Pas zgjedhjeve për Parlamentin Evropian, Brukseli filloi të zgjedhë liderët e tij, kartat tashmë janë hapur dhe deri më tani dihet se dy gra do të merren drejtpërdrejt me Ballkanin, Ursula von der Leyen, e cila do të jetë në mandatin e saj të dytë dhe Kaia Callas, kryeministrja e Estonisë. E para thuhet se është më e fuqishmja në botë, e dyta quhet “zonja e hekurt e BE-së” dhe parashikojnë se do të jetë e ashpër ndaj Serbisë. Von der Leyen u shpall gruaja më e fuqishme në botë nga revista amerikane “Forbes” dy vjet radhazi. Por dialogu ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës dhe hyrja e Serbisë në BE duket se janë paksa në ngërç sepse ka pak përparim në të dyja fushat. Duart e saj janë të lidhura nga politika e BE-së dhe Ognjen Gogiç, analist politik, vlerëson se ajo do të vazhdojë të zbatojë atë që është politika e shteteve më të fuqishme anëtare.
Fundi i dialogut
Pak më shumë besim ka analisti politik nga Kosova Arton Demhasaj, i cili beson se Von der Leyen në mandatin e tij të dytë mund të arrijë përfundimin e dialogut. “Për Kosovën kjo do të nënkuptonte se nuk ka më nevojë të shpenzojë energji në dialog me Serbinë, por të merret me problemet e brendshme që ka, që kanë të bëjnë me arsimin, shëndetësinë e të ngjashme. Besoj se ky do të jetë shansi i fundit që BE-ja të tregojë se dialogu ndërmjet Kosovës dhe Serbisë duhet të përfundojë sa më shpejt që të dy vendet të ecin drejt BE-së”, tha ai për “Kosovo Online”. Nuk ka asnjë dilemë për zgjedhjet, ashtu siç shton Gogiç, nuk ka dyshim se roli i Von der Leyen dhe Kaja Callas do të jetë zbatimi i asaj politike, derisa të ndryshohet. “Megjithatë, duhet pasur parasysh se marrëveshja dështoi, se është kolapsi i asaj politike dhe BE ka të ngjarë të ripërcaktojë të gjithë qasjen, sepse ka ka arritur në një qorrsokak dhe nuk pritet që të arrihet ndonjë përparim i ri në zbatimin e atyre obligimeve”, ka theksuar Gogiç për “Kosova Online”.
Telashe për Serbinë
Kaja Kallas ka mendime paksa të ndryshme. Eksperti i politikës së jashtme Toby Vogel thotë se ajo do të jetë shumë më e ashpër ndaj Serbisë se sa kanë qenë ndonjëherë JosephBorrell dhe Miroslav Lajçak. “Sa i përket dialogut, ai ka kohë që ka vdekur dhe ka nevojë për rifillim të plotë, por mendoj se është fare e qartë se Kallas, do të jetë më e ashpër ndaj Beogradit sesa dyshja”, ka theksuar ndër të tjera Vogel, shkruan “Blic”. Juriste me trajnim dhe udhëheqëse e Partisë Reforme të Estonisë, ajo është gruaja e parë që mban postin e kryeministres së Estonisë (nga viti 2021) që kur vendi baltik me 1.3 milionë banorë fitoi pavarësinë nga Bashkimi Sovjetik në 1991. Për shkak të pikëpamjeve të saj të forta anti-ruse dhe pro-ukrainase, Kallas shpejt fitoi një reputacion si një nga “skifterët” më të mëdhenj në Bashkimin Evropian. Ajo kundërshtoi me forcë çdo bashkëpunim mes BE-së dhe Rusisë, siç është ndërtimi i gazsjellësit Nord Stream.
“Ndryshimi i lojës”
Sakaq, ish-presidenti i Sllovenisë, Borut Pahor, tha se ai mund të “ndryshojë lojën” në dialogun midis Beogradit dhe Prishtinës nëse emërohet si i dërguar special i BE-së në vend të Miroslav Lajçakut.Pahor ishte ndër kandidatët për të zëvendësuar Lajçak si i dërguari i BE-së për dialogun, por Këshilli i Ministrave të BE-së vendosi të zgjasë mandatin e diplomatit sllovak deri në janar 2025.Ish-presidenti slloven tha se Lajçak e thirri atë në mars, i cili e pyeti nëse do të ishte i gatshëm të konsideronte vazhdimin e punës së tij nëse merr mandatin e Këshillit të BE-së, por se nuk ishte i qartë se çfarë ndodhi në Bruksel. “Edhe atëherë isha i vetëdijshëm për të gjitha grackat që i presin ata që e pranojnë këtë detyrë, por vendosa ta bëj. E dija se nuk do të funksiononte pa mbështetjen e aktorëve kryesorë të politikës sllovene, të cilën e mora. Por më pas diçka ndryshoi në Bruksel”, tha Pahor për “N1”.Ai thotë se procesi i përzgjedhjes nuk ka përfunduar në maj, siç u tha fillimisht, por Këshilli i BE-së vendosi në qershor që t’ia zgjasë mandatin Lajçakut për gjysmë viti, pra deri më 31 janar. Ai theksoi se dikush me një përvojë të tillë “mund të bëjë ndryshimin dhe të ndryshojë lojën”.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Hapi i dytë’, thirrje për marrëveshje në takimin e Ohrit
‘Avancimi i Kosovës në rrugën evropiane, vetëm përmes BE-së’
