“Bota jonë i ngjan viteve 1930 më shumë sesa mund të mendojmë”, shkruante media amerikane “Bloomberg” një muaj më parë, dhe duket se kjo profeci po vërtetohet dita-ditës. Tani, si atëherë, balanca e pushtetit po ndryshon në mënyrë ogurzezë. Autokracitë e dhunshme po kërkojnë të zgjerojnë perandoritë. Lidhjet ndërmjet shteteve autoritare po forcohen; konfliktet rajonale po ndërthuren. Demokracitë kërcënohen nga jashtë dhe brenda. Dhe duket se Perëndimi, po bëhet gjithnjë e më i vetëdijshëm për këtë. “Aleanca e Fuqive Autoritare po bashkëpunon ngushtë kundër demokracive perëndimore”, paralajmëroi së fundmi Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg. Ai tha për “BBC” se bota tani ishte një vend “shumë më i rrezikshëm dhe i dhunshëm” dhe theksoi se ekziston një “aleancë autoritare” që ofron mbështetje praktike për njëri-tjetrin dhe që “harmonizohet gjithnjë e më shumë”. “Kina mbështet ekonominë ruse të luftës, duke furnizuar pjesë kyçe për industrinë e mbrojtjes, dhe Moska nga ana e saj i hipotekon të ardhmen e saj Pekinit. Rusia i dha teknologji Iranit dhe Koresë së Veriut në këmbim të municioneve dhe pajisjeve ushtarake”, tha kreu i NATO-s. Ndaj, në këtë botë të paqëndrueshme dhe të ndarë në dy kampe, Perëndimi duhet të veprojë shpejt, dhe një lojtar kyç që pritet të dalë në skenë është Japonia.
Prania kineze në Evropë
Së fundmi, prania kineze në një port armësh, ka ngritur alarmin në Evropë dhe specifikisht në Poloni, të paktën për tre arsye. E para: porti në fjalë, një nga portat kryesore detare të vendit, përdoret për të shkarkuar ndihmën ushtarake të SHBA-së dhe NATO-s, të destinuara për në Ukrainë. E dyta: jo shumë larg nga terminali i kontrolluar nga një kompani kineze janë një bazë e forcave speciale polake dhe një kantier detar detar ku janë ndërtuar fregata raketore .Sipas asaj që raportohet nga faqja e internetit “Politico”, qeveria polake është e shqetësuar për praninë kineze në portin e Gdynia. Dhe jo vetëm nga pikëpamja e sigurisë kombëtare, por gjithashtu dhe mbi të gjitha për gjoja aftësinë e kompanisë së huaj për të ndërhyrë në aksesin e vendit të portit.
Provokimet e Pekinit
Larg Evropës, Kina ka trazuar ujërat edhe në Detin e Kinës Jugore. Ushtria kineze ka konfirmuar se Kina kreu “patrulla luftarake” ushtarake ditën e djeshme, njëherazi me stërvitjet e përbashkëta nga Filipinet, Shtetet e Bashkuara, Japonia dhe Australia. Komanda e Teatrit Jugor të Ushtrisë Çlirimtare Popullore të Pekinit (PLA) tha në një deklaratë se po organizonte “patrulla të përbashkëta luftarake detare dhe ajrore në Detin e Kinës Jugore”, duke shtuar, “Të gjitha aktivitetet ushtarake që ngatërrojnë situatën në Detin e Kinës Jugore dhe krijojnë pikat e nxehta janë nën kontroll”. Ky përditësim vjen vetëm pak ditë përpara se presidenti amerikan Joe Biden të pritet të zhvillojë samitin e parë trepalësh me liderët e Filipineve dhe Japonisë.
Roli i Japonisë
Në këto kushte, SHBA, Britania dhe Australia do të fillojnë negociatat për futjen e anëtarëve të rinj në paktin e tyre të sigurisë AUKUS, në një kohë kur Uashingtoni kërkon përfshirjen e Japonisë si një pengesë kundër Kinës, shkruan “Financial Times”.AUKUS, i zbuluar nga të tre vendet në vitin 2023, është pjesë e përpjekjeve të tyre të partneritetit për të kundërshtuar fuqinë në rritje të Kinës në rajonin Indo-Paqësor. Kina e përshkroi paktin AUKUS si të rrezikshëm dhe paralajmëroi se mund të nxiste një garë rajonale të armatimeve. Tensionet gjeopolitike spirale e kanë shtyrë botën në një “pikë kthese historike” dhe po e detyrojnë Japoninë të ndryshojë qëndrimin e saj të mbrojtjes, tha kryeministri japonez Fumio Kishida. “Ndërsa jemi dëshmitarë të agresionit të Rusisë në Ukrainë, situatës së vazhdueshme në Lindjen e Mesme, si dhe situatës në Azinë Lindore, ne po përballemi me një pikë kthese historike”, tha Kishida gjatë një interviste. “Kjo është arsyeja pse Japonia ka marrë një vendim për të përforcuar rrënjësisht aftësitë e saj të mbrojtjes dhe ne kemi ndryshuar shumë politikën e sigurisë së Japonisë në këto fronte,” tha ai.
