MENU
klinika

Analiza

Loja e spiunazhit ruso-kinez po “infekton” edhe Evropën

30.12.2023 - 07:30

Belgjika vazhdon të jetë udhëkryqi evropian i spiunazhit. Pak vite më parë Brukseli doli në qendër të vëmendjes pikërisht për shkak të spiunëve të shumtë aktivë në qytet. “Nuk ka asnjë mënyrë për ta ndaluar atë. Thjesht duhet të supozoni në çdo kohë se rusët dhe kinezët po ju dëgjojnë”, deklaroi Hoëard Gutman, ish-ambasador i SHBA-së në Belgjikë, duke ofruar një përshkrim të hollësishëm të asaj që po ndodhte në kryeqytetin belg. Kryeqyteti ku spiunimi i “miqve” dhe “armiqve” duket se është bërë një aktivitet shumë normal nga ana e agjencive të huaja të inteligjencës, të tërhequr kryesisht nga Parlamenti Evropian, zemra e Bashkimit dhe nga NATO. E ashtuquajtura Lufta e re e Ftohtë midis SHBA-së dhe Kinës me sa duket ka sjellë gjithashtu një numër të madh 007 ruse dhe kineze në zonë, të etur për të ndikuar në dinamikën e BE-së ose për të vjedhur disa sekrete. Në këtë drejtim, Financial Times i kushtoi një studim të gjatë çështjes së një politikani belg të ekstremit të djathtë, i cili dyshohet se është shfrytëzuar si një burim inteligjence nga spiunët kinezë për më shumë se tre vjet.

China's spies are not always as good as advertised

Politikani belg dhe spiunët kinezë

Historia që përfshin ish-senatorin belg Frank Creyelman do të ishte një shembull se si Pekini do të kryente operacione ndikimi brenda BE-së në një përpjekje për të modifikuar politikat e tij në favor të tij. Gjithashtu sipas FT, Daniel Woo, një oficer i agjencisë së spiunazhit të Ministrisë Kineze të Sigurisë Shtetërore (MSS), e shtyu Creyelman të ndikojë në diskutimet në Evropë për çështje të shumta nga dosja e Hong Kongut deri në Xinjiang. Ndërsa kancelari gjerman Olaf Scholz ishte gati të vizitonte Kinën në fund të vitit 2022, për shembull, Ëoo me sa duket i kërkoi senatorit belg që të detyronte dy anëtarë të krahut të djathtë të Parlamentit Evropian të thoshin publikisht se SHBA dhe Britania e Madhe po minonin sigurinë energjetike evropiane. “Qëllimi ynë është të ndajmë marrëdhëniet midis Shteteve të Bashkuara dhe Evropës,” shkroi vetë Ëoo në një mesazh dërguar Creyelman. Marrëdhënia mes zyrtarit kinez dhe agjentit të tij belg është dokumentuar në mesazhe të shumta me tekst që shtrihen nga viti 2019 deri në fund të vitit 2022, të marra nga një burim i sigurisë perëndimore në një hetim të përbashkët nga Financial Times, Der Spiegel dhe Le Monde.

The All-American Myth of the TikTok Spy | WIRED

Hija e Dragoit

Ndërsa shumica e vendeve të mëdha përfshihen në, si të thuash, spiunazh më “tradicional”, veprimet e MSS në Evropë nxjerrin në pah një nga karakteristikat dalluese të modus operandi kinez: atë të kryerjes së operacioneve me ndikim të gjerë, që synojnë formësimin e debatit politik që përfshin Otava, Londrën dhe Kanberrën për disa nga çështjet më të rëndësishme. Woo besohet se i përket degës MSS të provincës Zhejiang të Kinës, sipas zyrtarëve të inteligjencës nga katër vende perëndimore, të cilët gjithashtu e gjurmuan atë ndërsa vepronte në Poloni dhe Rumani. Peter Mattis, një ish analist i kundërzbulimit të CIA-s, tha se kjo ilustron një karakteristikë të dytë të inteligjencës kineze: MSS u jep shumë autonomi degëve të saj rajonale. “Rasti tregon se Pekini dhe MSS ofrojnë udhëzime, por oficerët e inteligjencës dhe burimet punojnë së bashku se si të arrijnë qëllimet e tyre,” tha vetë Mattis, kreu i institutit të mendimit Jamestoën Foundation. Duke iu rikthyer çështjes, është e paqartë se si dhe kur u rekrutua Creyelman. Marrëdhënia e tij me Ëoo duket se është zhvilluar në distanca të gjata, me përjashtim të një udhëtimi nga belgu në Sanya, një vendpushim bregdetar në ishullin Hainan, në vitin 2019 për të takuar dyshohet se oficeri i tij i inteligjencës. Një veteran i lëvizjes nacionaliste flamande të ekstremit të djathtë që nga viti 1977, Creyelman shërbeu në Senatin federal nga viti 1999 deri në 2007 dhe tani është një anëtar nderi i parlamentit flamand. Deri të premten ai ishte lider i partisë Vlaams Belang në qytetin e tij të lindjes, Mechelen. Tom Van Grieken, udhëheqësi i Vlaams Belang, tha të premten se veprimet e Creyelman “shkojnë kundër qëllimit dhe thelbit, madje edhe emrit, të partisë sonë” dhe njoftoi se njeriu do të përjashtohej nga partia me efekt të menjëhershëm.