MENU
klinika

Analiza

Kush po “ia lidh duart” Iranit për të mos sulmuar?

24.04.2024 - 08:30

Lindja e Mesme është një “fuçi baruti”. Që nga sulmi i Hamasit më 7 tetor, kjo ka qenë e qartë për të gjithë. Tani, pasi Irani dhe Izraeli “po tregojnë” kundër njëri-tjetrit dhe mundësia e një përshkallëzimi të konfliktit është edhe më konkrete. Pas sulmit të fundit, natën e 13-14 prillit, nga Irani ndaj Izraelit, i cili ishte një përgjigje ndaj sulmit me raketa në konsullatën iraniane në Damask, kur u vranë gjashtë oficerë të lartë të Gardës Revolucionare Iraniane, frika e përshkallëzimit dhe përhapjes së luftës në Lindjen e Mesme nuk është qetësuar, dhe tani “alarmi i kuq” ra për të gjithë, sepse të enjten, më 18 prill, Izraeli shënjestroi bazën iraniane pranë qytetit të Isfahanit me disa dronë dhe një raketë. Megjithatë, duket si një lojë “tërhiq e mos e këput” dhe reagimet e Iranit po bëhen gjithnjë e më të vështira për tu lexuar.

“Tërheqja” e Iranit

Irani e ka quajtur sulmin me dron të së premtes në territorin e tij “të panevojshëm”. “Regjimi uzurpues sionist nuk mori përgjegjësinë për veprimin dhe ndoshta ishte aq i padobishëm sa nuk ia vlente të bëhej propagandë për të”, tha zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme iraniane Naser Kanani në një konferencë shtypi në Teheran. “Izraeli kurrë nuk konfirmon apo merr përgjegjësinë për veprimet e tij të supozuara kundër Iranit. Ato ishin objekte të vogla që synonin operacione keqdashëse dhe për fat të mirë u qëlluan nga forcat e përgatitura iraniane”, shtoi zëdhënësi. Autoritetet iraniane siguruan se sulmi përfshinte tre dronë që u rrëzuan pa shkaktuar dëme, ndërsa burimet zyrtare amerikane siguruan “New York Times’ se Izraeli lëshoi ??të paktën një raketë kundër një radari pranë instalimeve bërthamore të Natanz dhe bazës ajrore Shekari. Zyrtarët e lartë iranianë minimizuan sulmin e së premtes, i cili, së bashku me heshtjen e Izraelit, tregon një ulje të tensionit midis shtetit hebre dhe Iranit pas shkëmbimit të sulmeve. “Asnjë civil nuk u lëndua dhe asnjë shtëpi nuk u sulmua. Vetëm dy baza të inteligjencës u sulmuan. Operacioni hakmarrës ka përfunduar”, tha Kanani.

Synimet e Teheranit

Tani, teksa Izraeli po ndihet i guximshëm, Irani është në mbrojtje. Interesi kryesor i Iranit është vetë-ruajtja. Ajo dëshiron të mbrojë objektet e saj bërthamore brenda Iranit, dhe asetet e saj në Lindjen e Mesme, kryesisht grupet e armatosura që ajo mbështet, më i vlefshmi prej të cilëve është Hezbollahu.  Pavarësisht nga natyra e përfshirjes së Iranit në sulmin e paprecedentë të Hamasit, vendi është një mbështetës kryesor financiar dhe ushtarak i Hamasit dhe mban një pjesë të përgjegjësisë për veprimet e Hamasit. Irani është gjithashtu sponsor i disa organizatave të milicisë që veprojnë në të gjithë Lindjen e Mesme, duke përfshirë Houthis në Jemen, Hezbollah në Liban dhe një mori grupesh të armatosura në Siri dhe Irak. Asnjë nga ata përfaqësues të tjerë nuk ka vendosur burime të mëdha në luftën e vazhdueshme me Izraelin; të gjithë e kanë mbajtur të kufizuar përfshirjen e tyre. Vetë Irani nuk ka kapacitetin për t’u përfshirë në luftë të gjithanshme.

“Duart e lidhura”

Teherani dhe përfaqësuesit e tij janë të prirur për të shpëtuar fytyrën. Motivimi kryesor i Iranit pas përfshirjes së tyre është të paraqesë një imazh të vetes si lider i të ashtuquajturit “boshti i rezistencës” që qëndron përballë Izraelit, SHBA-së dhe aleatëve të tyre. Shpëtimi i fytyrës është gjithashtu pjesërisht arsyeja pse Irani zgjodhi të sulmojë Izraelin me dronë dhe raketa më 13 prill si hakmarrje për sulmin e Izraelit në Damask më 1 prill. Duke njohur kufizimet e tij, hakmarrja telegrafike e Iranit më 13 prill shërbeu për t’i treguar Izraelit se çfarë mund të bëjë Irani, por pa e shtyrë shumë Izraelin. Nënvlerësimi i sulmit të mëvonshëm në Isfahan më 19 prill nga Irani, i atribuar gjerësisht Izraelit, është në përputhje me dëshirën e tij për të kufizuar konfrontimin e drejtpërdrejtë me Izraelin. Është miopike të vlerësohet pozicioni i Iranit kryesisht përmes prizmit të ciklit të hakmarrjeve të prillit 2024. Në fakt, duart e Iranit janë të lidhura dhe Izraeli do të vazhdojë të përfitojë nga kjo dobësi.