Ndryshimet klimatike janë duke nxitur valë të rrezikshme të nxehtësisë në hemisferën veriore këtë javë dhe do të vazhdojnë të shkaktojë mot të rrezikshëm për dekada me radhë, sipas një hulumtimi.
“Ne tani po vuajnë nga një valë e nxehtit mbarëbotëror”, tha Christiana Figueres, ish-shefe e agjencisë së OKB-së për klimën.
Më poshtë mund të lexoni se si ndryshimet klimatike po e shtyjnë nxehtësinë të arrijë shkallë ekstreme.
Si po e nxisin ndryshimet klimatike nxehtësinë?
Derisa djegia e vazhdueshme e lëndëve djegëse fosile lëshon më shumë emetime të karbonit në hemisferë, ajri mund të mbledhë më shumë të nxehtë nga dielli, dhe kështu e nxit rritjen e temperaturës mesatare globale me kalimin e kohës.
Temperatura mesatare globale është rritur tashmë për gati 1.3 gradë celsius prej se ka filluar Revolucioni Industrial, kur vendet e Perëndimit nisën të djegin thëngjill dhe lëndë të tjera djegëse fosile.
Kjo rritje nënkupton se ndryshimet klimatike janë duke i bërë valët e nxehtësisë më të nxehta sesa do të kishin qenë ato pa ngrohje atmosferike. Ato po bëhen gjithashtu edhe më të shpeshta në përgjithësi – dhe më të rrezikshme si pasojë.
Secila valë e nxehtësisë “është bërë shumë më e mundshme dhe më e nxehtë sesa do të kishte qenë, si pasojë e ndryshimeve klimatike të shkaktuara nga dora e njeriut”, tha në fillim të këtij muaji shkencëtari Daniel Swain nga UCLA.
“Në këtë kohë, ta bësh një deklaratë të tillë është diçka e vogël, sepse ka tepër dëshmi për ta mbështetur këtë”, tha ai.
Cili është ndikimi i ndryshimeve klimatike?
Përveç ngrohjes globale, ka edhe faktorë të tjerë dhe kushte të cilat mund të ndikojnë në valët e nxehtësisë. Fenomenet klimatikë si, El Nino apo La Nina, mund të kenë ndikim të madh, së bashku me sistemin e qarkullimit të erërave.
Edhe mbulimi i tokës mund të luajë rol, sepse sipërfaqet e errëta dhe mjediset ku ka ndërtime bëhet më të ngrohta sesa sipërfaqet e bardha apo mjediset natyrore si, pyjet apo lagaterat.
Për ta kuptuar se sa shumë kanë ndikuar saktësisht ndryshimet klimatike në një valë të caktuar të nxehtësisë, shkencëtarët kryen “hulumtime të atribuuara”.
Ata i kanë kryer qindra studime të tilla në dekadën e fundit duke bërë simulime kompjuterike për t’i krahasuar sistemet e sotme të motit me atë se si do të kishte qenë moti nëse njerëzit nuk do ta kishin ndryshuar kiminë e atmosferës gjatë shekullit të fundit.
Për shembull, shkencëtarët në Atributin e Motit Botëror kanë gjetur se nxehtësia e rrezikshme në Azinë e Jugut në prill, ka gjasë të ketë ndodhur falë ndryshimeve klimatike. Gjatë një vale të nxehtësisë në verilindje të qytetit indian Kolkata, temperatura arriti 46 gradë celsius – që është 10 gradë më lart sesa mesatarja sezonale.
Çfarë mund të presim në të ardhmen e afërt?
Edhe sikur emetimet e karbonit do të ndaleshin sot, bota ka lëshuar mjaftueshëm karbon për të garantuar se ndryshimet klimatike do të vazhdojnë të ndikojnë në rritjen e temperaturave për dekada.
Bota duhet patjetër t’i ulë emetimet përgjysmë nga nivelet e vitit 1995 deri në vitin 2030 – si dhe në shkallë zero deri në vitin 2050 – për ta pasur mundësinë për ta mbajtur rritjen e temperaturës mesatare në rreth 1.5 grandë nën mesataren paraindustriale, sipas shkencëtarëve nga Paneli Ndërqeveritar për Ndryshime Klimatike.
Megjithatë, emetimet globale vetëm sa janë rritur prej vitit 1995. Bota është në binarë për ta arritur mesataren prej 2.7 gradë deri në vitin 2100, që do ta tejkalojë pragun prej 1.5, përtej të cilit shkencëtarët kanë parashikuar ndikime katastrofike dhe të pakthyeshme në klimë.
Fakti se miliona njerëz “në Shtetet e Bashkuara vuajnë nga valë të papara të nxehtësisë, është tregues i faktit se ne ende nuk i kemi adresuar ndryshimet më të këqija klimatike”, tha Figueres për Reuters të enjten./REL
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Çfarë nënkuptojnë paralajmërimet e OKB për ndryshimet klimatike?
A mund të shkaktojë ndryshimi i klimës një krizë financiare?
