MENU
klinika

Analiza

Si do të krijohet “Evropa e re” me një bosht të papritur?

02.12.2023 - 10:00

Media “Politico” ka publikuar listën e 28 personave më me ndikim në Evropë për vitin e ardhshëm. Ajo ka vlerësuar Donald Tusk,  si njeriun më të fuqishmi në Evropë. Por pse Tusk mori këtë vlerësim? Ky është një njeri që ka qenë president i Këshillit Evropian përpara se të kthehej si lider i opozitës centriste në Poloni.  Polonia, e shënuar si fuqia e re e madhe evropiane, është tani në pragun e një epoke të re, Tusk, dhe era e ndryshimit po fryn përsëri. Suksesi i Tusk në zgjedhjet e tetorit, në të cilat 66-vjeçari karizmatik drejtoi një grup partish që varionin nga qendra e djathtë në të majtë, i jep koalicionit të tij një rrugë të qartë drejt pushtetit. Performanca e tij politike në vendin e pestë më të populluar të BE-së, e siguruar pavarësisht përpjekjeve të dëshpëruara të PiS për ta kthyer rrjedhën në favor të tij duke përdorur mediat e kontrolluara nga shteti dhe arkat polake  treguan se edhe në një sistem me të meta është e mundur të mposhten populistët e rrënjosur në një platformë kthehen në rrjedhën kryesore. Është një fije shprese për centristët në të gjithë kontinentin, të cilët kanë parë të dëshpëruar teksa forcat populiste kalojnë nga skajet e ekzistencës politike në qeveri: Giorgia Meloni është në pushtet në Itali, miku i Putinit, Robert Fico është kthyer në Sllovaki, në vendet e largëta. Alternativa e djathtë për Gjermaninë është në rritje në sondazhe dhe partia e djathtë Fidesz e kryeministrit hungarez Viktor Orban duket më e fortë se kurrë. Dhe kjo është para se dikush të përmendë dy elefantët biondë në dhomë: Donald Trump në anën tjetër të Atlantikut dhe Geert Wilders në Holandë.

Suksesi i Tusk

Suksesi i Tusk nuk festohet askund më shumë se në Bruksel, ku ai është i njohur dhe i pëlqyer pasi shërbeu si president i Këshillit Evropian nga viti 2014 në 2019. Nën PiS, qeveria polake ka qenë prej kohësh në mosmarrëveshje me BE-në për tërheqjen e saj nga, siç është zyrtarizuar nga Komisioni Evropian, sundimi i ligjit. PiS zbatoi një sërë reformash që Gjykata e Drejtësisë së Bashkimit Evropian konkludoi se kërcënonin pavarësinë e gjyqësorit dhe ndërkohë kritikuan ashpër institucionet e BE-së dhe votuan kundër ligjeve kyçe. Nëse Tusk arrin të formojë një qeveri, ai ka premtuar të ndryshojë reformat gjyqësore të paraardhësve të tij, të rivendosë statusin e Polonisë si një vend demokratik dhe i lirë dhe ta vendosë atë në zemër të vendimmarrjes në Bashkimin Evropian. Jehona e kthimit të Tusk do të ndihet në të gjithë Evropën, shkruan Politico. Marrëdhëniet polako-gjermane janë përkeqësuar gjatë viteve të pushtetit të PiS, mes kërkesave të vazhdueshme nga Varshava që Berlini të paguajë një trilion euro dëmshpërblime lufte. Marrëdhëniet e Polonisë me Francën ishin gjithashtu të tensionuara. Qeveria e PiS e ka kritikuar ashpër Macronin për përpjekjet e tij për ta pozicionuar veten si një paqebërës, i cili gjatë luftës ruso-ukrainase bisedon me Vladimir Putin . Me Tusk në krye të Polonisë, tensionet e lartpërmendura do të zbeheshin dhe troika Poloni-Francë-Gjermani mund të formonte boshtin e një Evrope të re.

Tusk turns on former partners over Ukraine 'disgrace'

Goditja për Orban

Jo më pak e rëndësishme, Viktor Orban do të humbiste një nga partnerët e tij më të rëndësishëm. Hungarezja ka një aleat të ri në Sllovaki, por Bratislava nuk është një lojtar aq i fortë sa Varshava. Dhe ndërsa një fitore e Ëilders në zgjedhjet holandeze në fund mund t’i ofrojë Orbanit një sërë opsionesh të reja, në botën e rrëmujshme të politikës holandeze mund të duhen muaj dhe muaj që ai të formojë një koalicion qeverisës, nëse fare. Kievi, i cili muajt e fundit ka luftuar me Varshavën për eksportet bujqësore të Ukrainës, do të marrë gjithashtu një frymë. Tusk tashmë ka bërë thirrje për mbështetje të palëkundur për qeverinë e Volodymyr Zelenskyi. Një gjë është e sigurt, dhe ajo është se Tusk nuk do të jetë në gjendje të ndryshojë Poloninë brenda natës. Koalicioni i tij Qytetar mori më pak vota se Ligji dhe Drejtësia, që do të thotë se ai do të duhet të mbështetet shumë te partnerët e koalicionit. Tetë vjet në pushtet i dhanë forcave të Jaros?aë Kaczy?ski mundësinë për të krijuar mekanizmat e qeverisjes dhe për të vendosur njerëzit e tyre në pozita strategjike.

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN