Aleksei Navalny e portretizoi veten si të pamposhtur, duke përdorur vazhdimisht humorin e tij karakteristik për të thënë se presidenti Vladimir Putin nuk mund ta thyente atë, pavarësisht se sa të vështira ishin kushtet e tij në burg. Por pas fytyrës së guximshme, realiteti shihej qartë. Që nga burgosja e tij në fillim të vitit 2021, Navalny, figura më e frikshme e opozitës ruse, dhe stafi i tij deklaronin rregullisht se kushtet e tij ishin aq të vështira sa ai po vritej me lëvizje të ngadalta. Tani ndihmësit e tij thonë se frika e tyre është realizuar. Shkaku i vdekjes së Navalny-t në burg në moshën 47-vjeçare është përcaktuar, ndonëse familja e tij ende nuk është lejuar as ta shohë trupin e tij, por kolonitë më të ashpra penale të Rusisë njihen për kushte të rrezikshme dhe Navalny u veçua për trajtim veçanërisht brutal. Megjithatë tani vdekja e tij rrethohet me hije misteri, ashtu siç ndodh zakonisht me kritikët e zëshëm të presidentit rus Vladimir Putin.
Shkaku i vdekjes
Midis mbështetësve të Alexei Navalny ekziston një besim gjithnjë e më i fortë se vdekja e kundërshtarit të Vladimir Putin nuk ndodhi në mënyrën se si autoritetet ruse deklaruan, nga “sindroma e vdekjes së papritur” absurde pas një shëtitjeje. Kjo ndjenjë forcohet nga fakti se gjurmët e trupit kanë humbur dhe se, me sa duket, në ditën e vdekjes së disidentit, kamerat në koloninë penale ku ai ishte mbyllur nuk funksiononin. Nëna e Navalny, Lyudmila, mbërriti në burgun e sigurisë maksimale Ik-3 së bashku me avokatin e burrit, por nuk ishte në gjendje të shihte trupin duke u mbajtur për “ekzaminimet e nevojshme” që mund të zgjasin deri në një muaj. Asaj iu tha se ai ishte në morgun e Salekhardit. Edhe “Novaya Gazeta Europe” mësoi se trupi i Alexei Navalny ndodhet aty. Deri më tani, një autopsi nuk është kryer, thanë burimet e gazetës së pavarur ruse.
Dyshime mbi Kremlinin
Burimet zyrtare, për shembull Peskov nga Kremlini thanë se vdekja e Navalny u shënua rreth orës 10 të mëngjesit. Por “Baza”, një faqe lajmesh zakonisht e mirëinformuar për çështjet e sigurisë, shkruan se disidenti u ndje i sëmurë rreth orës 13:00, duke vdekur një orë më vonë. Askush nuk vuri re ambulanca në atë kohë dhe ndihma do të mbërrinte vetëm pasi të gjithë ta dinin se kundërshtari ishte i pajetë. Megjithatë, dëshmia e Dmitry Muratov, mjeku personal i Navalny, është e vlefshme. “Ne nuk e pamë trupin, por nëse vërtet ishte një sëmundje mund të jetë vetëm pasojë e kushteve të burgut. Mungesa e lëvizjes mund të shkaktojë trombozë të gjymtyrëve të poshtme”, tha ai. Ndërkohë, bullgari Christo Grozev, gazetar investigativ i Bellingcat dhe mik i disidentit rus, thotë për “CNN” se “hipoteza më e mundshme është se ai u helmua për herë të dytë”. “Nëse ai ishte rrëzuar në tokë gjatë shëtitjes në oborrin e burgut, duhet të kishte video nga kamerat e vëzhgimit”, tha ai.
Rreziku nga një grusht-shteti
Justifikimi absurd për vdekjen e tij dhe misteri i kufomës i japin zë hipotezës tashmë të mundshme se “dora e gjatë” e Vladimir Putin fshihet pas vdekjes së Navalny-t. Ngjarja mund të çojë në një grusht shteti të ri në Moskë, paralajmëroi Ilya Ponomarev, një ish-deputet rus që tani jeton në Ukrainë,. “Përpjekjet e Navalny nuk do të shkojnë kot”, shpjegon aktivisti anti- Putin për BBC, por njerëzit që do të jenë në gjendje të sfidojnë Carin nuk do të jenë figura të “opozitës tradicionale”. “Që nga fillimi i pushtimit të Ukrainës, kërcënimi i vërtetë për Kremlinin ka ardhur nga njerëzit që me të vërtetë luftojnë”, vazhdon Ponomarev, duke përmendur si shembull Legjionin e Lirisë së Rusisë , një grup paraushtarak, një ” lëvizje rezistence urbane” aktive në të gjithë Rusinë. “Kjo është një gjeneratë e re e opozitës ruse,” tha Ponomarev, duke shtuar se ai ishte i sigurt se së shpejti do të kthehej në Rusi “me një tank ose një automjet të blinduar”, duke nënkuptuar se mund të ketë një kryengritje të armatosur. Dhe ai u bëri thirrje politikanëve perëndimorë që të kuptojnë “se kjo luftë mund të përfundojë vetëm në një mënyrë: me largimin e Putinit nga detyra dhe shkatërrimin e Putinizmit”.