga Pentagoni në Izrael, shumë sugjerime dhe paralajmërime të tjera që Shtëpia e Bardhë dhe Këshilli i Sigurisë Kombëtare zbulojnë në shtyp, nuk janë episode të administratës së zakonshme. Ato shënojnë një nga anomalitë e shumta të kësaj lufte, e cila qysh në fillim me sulmin e befasishëm të Hamasit ka rraskapitur prestigjin e inteligjencës dhe forcave të armatosura izraelite.
Aleanca midis Uashingtonit dhe Tel Avivit ka qenë një konstante gjeopolitike që nga viti 1947 (themelimi i shtetit të Izraelit) dhe veçanërisht nga viti 1967 (Lufta Gjashtë Ditore) e këndej. Është normale ndërmjet aleatëve të shkëmbehen informacione dhe këshilla; aq më tepër nëse njëri prej të dyve është nën rrethim të përhershëm dhe tjetri ushtron historikisht ndikim strategjik në Lindjen e Mesme. As ndihma nuk duhet kuptuar si njëkahëshe: kur Amerika pësoi disfatën tragjike të 11 shtatorit 2001, inteligjenca amerikane ishte e etur për informacion dhe mori shumë ndihmë nga Mossad-i Izraelit.
Megjithatë, në kohë normale, ndihma e ndërsjellë dhe konsultimet zhvillohen në fshehtësi, me maturi. Sot, megjithatë, ne jemi dëshmitarë të një administrate Biden që shfaq rolin e saj zëvendësues në mediat në mbarë botën, me pakujdesi pothuajse poshtëruese për aleatin e saj. Ai dërgon një gjeneral, detyra e qartë e të cilit është t’u “shpjegojë” kolegëve të tij izraelitë të gjitha të panjohurat e një lufte urbane në Gaza, duke distiluar mësimet e nxjerra nga amerikanët në Irak. Sikur ushtria izraelite të mos i kishte studiuar…
Në mediat amerikane, rrjedhjet janë të shumta, të frymëzuara nga Shtëpia e Bardhë ose Pentagoni, mbi rrezikun që përgjigja ushtarake e Izraelit të jetë “emocionale, hakmarrëse, pa një strategji afatgjatë”.
Ekspertë të ndryshëm amerikanë që kanë lidhje me administratën aktuale pyesin me zë të lartë nëse qeveria e Tel Avivit dhe forcat e armatosura kanë një plan që parashikon kapitullin e dytë, të tretë dhe të katërt të kësaj historie pas ofensivës fillestare kundër Hamasit. Ata vënë në dyshim nëse të gjitha implikimet strategjike të një zgjerimi të mundshëm të frontit drejt Hezbollahut në Liban, apo drejt Iranit, janë llogaritur. Ata shqetësohen se Izraeli nuk po përfshin në strategjinë e tij nevojën për të bashkuar një front të vendeve arabe pothuajse miqësore, duke filluar nga Arabia Saudite te Emiratet e deri te Katari, përfshirë sigurisht Egjiptin dhe Jordaninë. E gjithë kjo nuk ndodh në një debat me dyer të mbyllura midis Joe Biden, Anthony Blinken dhe kabinetit të luftës të kryesuar nga Benjamin Netanyahu, por në një lloj procesi apriori publik se çfarë do të bëjë Izraeli.
Nuk është një situatë normale. Anomalia që shënon marrëdhëniet mes Uashingtonit dhe Tel Avivit në ditët e fundit nuk zvogëlohet as duke u thirrur në krahasimin me fazat e para të luftës në Ukrainë. Po, ngjashmëritë janë të dukshme, shumë të forta. Edhe në shkurt të vitit 2022, Ukraina fillimisht u befasua nga agresioni i Putinit dhe në atë rast ishte fajtore për mosdëgjimin e paralajmërimeve të inteligjencës amerikane dhe britanike, të cilat e kishin parashikuar atë pushtim.
Që nga ai moment, fazat e hershme të sulmit rus u shënuan nga mosbesimi i thellë i Amerikës ndaj Kievit dhe veçanërisht ndaj Zelenskit. Zelenski, ashtu si Netanyahu, trashëgoi gjithashtu një marrëdhënie të dobët me Biden. Pentagoni kishte dyshime të mëdha për qëndrueshmërinë e ushtrisë ukrainase. Kjo fazë fillestare u tejkalua falë sjelljes së Zelensky dhe ushtarëve të tij. Por paralelja ndalet këtu: reputacioni i ushtrisë dhe inteligjencës izraelite sigurisht që nuk mund të krahasohet me atë të ukrainasve; Për më tepër, marrëdhëniet SHBA-Izrael janë shumë më të vjetra dhe më të thella.
Sot, Izraeli po vuan nga një rënie në besueshmërinë e lidhur kryesisht me Netanyahun. Ka shumë akuza ndaj tij dhe ai kurrë nuk ka bërë asgjë për t’iu përgjigjur kritikave që vinin nga demokratët amerikanë: në të vërtetë, që nga koha e Barack Obamës ai ka vepruar sikur të ekzistonte vetëm Partia Republikane në Shtetet e Bashkuara. Boshti i tij preferencial me Donald Trump është një njollë që i shtohet shumë të tjerave.
Së fundi, Shtëpia e Bardhë është gjithashtu e shqetësuar për fatin e pengjeve amerikane dhe dëshiron të mbajë disa linja komunikimi aktive me Hamasin (veçanërisht përmes Katarit) për lirimin e tyre. Më shumë se çdo gjë tjetër, ndërgjegjësimi i mprehtë i aksioneve globale shkëlqen në “zhvlerësimin” që shfaqet nga rrjedhjet e shumta të lajmeve të nxitura nga Uashingtoni .
Ekipi i Biden e merr seriozisht rrezikun që një bosht antiperëndimor i Kinës, Rusisë, Iranit dhe Koresë së Veriut mund të ketë më shumë konflikte në pritje. Shtëpia e Bardhë mendon se shkrirja mes Izraelit dhe Arabisë Saudite – dhe bashkë me të edhe potenciali i jashtëzakonshëm për paqe në Lindjen e Mesme – mund të shpëtohet ende, nëse kundërsulmi në Gaza mbahet brenda kufijve të pranueshëm për lidershipet e moderuar arabe.
Siç tregohet nga historia e paprecedentë e lajmeve të rreme të Hamasit në spitalin palestinez të bombarduar, rrugët arabe janë gati të ndizen me komandë, duke ndikuar tek ata liderë që dëshirojnë të arsyetojnë dhe të veprojnë me mendje të ftohtë. Administrata Biden ka frikë nga vetmia. Vëzhgoni sesi kauza palestineze po e afron Jugun global edhe më afër se më parë me sferën e ndikimit të Kinës, Rusisë dhe Iranit. Ai vëren se në rastin e Ukrainës ai arriti të organizojë një përgjigje mjaft kohezive dhe koherente nga evropianët, ndërsa në Lindjen e Mesme Evropa është e parëndësishme. Ai vëzhgon provokimet në rritje kineze në Azi ( më së fundmi kundër Filipineve ) si një shenjë shqetësuese të frontit të tretë që mund të hapet.
Burimi: “Corriere della Sera”
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
