MENU
klinika

“Ja pse e donte Bajroni këtë vend”

Daily Mail: Shkoni shpejt në Shqipëri, vendi i mikpritjes së ëmbël dhe autentike

05.04.2024 - 09:27

Daily Mail i ka kushtuar një artikull Shqipërisë ku prezanton bukuritë natyrore të këtij vendi.

ARTIKULLI
“Thesaret e Shqipërisë”. Përpara serialit të saj të ri televiziv, Bettany Hughes shijon bregdetin magjepsës, malet madhështore dhe njerëzit tërheqës të një vendi që po ‘lulëzon’. Ky është titulli i prestigjiozes britanike Daily Mail që shkruan për burimet natyrore të Shqipërisë dhe mikpritjen e qytetarëve shqiptare. Frymëzuar nga udhëtimet e tre britanikëve të egër – Lord Bajron, Hon Aubrey Henry Molyneux Herbert (gjysmëvëllai i Kontit të 5-të të Carnarvonit, i cili ndihmoi në zbulimin e varrit të Tutankhamun) dhe aventurieres së guximshme Edith Durham, u nisën për të eksploruar Shqipërinë. Tre peizazhe për të pushtuar – lumi, mali dhe deti.

Shqiptarët kanë një frazë të bukur, të nderuar nga koha – ‘lum këmbët që ju sollën këtu’!

Ishim katër veta; burri im dhe unë dhe vajzat tona 20-vjeçare. Kam 15 vjet që i sjell këtu, por tani udhëtimet në Shqipëri po lulëzojnë. Pas 50 vitesh izolim nën një regjim komunist – me diktatorin Enver Hoxha në detyrë nga viti 1944 deri në 1985 dhe plotësisht e pavarur vetëm që nga viti 1992 – Shqipëria po e pret botën krahëhapur.
Pra, shkoni shpejt në Shqipëri ndërsa mirëpritja është e ëmbël dhe autentike, dhe një gosti për katër persona kushton pak më shumë se një xhiro në një pijetore në Mbretërinë e Bashkuar.

E admiroj qëndrimin shqiptar ndaj tortës. Ata janë të mrekullueshëm që hanë ëmbëlsira herët në mëngjes, shpesh të sapopjekur me portokall ose krokante me fara kungulli. Për fat të mirë ka ecje malore për t’u marrë me rezultatet e pashmangshme. Mbi Kalanë e Krujës, 40 minuta nga kryeqyteti Tirana, ndodhet një faltore e gdhendur në shkëmb që i përket sektit bektashi (një ndërthurje e besimeve myslimane, të krishtera dhe të lashta) që shemb kohën. Rreth 3000 këmbë e lartë, të ndezur nga qirinj, pelegrinët vijnë këtu për të bërë mish dhe vaj të parfumuar. Një baba bektashi – me një mjekër të gjatë të bardhë që Noeja do ta kishte zili – më besoi se e vetmja gjë që bektashinjtë shajnë janë gjunjët e zhveshur dhe lepujt.

 

 

Kjo është e ndërlikuar në Shqipëri, pasi lepujt e zbehur, si dhe rosat e shëndosha dhe gomarët e vegjël ndajnë shumë nga rrugët malore. Një grua e moshuar më shiti për çaj lule të këputura të sapo vjela dhe vaj trëndafili për flokët. Është e lehtë të imagjinohet pse Bajroni e donte kaq shumë këtë vend. I kujtoi malësitë e largëta të Skocisë. Duke lëvizur në jug nga Tirana në qytetin me pamje malore të Beratit, me malin e shenjtë Tomorr që ndez flakën e kuqe në mëngjes, shpatet e tij janë shtëpia e arinjve, shqiponjave me çizme dhe shkabave të zeza, ky qytet ‘i njëmijë dritareve’ ishte ndalesa e një tregtari në rrugët e vjetra të mëndafshit. “Shqipëria ka një kod të ashpër mikpritjeje – Besa – që do të thotë se njerëzit do të heqin dorë nga gjithçka për të mbrojtur mysafirët e respektuar…”.

Ai u bë një nga vendet e rralla ku popullsia hebreje, kryesisht refugjatë që ikën nga nazistët, ishte më e madhe pas Luftës së Dytë Botërore se më parë. Me ishullin e Korfuzit të dukshëm në një ditë të kthjellët dhe Italinë vetëm katër orë me traget larg, riviera shqiptare ka filluar të lulëzojë. Kapiteni im i preferuar detar shqiptar, në bregdetin e Jonit rreth qytetit të Vlorës, quhet Baci, i cili organizon udhëtime me porosi në rezervatin natyror të pabanuar të Karaburunit, ku në gjirin e Gramës ka ende mbishkrime të lashta, rreth 23 shekullore, që ngërthejnë shkëmbinjtë.

Ka lutje të përzemërta për vëllezërit mitikë marinarë të Helenës së Trojës, Kastorit dhe Polluksit. Pas një eksplorimi të shpellave detare të përhumbura, të denja për Homerin, tryezat e kapitenit Baci në brendësi të portit ofruan peshk të freskët, të kapur dhe të skuqur ndërsa prisnim, patate të skuqura ari dhe një sallatë trengjyrësh më të mirë se çdo gjë që kam ngrënë në Itali. Më në jug, rreth tre orë me makinë, Butrinti – që thuhet se është themeluar nga heroi i Luftës së Trojës, Enea – është një vend ku mbetjet greke të lashta vështrojnë harqet romake, mozaikët bizantinë dhe mbetjet e lagunave veneciane.

Kaluam pa ndenjur natën, por Dua Lipa dhe yje të tjerë në qiellin shqiptaro-kosovarë marrin me qira vila në Kep Merli aty pranë. Rruga e egër ujore e Vjosës është kthyer në një park kombëtar, që derdhet në Adriatik nga malet e Pindit në Greqi. Çaji i kamomilit është nga livadhet, reçeli i qershisë nga qershitë e egra të hijezuara. Rreth qytetit kala të Tepelenës, Vjosa fryhet për të ofruar rafting në ujërat e bardha. Vlen të ndiqni lumin Osum dhe degët e tij, të rrethuar midis qytetit të Beratit dhe fshatit të vogël Roshnik nga stalla me ullinj dhe kajsi të freskëta. Vajzat tona Sorrel dhe May këmbëngulën që të na shtronin një vakt falënderimi. Vendasit na thanë të gjenim një vend të quajtur Alpeta. Tavolina jonë u mbush me shpejtësi me djathë dhie me erëza, kana me verë të kuqe dhe të bardhë, bukë misri, byrekë me kunguj. Ne hëngrëm derisa nuk mundëm të hanim më. I shihja vajzat duke kontrolluar me nervozizëm llogaritë e tyre në Monzo. Kosto? 36 £ për katër.