Tonino Picula, përfaqësuesi i SDP-së në Parlamentin Evropian nga grupi i Socialistëve dhe Demokratëve, do të jetë raportues për Serbinë në pesë vitet e ardhshme. Kështu ranë dakord të martën në mëngjes përfaqësuesit e grupit S&D në Parlamentin Evropian. Më parë, grupet politike ranë dakord mes tyre për shpërndarjen e pozicioneve raportuese. Secili grup tani do të emërojë nga radhët e tij një raportues për vendin e caktuar në atë grup. Për pesë vitet e ardhshme, Picula do të jetë përgjegjës për analizën, monitorimin dhe raportimin tek autoritetet e Bashkimit Evropian për situatën në Serbi dhe harmonizimin me acquis ligjore evropiane, vlerat themelore dhe politikat specifike. Është detyrë në të cilën Picula në emër të Parlamentit Evropian në këtë mandat do të mbulojë të gjitha temat që kanë të bëjnë me marrëdhëniet ndërmjet Bashkimit Evropian dhe Serbisë dhe në këto marrëdhënie do të përfaqësojë edhe Komisionin për Punë të Jashtme të Parlamentit Evropian. Megjithatë, reagimet e para nga Serbia janë larg të qenit fqinjësore dhe diplomatike.
Reagimet në Serbi
Në një pjesë të mediave serbe, ai shpesh paraqitet si një “njeri që urren Serbinë”, duke përfshirë edhe disa njoftime për emërimin e tij si raportues i PE. “Si raportues për të ashtuquajturën Kosovë në Parlamentin Evropian, siç dëgjoj tani, do të emërohet sërish një Estonez. Dhe a e dini kush është shefi i zyrës së Komisionit Evropian në Kosovë? Sërish estonez. Shumë e çuditshme, do të pajtoheni. Dhe na dhanë kroatët! Faleminderit shumë. Problemi nuk është te kroati, por te qëndrimet e tij. Por mirë, ne do të punojmë me ta dhe do të shohim se si do të shkojë. Por ne e kuptuam mesazhin. Do të jetë interesante”, komentoi presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiç. “Epo, lavdërime për ju. Kuptuam gjithçka”, ka shkruar gjithashtu Ana Brnabiç, kryetare e Kuvendit të Serbisë në X.
Paralajmërimi i Picula
Një nga sfidat kryesore për Serbinë, përveç harmonizimit me vlerat ligjore të BE-së, do të jetë edhe respektimi i politikës aktuale të Brukselit ndaj pushtimit rus të Ukrainës, njoftoi zyra e përfaqësuesit. Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiç, pranoi këtë javë se negociatat mes BE-së dhe Serbisë po përparojnë ngadalë dhe pohoi se kjo nuk është për shkak të sundimit të ligjit. “Nëse do ta njihnim (shtetin e rremë) të Kosovës ose do të vendosnim sanksione ndaj Rusisë, nesër do të bëheshim anëtar i BE-së”, tha Vuçiç, raportojnë mediat serbe. Ndonëse Vuçiç e hedh poshtë një mundësi të tillë si të papranueshme, Picula shton se edhe kjo nuk do të mjaftonte. “Më duket se këto janë elemente të rëndësishme që do të nënkuptonin se Serbia me të vërtetë ndryshon qëndrimin e saj ndaj proceseve politike që janë jashtëzakonisht të rëndësishme për të dhe fqinjët e saj. Por sigurisht, përveç kësaj, ka një sërë elementesh të politikave specifike që Serbia duhet t’i përmbushë në rrugën e saj drejt qëllimit të saj përfundimtar. Nuk mund ta reduktojmë në vetëm një, dy ose tre elementë, të cilët, sado të rëndësishëm që janë, nuk mjaftojnë”, tha Picula.
Sfidat e Serbisë
Subotiç thotë se Beogradi po përballet me një sfidë dhe një përpjekje për të krijuar një gjuhë të përbashkët me raportuesin e ardhshëm. “Përvoja tregon se ata nuk kanë pasur përvojë pozitive me Serbinë, sidomos duke pasur parasysh kritikat që iu drejtuan Tanja Fajonit, e cila ishte anëtare e atij grupi. Në vitin 2019, ajo drejtoi delegacionin kryesues në Komisionin Ndërparlamentar për Stabilizim dhe Asociim. Mund të supozojmë se qeveria jonë nuk do të entuziazmohet për faktin se raportuesi po kalon nga duart e PPE-së në duart e S&D, por kështu është”, thotë Strahinja Subotiç nga Qendra për Politika Evropiane. Sipas Subotiç, “ndërrimi i fanellës” së raportuesit është një risi e rëndësishme për Serbinë. Nga veprimet e deritanishme mund të shohim se S&D janë më të ashpra ndaj Serbisë, se tregojnë një nivel më të ulët të tolerancës ndaj dështimeve”, thotë ajo.