Aleksandër Vuçiç, presidenti i Serbisë, ndryshe nga ciklet e mëparshme zgjedhore në Amerikë, këtë herë nuk zgjodhi publikisht një anë, Kamala Harris, kandidaten demokrate, apo Donald Trump, kandidatin republikan. Megjithatë, të gjithë ishin të vetëdijshëm se Serbia shpresonte për fitoren e manjatit. Dhe kjo u tregua nga fakti që presidenti i Serbisë ka qenë ndër të parët që ka uruar Trump dje për fitoren. “Unë e përgëzoj Donald Trump për fitoren e tij”. Së bashku, ne përballemi me sfidat serioze përpara”, tha Vuçiç në një postim në mediat sociale menjëherë pasi Trump shpalli fitoren bazuar në parashikimet e “Fox News”. Megjithatë, jo më kot është entuziaste Serbia, duke marrë parasysh politikat e mandatit të parë të Trump, si dhe qëndrimin e ashpër të administratës së Joe Biden karshi vendit.
Pritshmëritë e Vuçiç
Siç tha Vuçiç, nuk pret ndryshime dramatike në marrëdhëniet e Amerikës me Serbinë dhe shtoi se Trump do të ofrojë zgjidhje për luftën në Ukrainë. Ai gjithashtu deklaroi se “tani të gjithë do të garojnë në mbështetje të Donald Trump”. “Edhe pse shumë njerëz nga rajoni ynë deri dje thoshin se ai ishte vetë djalli, kështu që tani do të kujtojnë se ai nuk është më një djall si ai, tani do t’u duket pak më shumë si engjëll”, tha Vuçiç. Siç shtoi ai, tani pret dy drejtime. “Njëra është ajo që lidhet drejtpërdrejt me Republikën e Serbisë, dhe një është shumë më e madhe, më e rëndësishme dhe më gjithëpërfshirëse, se si do të ndikojë në rrethanat globale, në rrethanat rajonale dhe në përputhje me rrethanat indirekt edhe në Republikën e Serbisë”, tha Vuçiç dhe shtoi që nuk pret ndryshime tektonike në marrëdhëniet e Amerikës me Serbinë.
Forcimi i nacionalizmit serb
Analisti ekonomik Vuk Vukoviç beson se “demokratët përjetuan një disfatë absolute në këto zgjedhje”. Ata nuk arritën të kuptonin se çfarë po shqetësonte amerikanët e zakonshëm, ata këmbëngulën në politikën e identitetit dhe bënë lëvizje të gabuara dhe të vonuara. “Unë ende mendoj se Trump dhe Harris janë kandidatë goxha të këqij, por duhet të pranojmë se fitorja e Trump është e madhe: si për nga numri i votave, mbi 5 milionë më shumë se Harris, ashtu edhe për sa i përket kolegjit elektoral, dhe Senat dhe ndoshta në Kongres”, tha Vukoviç. “Nuk jam optimist për rajonin në kontekstin e forcimit të nacionalizmit serb në fund të fitores së Trump. Mund të destabilizojë gjithashtu situatën në Bosnjë dhe Hercegovinë dhe Mal të Zi”, është i bindur ai.
“Kthimi” i Kosovës
“Trump nuk do të na kthejë Kosovën tek ne, por ai do të jetë shumë më dashamirës ndaj Beogradit,” tha Vuk Vuksanoviç, një studiues i lartë në Qendrën e Beogradit për Politikat e Sigurisë, por theksoi se asnjë rusofil apo perëndimor në Serbi nuk do të jetë shumë i kënaqur. “Potencialisht, ai do të jetë shumë më i ashpër ndaj Kurtit dhe më i favorshëm ndaj Beogradit në formë të njohjes së statusit të komuniteteve fetare serbe në Kosovë”, tha Vuksanoviç. Ai gjithashtu thekson se situata në Serbi nuk varet aq shumë nga kush ulet në Shtëpinë e Bardhë, nëse marrim parasysh 12 vitet e fundit.
Shkëmbimi i territoreve
Më herët, Frank Wisner, ish-emisari amerikan që ndërmjetësoi bisedimet Prishtinë-Beograd para pavarësisë së Kosovës, ka ndarë mendimet e tij mbi ndikimin e mundshëm të kandidatëve presidencialë Kamala Harris dhe Donald Trump në marrëdhëniet midis Kosovës dhe Serbisë. Wisner theksoi se nuk e përjashtoi mundësinë që ish-presidenti Donald Trump, nëse zgjidhet sërish, të eksplorojë ndarjen e Kosovës si një zgjidhje të shpejtë për konfliktin. Ai përmendi propozimin e shkëmbimit të territoreve midis Kosovës dhe Serbisë, duke thënë se Trump do të ishte “transaksional,” duke kërkuar një marrëveshje që do ta bënte atë të duket mirë. Wisner paralajmëroi se Kosova duhet të sigurojë mbështetje të fortë nga evropianët dhe se rrugëtimi i saj mund të jetë i vështirë. Ai rikujtoi se ideja e shkëmbimit të territoreve ishte diskutuar në vitin 2020 gjatë mandatit të parë të Trumpit.
