MENU
klinika

"Mbretëresha” e BE po rrëzohet nga froni

Një gabim fatal rrezikon karrierën e Ursula von der Leyen

16.03.2024 - 09:00

Ursula von der Leyen nuk ka emëruar ende një drejtoreshë fushate për fushatën e saj për një mandat të dytë në krye të ekzekutivit të BE-së, por telashet për të tashmë kanë filluar. Vetëm disa ditë pas një “drite jeshile” nga kampi i saj konservator për të qenë “kandidatja kryesore” e tyre në zgjedhjet mbarëevropiane të qershorit. Tani, Hungaria, është me apo pa dashje sërish “mollë sherri” në Bruksel, duke shkaktuar një situatë të paprecedentë brenda bllokut më të fuqishëm tregtar në botë. Kësaj here, Parlamenti Evropian do të padisë Komisionin Evropian për vendimin e tij të vitit të kaluar për të zhbllokuar 10 miliardë euro fondet e ngrira për Hungarinë, në një kohë kur Brukseli po përpiqej të bindte Budapestin të heqë veton për ndihmën për Ukrainën. Krerët e partive në Parlamentin Evropian ranë dakord dje për nisjen e çështjes në Gjykatën Evropiane të Drejtësisë. Kjo mund të komplikojë shumë kandidaturën e “mbretëreshës” Ursula von der Leyen, siç quhet shpesh me ironi, për mandatin e dytë të Presidentes së Komisionit në zgjedhjet e këtij viti, shkruan “Financial Times”.

“Gabimi” fatal

Ursula von der Leyen “zhbllokoi” ??një të tretën e rreth 30 miliardë eurove të fondeve të BE-së të bllokuara nga Brukseli në mosmarrëveshjen me Budapestin, disa ditë përpara samitit ku kryeministri hungarez Viktor Orban vuri veton ndaj një pakete të re ndihme për Ukrainën. Në fund, ai iu dorëzua një përpjekjeje për të zhbllokuar të gjitha paratë e vendit të tij në shkurt dhe lejoi që 50 miliardë euro ndihmë t’i dërgoheshin Kievit gjatë katër viteve të ardhshme. Kryetarja e Parlamentit Evropian, Roberta Metsola, tha se do të ngrejë padi deri më 25 mars. Të Gjelbrit dhe grupet e tjera politike kanë njoftuar se do ta ngrenë këtë çështje në fushatën për zgjedhjet e Parlamentit Evropian në qershor. “Ne besojmë se kemi një rast solid, pasi Komisioni ka kundërshtuar veten nëse Hungaria po respekton sundimin e ligjit,” tha eurodeputeti i të Gjelbërve Daniel Freund të hënën mbrëma. “Gjykata e Drejtësisë e BE-së ka qenë gjithmonë në mbrojtje të pavarësisë së gjykatave”, tha ai. Lëvizja e komitetit, e cila po mbështetet nga anëtarët e vetë Partisë Popullore Evropiane të von der Leyen, është projektuar si “një shenjë për presidentin e Komisionit se sundimi i ligjit nuk mund të shkëmbehet për marrëveshje me Orbanin”, tha Freund. Pritet që Partia Popullore Evropiane (EPP) të jetë e para, e cila i jep Von der Leyen të drejtën për një emërim të ri në pesë vjet të tjera, por ajo ka nevojë për mbështetjen e shumicës së përfaqësuesve në Parlamentin Evropian.

Sfidat e Von Der Leyen

Ky rast ligjor u mbështet nga të gjitha partitë kryesore, përfshirë PPE-në, e cila theksoi se edhe komisionerët e partive të tjera ranë dakord për lirimin e parave. Nicolas Schmit, kandidati kryesor i socialistëve për president të Komisionit, nënshkroi një letër duke informuar Orbanin se do të merrte paratë, ndërsa komisioneri i drejtësisë Didier Reynders i Liberalëve tha se Budapesti kishte bërë reforma të mjaftueshme në sistemin e tij gjyqësor për të merituar paratë. “Ne duam të jemi të sigurt se paratë e tatimpaguesve do të trajtohen në përputhje me kontratat. Kjo nuk është çështje politike për PPE-në, kjo nuk është çështje zgjedhore, vetëm duam të kemi qartësi ligjore”, tha zëdhënësi i PPE-së në komisionin e buxhetit, Petri Sarvamaa, dhe shtoi se vendimi për sigurimin e fondeve është marrë nga gjithë kolegji i komisionerëve. Në shkurt, Komisioni paralajmëroi Hungarinë se mund të nisë procedura të reja ligjore mbi ligjin e ri, i cili thotë se shkel rregullat e BE-së. Akti i Mbrojtjes së Sovranitetit krijoi një organ me kompetenca të gjera për të hetuar ndikimin e pretenduar të huaj në politikë dhe akademi, për të cilin kritikët e medias thonë se është modeluar sipas Rusisë së Putinit. Katalin Cseh, një deputete liberale hungareze, thotë se “duke iu dorëzuar shantazhit të Viktor Orban, Komisioni Evropian ka mbështetur këdo që dëshiron të jetë autokrat për të përdorur detyrimin për të arritur qëllimet e tij”, shkruan “Financial Times”.