MENU
klinika

Analiza

Pse ‘kapitulloi’ udhëheqja e Gjermanisë pas Merkel?

13.01.2024 - 08:30

Pas ikjes së Merkel, Gjermania nuk është në gjendje dhe nuk dëshiron të udhëheqë Europën…

Një histori e vjetër e të ndjerit Henry Kissinger thotë: “Kë të telefonoj nëse dua të thërras Europën?”

Në fakt, për periudha të gjata kohore (sigurisht pasi Kissinger u largua nga qeveria), kishte një përgjigje të mirë. Gjatë shumicës së viteve 1980 dhe 1990 ishte Helmut Kohl, kancelari gjerman, dhe nga viti 2005 deri në fund të vitit 2021, ishte Angela Merkel. Aq e madhe, e pasur dhe përgjithësisht me peshë është Gjermania, saqë asgjë e rëndësishme nuk ndodh në Evropë nëse nuk e dëshiron kancelari i saj, dhe atë që kancelari dëshiron.

Një kërkim në Google zbulon se lideri i Gjermanisë është një burrë i quajtur Olaf Scholz, por një figurë kaq e pangjyrë dhe aspak mbresëlënëse që ai pret, saqë do të faleshe që nuk e dije. Ndërsa ekonomia evropiane ngec, e djathta e fortë ngjitet në sondazhet e opinionit pothuajse kudo dhe raketat e Vladimir Putin bien mbi Ukrainën, një kandidat për anëtar i Bashkimit Evropian, zoti Scholz është i padukshëm. Socialdemokratët e tij janë vetëm partia e tretë më e popullarizuar në Gjermani, me një nivel të ulët mbështetjeje prej 15%. Pjesa më e madhe e kohës së tij duhet të shpenzohet për të mbështetur koalicionin e tij të dobët trepalësh.

Kjo impotencë e hutuar ka rëndësi përtej Gjermanisë. BE-ja ka mbetur pa lider nga mungesa e Scholz. Gjermania duhet të jetë shtytësi, qoftë duke mbledhur para për Ukrainën, duke rregulluar problemet e migracionit, duke ndërtuar bashkimin e tregjeve të kapitalit, duke reformuar sistemin në mënyrë që Ukraina dhe të tjerët të mund të pranohen, apo duke përgatitur Evropën për gjithçka që do të sillte një fitore të Trump në nëntor.

Kohl dhe zonja Merkel e dinin këtë dhe udhëtuan e negociuan pandërprerë. Si rezultat, Evropa përparoi. Kjo ide duket krejtësisht e huaj për Scholz të heshtur, një mbështetës solid i Ukrainës, i cili nuk ka arritur të frymëzojë të tjerët.

Natyrisht, nuk varet gjithçka nga kancelarja.

Shtojca jetike e një Gjermanie të fortë është një Francë e fortë. Megjithatë, Emmanuel Macron, homologu i Scholz, është bërë gjerësisht i papëlqyer në vend; ai humbi shumicën e tij parlamentare në 2022 dhe lufton për të miratuar legjislacionin. Këtë javë ai shkarkoi kryeministrin e tij, siç e kanë zakon të bëjnë presidentët francezë të rrethuar, dhe emëroi Gabriel Attal, një 34-vjeçar karizmatik, por pa përvojë. Në të kaluarën, Macron ishte një kampion i reformave, por këto ditë aftësia e tij për të ndikuar në Evropë është zvogëluar.

Më e rëndësishmja, Scholz dhe Macron thuhet nga të brendshmit se e kanë të keqen, pjesërisht sepse personalitetet e tyre janë kaq të ndryshëm, por edhe sepse kanë pikëpamje të papajtueshme.

Macron favorizon më shumë shpenzime në nivel evropian, më shumë pavarësi nga NATO dhe Amerika dhe një politikë ekonomike dirigjiste, megjithatë Scholz nuk pajtohet me asgjë nga këto. Dallimet e këndvështrimit mund të jenë produktive nëse ekziston vullneti për të punuar së bashku; por nuk ka.

Lajmi nuk është njëlloj i tmerrshëm. Megjithëse motori franko-gjerman që drejtonte Evropën është i prishur, disa mekanizma ndihmës janë ende duke ndezur.

Njëra është presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, një gjermane shumë më efektive se Scholz, dhe ajo që meriton të riemërohet në vjeshtë. Ajo e ka përdorur mirë pozicionin e saj, duke argumentuar dhe duke shfrytëzuar mirë një fond prej 800 miliardë eurosh (875 miliardë dollarë) për rikuperimin e Covid-it; por fuqitë e saj janë të kufizuara dhe ajo nuk është Jacques Delors, i cili bashkoi liderët evropianë për të ndërtuar tregun e vetëm dhe monedhën e përbashkët. Një forcë tjetër motivuese është Donald Tusk, kryeministri i ri i Polonisë dhe një ish-president i Këshillit Evropian. Fatkeqësisht, ai do të jetë i zënë duke u përpjekur të fitojë kontrollin në shtëpi.

Edhe nëse Joe Biden fiton në nëntor, Amerika po tërhiqet nga roli i saj si burimi kryesor i sigurisë së Evropës. Evropa do të duhet të shpenzojë dhe të bëjë më shumë për t’i mbajtur qytetarët e saj të sigurt. Megjithatë, në vend që të përballen me sfidën, liderët e Evropës po shikojnë nga brenda.

Burimi: The Economist

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN


Analiza e DW: Mbështetje për rrugën e BE!

“Trashëgimia e Angela Merkelit në Ballkan”