Në qershor 2022, në sfondin e samitit të NATO-s në Madrid, presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan njoftoi se vendi i tij po jepte “dritën jeshile” për të filluar procesin që Finlanda dhe Suedia të bashkohen me Aleancën e Atlantikut të Veriut.
Rreth dhjetë muaj më vonë, në pranverën e vitit 2023, pala turke ratifikoi pranimin e Finlandës, por jo Suedisë.
Më pas në korrik 2023, në sfondin e samitit të NATO-s në Vilnius, Lituani, Erdogan njoftoi se tashmë ishte e hapur rruga për anëtarësimin e Suedisë.
Rreth katër muaj më vonë, në tetor 2023, presidenti turk njoftoi se po i dërgonte për miratim Asamblesë Kombëtare Turke protokollin e pranimit të Suedisë.
Ndërsa këtë nëntor, komiteti i punëve të jashtme të parlamentit turk u mblodh për të ratifikuar anëtarësimin ende në pritje të Suedisë në NATO, por nuk e votoi atë. Votimi përkatës, i cili është dashur të mbahej këtë javë, është shtyrë për mbledhjen e radhës të komisionit kompetent, i cili megjithatë nuk dihet saktësisht se kur do të zhvillohet. Megjithatë, për momentin nuk është caktuar një datë…
Që nga fillimi i pushtimit rus të Ukrainës, në shkurt 2022, kanë kaluar tashmë 21 muaj. Ndërkohë, boshti NATO-Rusi pati përçarje, përmbysje dhe riorganizime. E vetmja gjë që mbeti “konstante”, në një botë ndryshimesh të shpejta, është qëndrimi i Turqisë së Erdoganit, i cili pritet në samite të shpalli para të gjithëve heqjen e vetos, e cila, megjithatë, është në praktikë por nuk zbatohet.
Në thelb, natyrisht, kjo nuk është një praktikë e re turke. Me fjalë të tjera, nuk është hera e parë që Turqia ngre pengesa për planet perëndimore. Në të kundërtën, ai ka bërë diçka të ngjashme më parë.
– Në vitin 2003, refuzoi kërkesën e amerikanëve që i kërkuan Ankarasë të jepte “dritën jeshile” që forcat e Divizionit të 4-të të Këmbësorisë të ushtrisë amerikane të kalonin nëpër territorin turk, në kuadër të pushtimit amerikan të Irakut.
– Në vitin 2009, bllokoi kandidaturën e danesit Anders Fogh Rasmussen për postin e Sekretarit të Përgjithshëm të NATO-s.
– Në periudhën 2017 – 2019, mori S-400 ruse, pavarësisht reagimeve amerikane.
– Në vitin 2019, bllokoi pjesëmarrjen së Egjiptit në skemën e Dialogut Mesdhetar të NATO-s, por edhe disa nga planet e mbrojtjes së NATO-s për Baltikun dhe Poloninë.
– Vitet 2022 – 2023, bllokoi pranimin e Suedisë dhe vonimi i anëtarësimit të Finlandës në NATO, përjashtimi nga detyrimi për të zbatuar sanksionet e vendosura nga Perëndimi ndaj Rusisë për shkak të atij ukrainas dhe “mbështetja” e Hamasit si “ Lëvizja çlirimtare” kundër Izraelit, të cilin udhëheqja e Erdoganit e denoncon tani si një “shtet terrorist”, edhe pse ishte vetë Erdogani që e kishte shpallur si sukses takimin që pati me Netanyahun shtatorin e kaluar në Nju Jork, në margjinat e Asamblesë së Kombeve të Bashkuara.
Sigurisht kjo nuk përfundon këtu, nga kryeqyteti gjerman Erdogan sulmoi të kaluarën naziste të Gjermanisë, si më parë në vitin 2017 ai sulmoi Holandën sepse punonjësit holandezë blu nuk arritën të parandalonin masakrën e Srebrenicës.
Gjermanët janë “në borxh” ndaj Izraelit për shkak të Holokaustit dhe prandaj e mbrojnë atë, ky ishte mesazhi i presidentit turk.
Për pjesën tjetër, ai mbrojti Hamasin, që është një organizatë terroriste për Perëndimin dhe sulmoi përsëri Izraelin, i cili është një aleat i amerikanëve. Pala turke pyet nga Bashkimi Evropian dhe Gjermania nëse qëndrimi i tij ka të bëjë për heqjen e detyrimit të vizave të hyrjes për turqit që udhëtojnë drejt BE-së, ose për 40 avionët luftarakë Eurofighter Typhoon që Ankaraja do të donte t’i blinte nga evropianët, në mungesë të alternativave të tjera (pasi F-35-të nuk shkojnë në Turqi dhe F-16-të po vonohen).
“Nën udhëheqjen e Erdoganit, Turqia është bërë ndoshta aleati më i vështirë i Gjermanisë ,” komentoi gjermani Frankfurter Allgemeine (FAZ) duke nënvizuar të dukshmen, ndërsa Die Zeit e quajti një “vizitë të turpshme”.
Faqja e internetit Al-Monitor vëren megjithatë, duke cituar vlerësimet e analistëve turq, se Erdogan do të mbajë tonin e ballafaqimit me Perëndimin deri në zgjedhjet e ardhshme lokale turke në mars, me sytë e fokusuar kryesisht në përfitimet komunikuese që mund të merrte nga një taktikë e tillë, por edhe në ato gjëra praktike.
“Por çfarë do të ndodh më pas…?”
Burimi: Kathimeri
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A do të nisë luftë mes Turqisë dhe Greqisë?
