Saktësisht 312 elektorë dhe më shumë se 75 milionë vota i siguruan kandidatit republikan Donald Trump mandatin e dytë në Shtëpinë e Bardhë, duke e bërë atë presidentin e parë të SHBA-së që nga Grover Cleveland që shërben dy mandate jo të njëpasnjëshme. Presidenti i ri/i vjetër bëri një sërë premtimesh të mëdha në fushatë, dhe një pjesë e mirë e tyre lidhen me politikën e jashtme amerikane. Nga fakti se ai do të ndalojë luftën në Ukrainë, do ta bëjë Evropën të paguajë mbrojtjen e saj, do të rrisë tarifat ndaj Kinës, do të mbështesë edhe më fort me Izraelin. Me pak fjalë, nuk munguan planet e mëdha. Për mënyrën sesi zgjedhja e Trump dhe administrata e tij e re do të ndikojë në politikën e jashtme amerikane, cilat premtimet që ai do t’i përmbushë përfundimisht dhe se si kjo do të ndikojë në luftërat dhe situatat e krizës, flet analisti politik dhe ish-ambasadori i Republikës së Kroacisë në Rusi, Božo Kovaçeviç.
Marrëdhëniet me Kinën
Dhe kur bëhet fjalë për tregtinë, një nga partnerët më të mëdhenj të Amerikës është gjithashtu rivali i saj më i madh global, Republika Popullore e Kinës. Vetëm në vitin 2022, SHBA importoi mallra me vlerë 536.3 miliardë dollarë nga Kina, ndërsa eksportet amerikane në Kinë në të njëjtin vit arritën në “vetëm” 150.4 miliardë dollarë. Presidenti i zgjedhur i SHBA-së vendosi ta ndryshojë këtë çekuilibër pas një kohe, kështu që premtoi të vendosë tarifa prej 60 për qind për të gjitha produktet kineze, dhe për disa gjëra, si makinat elektrike, potencialisht edhe më shumë. “Ato tarifa sigurisht që do të goditnin ekonominë kineze, por edhe SHBA-në”, thotë Kovaçeviç.
Lufta në Ukrainë
Një nga premtimet më të mëdha të bëra nga Trump është se ai do të ndalojë menjëherë luftën në Ukrainë brenda një dite. Ai nuk shpjegoi se si. Mediat spekuluan për shumë skenarë që mund të ndalonin të paktën përkohësisht konfliktin. “Kam frikë se Trump nuk do ta pyeste shumë Zelenskyn për një propozim të mundshëm për një armëpushim, por do t’ia impononte atë dhe do ta kushtëzonte me një sërë hapash që SHBA mund të ndërmarrë ndaj Kievit. Sa i përket Rusisë, ajo po përpiqet të krijojë përshtypjen se është në kontroll të situatës dhe se për ta nuk është e rëndësishme që paqja të arrihet menjëherë. Por nuk është e lehtë të kombinohen të gjitha këto, Trump mund të shantazhojë Ukrainën, por do të jetë pak më e vështirë me Rusinë”, thekson analisti.
Lindja e Mesme
Dhe ndërsa ne ende nuk e dimë saktësisht se çfarë po bën Trump me Ukrainën, e njëjta pyetje lind për Lindjen e Mesme, domethënë për serinë e luftërave që janë duke u ndezur aktualisht atje. “Më duket se është e vërtetë që Trump nuk është i gatshëm të fillojë luftëra të reja, por nëse do të kishte një përjashtim – ai mund të ishte i gatshëm të fillonte një luftë kundër Iranit. Pse? Kjo është ajo që dëshiron baza e tij e votuesve, kjo është ajo që duan donatorët e tij të pasur dhe këtë dëshiron Netanyahu”, thotë Kovaçeviç.
Lindja e Largët
Një nga pikat kryesore me të cilat u mor Trump gjatë mandatit të tij të parë ishte Gadishulli Korean. Madje, ai madje u takua dy herë me liderin e Koresë së Veriut Kim Jong-un , në vitin 2018 në Singapor dhe në 2019 në Hanoi. Nuk pati fare rezultat, ndaj ai mund të përpiqet sërish. Lidhur me krizën e dytë të Lindjes së Largët – atë që rrethon Tajvanin, Kovaçeviç supozon se administrata Trump do të përpiqet të shkëpusë Kinën nga ideja e fillimit të pushtimeve me demonstrime të fuqisë ushtarake në atë pjesë të botës, të cilat gjithsesi nuk janë asgjë e re.
Marrëdhëniet me Evropën
Sa i përket anëtarëve të NATO-s, madje edhe atyre që nuk shpenzojnë më shumë se 2 për qind të PBB-së së tyre për mbrojtje, Kovaçeviç pohon se SHBA-ja ndoshta nuk do t’ua mohonte mbrojtjen. Në përgjithësi, Kovaçeviç beson se gjatë mandatit të Trump, tensionet midis superfuqive të botës mund të ulen, por për rrjedhojë ato mund të rriten brenda SHBA-së.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
