Vladimir Saldo, kreu i administratës së pushtimit të rajonit jugor të Ukrainës, Kherson, i cili u emërua në këtë detyrë nga Kremlini, nuk është thjesht një tjetër ukrainas i zakonshëm që vendosi të tradhtonte vendin e tij dhe u bë një bashkëpunëtor rus. Ukrainasi i pasur rreht të pesëdhjetave, ishte anëtar i parlamentit kombëtar dhe fitoi tre mandate si kryebashkiak i qytetit jugor të Khersonit, por në fillim të vitit 2022 policia nisi një çështje kundër tij për urdhërimin e një vrasjeje. Sot, Saldo është përsëri një politikan i fuqishëm, sundimtari i zgjedhur i Vladimir Putin i territorit të pushtuar që shtrihet përtej lumit nga Kherson. Prej andej, predha, bomba dhe mortaja bien pa ndalur mbi qytetin që ai dikur sundonte. Një hetim i “The Guardian” mbi regjimin lokal të Saldo zbulon se si, nën flamurin e nacionalizmit rus, pushtuesit dhe bashkëpunëtorët e tyre duket se po përdorin taktika terroriste për të ndërtuar në tokën ukrainase një shtrirje të shtetit që Putin ka ndërtuar në shtëpi, ku miqtë pasurohen dhe bota e drejtë ndëshkohet dhe shtypet.
Rënia e Saldo
Roli kryesor i Saldos duket ka të bëjë me propagandën. Problemi për Saldon, veçanërisht përpara se pushtuesit të përsosnin operacionin e tyre të vëzhgimit, ishte se ukrainasit në territorin e tij kishin ende akses në realitet, përmes bisedave të tyre private dhe telefonave të tyre. Pak guxojnë të flasin hapur. “Është si regjimi i Stalinit,” thotë Serhij Hlan , një ish-këshilltar Kherson që tani jeton në Kiev. Edhe pa një hetim policor, karriera politike e Saldës ishte në rënie në vitet e paraluftës. Mandati i tij në parlament u ndërpre kur presidenti i atëhershëm pro-rus ukrainas Viktor Janukoviç, partia e të cilit Saldo i përkiste, u rrëzua në vitin 2014. Dy vjet më vonë, Saldo u arrestua në Republikën Domenikane. Ai u përpoq, por nuk arriti të rifitonte postin e kryetarit të bashkisë Kherson.
“Tradhtia”
Kur filloi pushtimi, Saldo u tërhoq për dy javë. Ndërsa forcat e Putinit përparonin në Kiev, ai u rishfaq për t’iu drejtuar një mitingu të vogël duke mirëpritur rusët, duke valëvitur flamujt sovjetikë. Muajin pasues, ai u emërua menaxher i Kherson. Rusët filluan të organizonin një version lokal të FSB. Ai quhej Shërbimi i Sigurimit Shtetëror (GSB), ai përbëhej nga rusë dhe ukrainas dhe drejtohej nga një njeri që ishte kreu i inteligjencës ukrainase në regjimin pro-rus të Yanukovych. Saldo i dha ambientet e GSB-së që ato u kthyen në dhoma torture dhe mbikëqyrnin buxhetin që vinte nga Moska, thonë prokurorët ukrainas.
Gjithçka rreth parave
“Me Saldon, gjithmonë ka të bëjë me paratë,” thotë Viktor Bogdanov, një politikan vendas. Për dekada, Kremlini ka shfrytëzuar thembra e Akilit të Ukrainës – korrupsionin. Saldo siguroi bekimin e rusëve për të fituar para të paligjshme duke i futur ata në biznes. Një nga konceptet që ai thuhet se kishte kontrolluar përfshinte pirgje të monedhës ukrainase të mbetura në kasafortat e bankave në Kherson. Stafi i bankës dëmtoi paratë kur forcat ruse pushtuan. Sipas Oleksandr Vlasov , një biznesmen nga Kherson, i cili thotë se ishte ftuar të bashkohej me ‘sipërmarrjen’, Saldo i tha njërit prej zëvendësve të tij që të gjente mënyra për të shkëmbyer ekuivalentin prej 5 milionë dollarësh në kartëmonedha të dëmtuara.
Lidhjet me Putin
Por shumica e parave duket se sillen rreth grurit. Ukraina është një nga eksportuesit më të mëdhenj në botë. Zona e pushtuar përbën rreth një të katërtën e të korrave vjetore. Regjistrimet kriminale të Ukrainës, deklaratat e dëshmitarëve dhe të dhënat e korporatave tregojnë lidhjet midis kontratave të furnizimit me grurë të nënshkruara nga autoritetet e Saldo dhe veprimeve ruse të mallrave të lidhura me interesat personale të biznesit të njerëzve në rrethin e Putinit. Kohët e fundit ai vizitoi forcat ruse për të takuar nuskën e tyre, një rakun i marrë nga një kopsht zoologjik në Kherson gjatë tërheqjes përtej Dnieper. Kjo kafshë simbolizon gatishmërinë e pushtuesve për të vjedhur gjithçka. Saldo bisedoi i lumtur me ushtarët dhe më pas shkoi të përkëdhelte rakunin. Krijesa, nga ana tjetër, e kafshoi atë.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
