Megjithëse vlerësimet e përgjithshme të kohëve të fundit janë se presidenti serb Aleksandër Vuçiç e mban “gishtin në xhep” kur bëhet fjalë për Rusinë, megjithëse ai vazhdimisht refuzon të vendosë sanksione ndaj Kremlinit dhe se ai po anon gjithnjë e më shumë drejt Bashkimit Evropian, i cili është investitori më i madh i huaj në Serbi dhe shihet pozitivisht insistimi që në Serbi të fillojë minierat e litiumit pavarësisht rezistencës së një pjese të madhe të qytetarëve. “The Times” shkruan të premten se Vuçiç mund të ketë shprehur dyshime për të ardhmen e vendit të tij në BE, duke sugjeruar që Serbia mund të bashkohet në vend të BRICS, aleancës ekonomike të vendeve në zhvillim, samiti i së cilës u mbajt këtë javë në Kazan, Rusi. Mikpritës ishte lideri rus Vladimir Putin , dhe Vuçiç, megjithëse mori një ftesë direkte nga Putin për një tubim të madh, i dërgoi një refuzim Moskës me arsyetimin se gjithçka ndodh kur ai ka një sërë takimesh të planifikuara me liderët perëndimorë. Nuk është ende plotësisht e qartë se si u prit kjo në Moskë.
Balancimi Lindje-Perëndim
Vulin thuhet se është njeriu i dërguar në Rusi tani që është koha që Beogradi t’i drejtohet Kremlinit. Ai ishte shef i delegacionit serb në samitin e vendeve të BRICS në Kazan me ministrat serbë të mbrojtjes dhe ekonomisë. Gjatë samitit, ai u takua me liderët e Kinës, Bjellorusisë, Venezuelës dhe Egjiptit dhe u tha mediave ruse se shpresonte që Beogradi t’i bashkohej këtij blloku. Ndërkohë, kryeministri serb Millosh Vuçeviç u dërgua në kryeqytetet evropiane për të diskutuar anëtarësimin në BE. Javën e kaluar, kancelari gjerman Olaf Scholz, avokoi për rrugën më të shpejtë të mundshme të vendeve të Ballkanit Perëndimor, përfshirë Serbinë, drejt BE-së, ndërsa Beogradi këmbëngul që të mbetet i përkushtuar ndaj Brukselit. Si Vulin, ashtu edhe Vuçeviç, siç thekson Times, janë ndihmës besnikë të presidentit të tyre gjoja gjithnjë e më autoritar, i cili priti në Serbi kryeministrin polak Donald Tusk dhe kryetaren e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen.
Largimi nga Rusia
Rusia dhe Serbia, do të kujtohet, kanë theksuar prej kohësh lidhjet e tyre të ngushta për shkak të origjinës së tyre të përbashkët sllave (dhe besimit të përbashkët ortodoks), por Putini ka përdorur gazin e tij të lirë për të konsoliduar ndikimin e tij në Serbi, e cila është e rrethuar strategjikisht nga aleatët e NATO-s dhe anëtarët e BE-së. “Çdo humbje për Rusinë do të jetë një humbje për Serbinë,” tha Vulin, ish-kreu i agjencisë së inteligjencës së sigurisë të Serbisë BIA, për mediat ruse muajin e kaluar, duke shtuar se shërbimet e sigurisë të të dy vendeve kanë “bashkëpunim të shkëlqyer”. Ai akuzoi Perëndimin për nxitjen e një revolucioni me ngjyra në Serbi, i cili do të parandalohet nga një ligj i stilit të Kremlinit që ndalon organizatat e shoqërisë civile të financuara nga jashtë si ‘agjentë të huaj’.
Çështja “jetë a vdekje”
Duket, siç u tha, se Vulin tashmë i mbështet fjalët e tij me veprime. Sipas Petar Nikitin , një disident kryesor rus në Serbi, qytetarët rusë që shprehin pikëpamje kundër luftës ose kundër Putinit, dëbohen nga vendi. Për disa disidentë në Serbi, lidhjet e ngushta mes Beogradit dhe Kremlinit janë çështje jetë a vdekje. Andrej Gnjot, një gazetar bjellorus, i cili mori pjesë në organizimin e protestave kundër diktatorit bjellorus dhe aleatit të fortë të Putinit, Aleksandër Lukashenko , ndodhet në paraburgim në Beograd, ku ai është në pritje të ekstradimit në Minsk mbi bazën e një urdhri të rremë të Interpolit. Bjellorusia ka ende dënimin me vdekje dhe dhjetëra kolegë protestues të Gnjotit u torturuan pas një përpjekjeje të dështuar për të rrëzuar Lukashenkon në vitin 2020. “Më mbajtën peng për gati një vit, sepse edhe Interpoli hoqi emrin tim nga urdhërarresti dhe konfirmoi se ishte përndjekje politike”, tha gazetari bjellorus për “The Times”.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
