Asetet ruse të ngrira në llogaritë evropiane po gjenerojnë miliarda dollarë në pagesa interesi që mund të devijohen për të ndihmuar në riparimin e ekonomisë së shkatërruar nga lufta të Ukrainës dhe Bashkimi Evropian sapo bëri një hap më afër realizimit të kësaj. Pas pushtimit të plotë të Ukrainës nga Rusia në shkurt të vitit 2022, vendet perëndimore ngrinë gati gjysmën e rezervave valutore të Moskës, rreth 300 miliardë euro ose 327 miliardë dollarë. Rreth 200 miliardë euro ose 218 miliardë dollarëndodhen në Bashkimin Evropian, kryesisht në Euroclear, një institucion financiar që i mban aktivet të sigurta për bankat, shkëmbimet dhe investitorët. Udhëheqësit e BE-së ranë dakord për një paketë thelbësore financimi prej 50 miliardë dollarësh për Ukrainën të enjten dhe iu afruan finalizimit të një plani për përdorimin e fitimeve të grumbulluara në llogaritë e Euroclear. Në një deklaratë të lëshuar në fund të një samiti, udhëheqësit e Bashkimit Europianthanë se “të ardhura të mundshme mund të gjenerohen … në lidhje me përdorimin e të ardhurave të jashtëzakonshme të mbajtura nga subjektet private që rrjedhin drejtpërdrejt nga aktivet e bllokuara të Bankës Qendrore të Rusisë”.
Propozimi i Von der Leyen
“Bashkimi Evropian duhet të përdorë fitimin prej mbi 200 miliardë dollarësh nga asetet e ngrira ruse për të financuar pajisje ushtarake për Ukrainën”, tha ditën e djeshme presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen, shkruan “Politico”. Kjo është hera e parë që von der Leyen ka propozuar përdorimin e fitimeve të krijuara nga këto asete për të blerë municion për Ukrainën. “Është koha të fillojmë të flasim për përdorimin e të ardhurave të papritura nga asetet e ngrira ruse për të blerë bashkërisht pajisje ushtarake për Ukrainën”, u tha ajo eurodeputetëve.”Nuk mund të ketë simbol më të madh dhe përfitim më të madh se ato para për ta bërë Ukrainën dhe të gjithë Evropën një vend më të sigurt për të jetuar,” tha von der Leyen. “Në fund të fundit, kjo ka të bëjë me marrjen e përgjegjësisë për sigurinë e saj nga Evropa.”
“Fatura e kripur”
Bashkimi Evropian dhe aleatët e tij janë të vendosur ta bëjnë Rusinë pjesë të faturës kolosale për rindërtimin e Ukrainës – e vlerësuar nga Banka Botërore një vit më parë në 411 miliardë dollarë gjatë dekadës së ardhshme. Një propozim i paraqitur nga Komisioni Evropian do të përfshinte përdorimin e një takse speciale për të mbledhur të ardhurat e papritura nga interesi, të cilat më pas do të paguhen në buxhetin e BE-së për rindërtimin e Ukrainës. Ky plan është vonuar për shkak të shqetësimeve ligjore dhe financiare, me disa shtete anëtare të BE-së dhe Bankën Qendrore Evropiane të shqetësuara se edhe masat e shënjestruara me kujdes mund të bien në kundërshtim me ligjin ndërkombëtar dhe të lëkundin besimin në euron si monedha e dytë më e madhe rezervë në botë. BE-ja është munduar të krahasojë paligjshmërinë e pushtimit rus me respektimin e rreptë të shtetit të së drejtës.
Frika e vendeve anëtare
Vendet anëtare të BE-së tani kanë rënë dakord në parim që të shfrytëzojnë këto të ardhura të papritura nga interesi, megjithëse detajet se si do të bëhet kjo praktikisht duhet ende të negociohen, tha një diplomat i BE për “CNN”. Juristët po punojnë për tekstin e marrëveshjes përpara se ta kthejnë atë në vendet anëtare të BE-së për miratim përfundimtar. Në deklaratën e saj të fitimeve, Euroclear, e cila shlyen tregtitë ndërkufitare dhe mbron më shumë se 40 trilion dollarë aktive tha se paratë në bilancin e saj u rritën 38 miliardë euro nga viti në vit në 162 miliardë euro, të rritur nga pagesat që lidhen me asetet e ngrira ruse, përfshirë obligacionet. Këto pagesa përfshijnë, për shembull, interesin e paguar për obligacionet, të njohura si kuponë, ose të ardhurat e krijuara nga letrat me vlerë që maturohen dhe riinvestohen. Komisioni ka mbrojtur prej kohësh përdorimin e këtij fitimi. SHBA po bën presion që të gjitha asetet të konfiskohen dhe t’i dorëzohen Ukrainës, por disa vende të BE-së kanë frikë se një veprim i tillë mund të shkaktojë trazira në tregjet financiare.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Asetet e ngrira të Rusisë të përdoren për rindërtimin e Ukrainës”
