MENU
klinika

Analiza

Tmerret e Lindjes së Mesme mund t’i kushtojnë rizgjedhjen Biden-it

31.05.2024 - 09:30

Zhvillimet e fundit në Lindjen e Mesme, po e rrezikojnë seriozisht fushatën e rizgjedhjes së Joe Biden. Ky i fundit rrezikon që të humbasë votën e hebrenjve amerikanë, arabo-amerikanëve por edhe të rinjve. Është një realitet politik, i cili duhet të nxitet në atë mënyrë që të përpiqet të bëjë një korrigjim të tillë të kursit përpara zgjedhjeve të nëntorit.

Por kjo më shumë koha nuk është në anën e tij. Në Iran, rrëzimi i helikopterit që vrau presidentin Ebrahim Raisi dhe Ministrinë e Jashtëm Hossein Amirabdollahian, ndodh në një moment vendimtar, duke u ndërprerë negociatat e rëndësishme që mund të ofronin një kompensim për paqartësinë e Shtëpisë së Bardhë në raport me luftën në Gaza.

Ndërkohë në Hagë, kërkesa e prokurorit Karim Khan që Gjykata Penale Ndërkombëtare të lëshojë urdhër-arreste për kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu, Ministria e tij e Mbrojtjes Yoav Gallant dhe liderët e Hamasit, e ka ndezur më tej dinamikën e paqëndrueshme të rajonit.

Për më tepër, një palestinez nga Irlanda, Norvegjia dhe Spanjat e fundit, së bashku me shtetin e disa gjuhës angleze për urdhër-arrestet e urdhëruara nga Khan, lë të nënkuptuar një përçarje të madhe brenda vetes Perëndimit.

Tmerret e Lindjes së Mesme mund t'i kushtojnë rizgjedhjen Joe

Që të gjitha këto zhvillime, nënvizojnë nevojën urgjente që Biden të rimëkëmbet sa më shpejt strategjinë e administratës së tij në Lindjen e Mesme, të forcojë veprimet e tyre diplomatike, dhe të afrohet më afër me personat e aleatëve të tij ndërkombëtarë.

Administrata e Biden, sheh ende një mundësi të artë arritjen e një pamje historike me Arabinë Saudite. Por kjo mbetet e kushtëzuar nga pranimi nga Izraeli i idesë së krijimit të një shteti palestinez. Megjithatë, udhëheqësit izraelit, përfshihen Benjamin Netanyahu, mbeten të palëkundur në analizën e konceptit.

Brenda, vendit biden përballet me sfidat e tij të rëndësishme jo vetëm nga rivali i tij në garën presidencës Donald Trump, i cili duket se sfida e tij është ajo që ka Netanyahun në anën e tij, por edhe nga brenda Partisë së tij Demokratike, segmente të veçanta të së cilës janë kundër qëndrimit të butë të Biden ndaj luftës së Izraelit në Gaza.

Dështimi për t’i adresuar këto çështje shpejt dhe me vendosmëri, mund të prishë si marrëveshjen e mundshme Izrael-Arabinë Saudite, por edhe perspektivat e rizgjedhjes së Biden në detyrë. Nuk ka ndonjë zgjidhje të shpejtë as për Iranin, ku diplomati me përvojë Brett McGurk – i dërguari kryesor i Biden në Lindjen e Mesme – ka punuar për arritjen e një mirëkuptimit me politikë-bërësit në Teheran.

Deri në momentin e vdekjes së Raisit, bisedimet thuhet se ishin premtuese, pasi të dyja vendet synonin të arrinin një marrëveshje, e cila do t’i siguronte Iranit lehtësimin e sanksioneve, por duke lënë kryesisht të paprekur programin e tij bërthamor.

Në këmbim, Irani do të angazhohej të frenonte aktivitetin e rebelëve Huthi në Detin e Kuq dhe Hezbollahun në Liban dhe Siri, duke parandaluar përshkallëzimin e luftës së Gazës në një konflikt rajonal. Po ashtu, Teheranit i kërkohet të mos e prishë zgjidhjen me dy shtete, edhe nëse versioni i Izraelit nuk i përmbush pritshmëritë e tij.

Biden viziton Izraelin | Lëvizja e filmave vizatimorë

I ndërgjegjshëm për historinë e gjatë të sabotimit të marrëdhënieve të sigurisë SHBA-Arabi Saudite nga ana e Iranit, McGurk kërkoi garanci që Teherani nuk do të minonte marrëveshjen e mbrojtjes që Uashingtoni po e negocion me Riadin. Këto përpjekje diplomatike, janë thelbësore për stabilitetin rajonal dhe trashëgiminë e politikës së jashtme të Biden.

Por me vdekjen e papritur të Raisit, administrata e tij duhet të punojë më shumë për të ringjallur negociatat, të cilat në mënyrë të pashmangshme do të vonohen deri në vendosjen e udhëheqjes së re, dhe nga fakti që regjimi i jep përparësi stabilitetit të brendshëm.

Situatën e ndërlikon edhe kërkesa e prokurorit të ICC Khan për urdhër-arrestet për udhëheqësit izraelitë dhe ata të Hamasit. Vendimi i ICC për t’i futur zyrtarët izraelitë në një kategori me udhëheqësit e Hamasit, duke i akuzuar si për krime lufte ashtu edhe për krime kundër njerëzimit, ka nxitur një zemërim të madh në Izrael dhe në administratën Biden.

Kjo sepse ICC i barazon veprimet e një shteti me ato të një grupi militant, të cilin shumë shtete e cilësojnë një organizatë terroriste. Mbështetja e vendeve evropiane për veprimin e prokurorit Khan, së bashku me vendet kryesore evropiane që njohën Palestinën, i ka tronditur shumë autoritetet izraelite.

Netanyahu e ka shfrytëzuar padinë e IÇ-së për të mobilizuar ndjenjat nacionaliste në vend, duke e cilësuar kërkesën për arrestimin e tij si një aktakuzë ndaj gjithë forcave ushtarake izraelite. Ai po përfiton nga situata, duke e pozicionuar veten dhe Ministrin e Mbrojtjes Gallant si viktima të një gjuetie shtrigash ndërkombëtare.

Kritikat publike të presidentit amerikan Joe Biden për trajtimin që i ka bërë qeveria  Netanyahu civilëve palestinezë, janë në kontrast me veprimin deri më tani të kufizuar të administratës së tij gjatë inkursionit të ri të Izraelit në Rafah. Në fakt, ekziston shqetësimi se mbështetja e heshtur e amerikanëve, do ta inkurajojë Netanyahun që ta përshkallëzojë më tej luftën në Gaza.

Dilema e administratës Biden, ka të bjerë me forcën e saj të dobët ndaj ndikimeve ekstreme të Izraelit. Ndërsa shpreh ankesa dhe kufizon dërgesa të veçanta armësh, në sytë e botës ajo duket në fund të fundit e pafuqishme që të ndryshon nga kursi i Izraelit.

Vendet arabe, shumë të vetëdijshme për të metat e kërkesave amerikane dhe aktiveve të lëkundura të administratës Biden, janë të kujdesshëm në lidhjet me të cilat janë shumë të mëdha. Duke ilustruar pragmatizmin e saj të madh, Arabia Saudite ka theksuar dhe hapur pozicionin e saj.

Duke pasur parasysh shtetin e Izraelit është i hapur të Izraelit ndaj krijimit të një shteti palestinez, mesazheve të Riadit për të administruar dhe administruar Biden është i qartë: një shtet palestinez, nuk ka një diplomatik me Izraelin. Në dallimin nga aspiratat e Biden për një pazar të madh, zyrtarët sauditë janë të qasur në formatin dypalësh dhe jo trepalësh bisedimeve me Uashingtonin mbi mbrojtjen e mbrojtjes dhe bashkëpunimin në bërthamor paqësor.

Nuk dihet ende se cila do të jetë një histori e tillë e pengesave në Lindjen e Mesme mbi të ardhmen politike të Biden. E qartë është se ato kanë rritur presionin ndaj presidentit, pasi më 5 nëntor ai rrezikon të humbasë votat e hebrenjve amerikanë, arabo-amerikanë dhe të rinjve. Vetëm hapat vendimtarë të guximshëm mund të shmangin disfatën, por për këtë gjë nuk ka mbetur edhe shumë kohë.

Burimi: “Asia Times”