Mënyrat e shumta në të cilat të pasurit dhe kompanitë shumëkombëshe mund të shmangin taksat kanë qenë prej kohësh të njohura.
Megjithatë, së fundmi situata është duke u përmirësuar. Një raport i ri historik mbi evazionin fiskal global nga Observatori Tatimor i Bashkimit Europian, i bazuar në punën e më shumë se 100 studiuesve, përfshin disa praktika qartësisht të paligjshme, të tilla si fshehja e të ardhurave nga llogaritë bankare në det të hapur, si dhe praktikat e kursimit të taksave në zona gri, të tilla si zhvendosja e fitimeve në kompani të huaja guackë dhe konsolidimi i kompanive ose trusteve për të menaxhuar pasurinë personale.
Por ka disa lajme të mira. Shkëmbimi i informacionit midis vendeve ishte një zhvillim i madh, i cili erdhi nga dy burime: së pari, Akti i Përputhshmërisë së Taksave me Llogarinë e Jashtme të SHBA-së i vitit 2014 kërkon që të gjitha bankat, kudo që janë, të raportojnë lëvizjet e llogarive të taksapaguesve amerikanë dhe së dyti, OECD, i lançuar në vitet 2017-2018, parashikon shkëmbimin automatik të informacionit bankar.
Si rezultat, tani është më e vështirë për të pasurit të mos deklarojnë pasurinë financiare dhe kjo formë e evazionit fiskal është reduktuar. Vetëm në vitin 2022, pothuajse 12.6 trilionë dollarë të pasurisë offshore u deklaruan taksave të huaja nëpërmjet këtij mekanizmi.
Megjithatë, megjithatë, raporti i Observatorit Europian vlerëson se pothuajse 25% e pasurisë financiare në det të hapur në botë mbetet e pataksuar. Jo të gjitha institucionet financiare përmbushin kërkesat e raportimit dhe SHBA, e cila përfshin autoritete të veçanta tatimore shtetërore, nuk merr pjesë në shkëmbimin e OECD.
Raporti vë në dukje se normat midis manjatëve të botës arrijnë në vetëm 0%-0.5% të pasurisë së tyre, kryesisht për shkak se ata përdorin kompani guackë për të shmangur taksat.
Zgjidhja është vendosja e një takse vetëm për miliarderët. Edhe një normë tatimore relativisht e ulët prej 2% do të mblidhte rreth 250 miliardë dollarë në vit nga më pak se 3,000 njerëz.
Një nismë tjetër e OECD-së, për të kontrolluar konglomeratet shumëkombëshe që zhvendosin fitimet në vendet me taksa të ulëta ose pa taksa, nuk ka qënë e mjaftueshme.
Norma e rënë dakord prej 15% ishte shumë më e ulët se mesatarja ndërkombëtare. Kështu, shumë kombe vazhduan të përfitonin nga deklarimi i fitimeve në parajsat fiskale.
