Pas viteve të kaluara në një ngërç diplomatik, presidenti serb Aleksandçr Vuçiç është sërish në qendër të vëmendjes politike falë oreksit të jashtëzakonshëm të Bashkimit Evropian dhe veçanërisht Gjermanisë, për lëndët e para të nevojshme për prodhimin e automjeteve elektrike, shkruan “POLITICO”. Media thekson faktin se Vuçiç deri më tani ka qenë kryesisht i izoluar nga liderët evropianë për shkak të flirteve të tij me Rusinë dhe Kinën, tensioneve në Kosovë dhe dyshimeve për mashtrime zgjedhore.
Por, argumentojnë ata, Gjermania, si prodhuesi më i madh i makinave në BE, ka një interes të fortë në sigurimin e litiumit, veçanërisht brenda Evropës për të reduktuar varësinë e saj nga Kina. Është e pazakontë, megjithatë, që Scholz të shkojë në një udhëtim kaq të shkurtër në një periudhë kaq të shkurtër kohore, shkruan “POLITICO”. Siç shkruan “POLITICO”, edhe Ursula von der Leyen po mendon për një udhëtim në Beograd, por pjesëmarrja e saj është e pasigurt duke qenë se mandati i saj i dytë ende nuk është konfirmuar dhe se të enjten do të votohet në Parlamentin Evropian.
Vizita e Scholz
Të premten në mëngjes, Scholz do të takohet me Vuçiçin në Beograd dhe më pas të dy do të marrin pjesë në Samitin për lëndët e para kritike, është bërë e ditur në faqen zyrtare të kancelarit gjerman. Si pjesë e samitit, do të nënshkruhet një memorandum mirëkuptimi midis Serbisë dhe Komisionit Evropian për partneritetin strategjik për lëndët e para të qëndrueshme, zinxhirët e prodhimit të baterive dhe automjetet elektrike.
Kjo konfirmoi artikullin e N1 se të premten në Serbi do të vijnë Soltz dhe nënkryetari i Komisionit Evropian për Energji, Maroš Šefčovich, të cilët do të nënshkruajnë Memorandumin me Serbinë në emër të Unionit. Pak muaj më parë, Komisioneri Evropian për “Planin e Gjelbër” Maroš Šefčovič zgjoi publikun në Serbi me deklaratën se pengesat e fundit ligjore për partneritetin tregtar BE-Serbi “në lidhje me litiumin dhe lëndët e tjera të papërpunuara kritike po hiqen, të cilat shkaktuan konfuzion për disa arsye.
Projekti i litiumit
Qeveria serbe njoftoi të martën se do të rifillojë punën në një projekt të diskutueshëm të minierave të litiumit në perëndim të vendit, pas vendimit të javës së kaluar të gjykatës kushtetuese që përmbysi anulimin e mëparshëm të operacionit të minierës. Kujtojmë se dy vite më parë, për shkak të protestave masive, Vuçiç u detyrua të ndalojë projektin e Rio Tintos. Muajin e kaluar, Vuçiç i tha “Financial Times” se miniera, të cilën ai pret të hapet në vitin 2028, do të prodhojë 58,000 tonë litium në vit. Kjo do të ishte e barabartë me 17 përqind të prodhimit të automjeteve elektrike në Evropë, ose 1.1 milion makina. Organizatat joqeveritare për mbrojtjen e mjedisit paralajmërojnë se ndërtimi i minierës mund të çojë në shkatërrimin e habitatit dhe ndotjen e ujit.
Shumë në Serbi kanë frikë gjithashtu nga zhvendosja e mundshme e banorëve në zonë. Radomir Lazoviç , bashkëkryetar i Partisë së Gjelbër dhe të Majtë të Serbisë në opozitë, tha për “POLITICO” se miratimi i minierës nga Gjykata Kushtetuese ishte i lidhur me ndikimin politik. “Në një vend ku institucionet nuk funksionojnë, vidhen zënkat, Gjykata Kushtetuese punon si me urdhër”, tha Lazoviç, “është e vështirë të imagjinohet që të njëjtat institucione do të mbrojnë interesat e qytetarëve kur bëhet fjalë për mjedisin. ”
“Ribashkimi” me Gjermaninë
Këtë herë Vuçiç dhe Scholz mesa duket kanë të njëjtin këndvështrim. Ndryshe nga vizita e parë e kancelarit gjerman në Serbi, kur tha pa mëdyshje dhe pa rezerva se priste njohje reciproke të Serbisë dhe Kosovës. “Është e paimagjinueshme që vendet që nuk e njohin njëri-tjetrin të pranohen në BE”, tha asokohe kancelari gjerman në një konferencë të përbashkët për shtyp.
Gjermania më pas, së bashku me Francën, përgatitën një propozim për një marrëveshje përfundimtare me Prishtinën. Pas publikimit të versionit të parë të këtij dokumenti, presidenti i Serbisë tha se nuk u beson gjermanëve “por asgjë kur bëhet fjalë për Kosovën”. Natyrisht, gjërat janë të ndryshme kur bëhet fjalë për besimin në minierat e litiumit.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
