Pas shpërthimit në kanalin Ibër-Lepenc në Zubin Potok, të gjithë faktorët ndërkombëtarë, nga Departamenti i Shtetit e deri te Bashkimi Evropian (BE) dhe Quinta, e dënuan atë akt terrorist dhe kërkuan hetim. Të premten, më 29 nëntor, në komunën e Zubin Potokut ka ndodhur një shpërthim, i cili ka dëmtuar kanalin Ibër-Lepenac dhe ka rrezikuar furnizimin me ujë dhe energji elektrike në Kosovë. Autoritetet e Kosovës dolën shumë shpejt dhe e cilësuan ngjarjen si “akt terrorist” për të cilin është përgjegjëse Serbia. Ministri i Punëve të Brendshme të Kosovës, Xhelal Sveçla, ka bërë të ditur se janë arrestuar tetë të dyshuar, si dhe se janë konfiskuar armë dhe eksplozivë. “Ky sulm u koordinua nga organizatat terroriste. Qëllimi ishte që të shkaktohen dëme maksimale për shtetin e Kosovës dhe qytetarët e saj”, tha Sveçlja dhe shtoi se Kosova e konsideron Serbinë përgjegjëse për atë sulm. Kështu ka thënë edhe kryeministri i Kosovës, Albin Kurti.
Akuzat e Kosovës
Në ditët pas shpërthimit, si Kurti ashtu edhe presidentja e Kosovës Vjosa Osmani u takuan me ambasadorët e QUINT. Përfaqësuesit e autoriteteve të Kosovës kanë njoftuar gjithashtu se do të kërkojnë leje nga Kfor- i për hyrjen e Forcave të Sigurisë së Kosovës në veri të Kosovës. Edhe pse ata e bënë këtë, nga KFOR- i u njoftua se kjo kërkesë ishte refuzuar dhe se KFOR-i tashmë kishte vendosur njësitet e tij për të siguruar zonën në Zubin Potok. Reagime mund të dëgjoheshin edhe nga jashtë, kështu që BE-ja e dënoi këtë sulm duke u ofruar mbështetje autoriteteve të Kosovës, ndërsa shefi i diplomacisë së BE-së, Josep Borrell, bëri thirrje për hetim për këtë rast dhe mbështetje dha edhe Departamenti Amerikan i Shtetit. Nga ana tjetër, pedsendik i Serbisë, Aleksandër Vuçiç, nuk ka dashur të komentojë të nesërmen e shpërthimit, duke thënë se Serbia nuk ka ndërmend të justifikohet me askënd sepse nuk ka të bëjë me sabotimin e kanalit. Megjithatë, një ditë më vonë ai organizoi një konferencë për media ku foli vetëm për shpërthimin në Zubin Potok.
“Ngecja” e dialogut
Duke qenë se ky është incidenti i parë i madh pas konfliktit në Banjskë dhe se nga pala kosovare tashmë po vijnë akuza ndaj Beogradit zyrtar, shtrohet pyetja se si do të ndikojë ky incident dhe mënyra se si do të qëndrojnë Serbia dhe Kosova ndaj tij. marrëdhëniet e komunitetit ndërkombëtar. Milosh Pavkoviç, hulumtues në Qendrën për Politika Evropiane, është i mendimit se incidenti në Zubin Potok patjetër do të ketë pasoja për procesin e dialogut ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës, si dhe për marrëdhëniet ndërkombëtare dhe stabilitetin rajonal. “Duke pasur parasysh se dialogu ka kohë që ka ngecur, kjo ngjarje patjetër do të jetë arsye që delegacioni i Kosovës ta shmangë atë dhe të mos lëvizë fare nga ngërçi”, pohoi Pavkoviç.
Pasojat për Serbinë
Ai rikujton se po pret të përfundojë edhe mandati i përfaqësuesit special për dialogun Beograd-Prishtinë, Miroslav Lajçak, i cili skadon në fund të janarit, por edhe se zgjedhjet në Kosovë janë caktuar në fillim të shkurtit. “Prandaj, nuk duhet të presim ndonjë progres, por kjo ngjarje do të jetë një justifikim shtesë që pala prishtinase të mos vijë në asnjë takim dhe nëse vjen, t’i bllokojë ato”, thekson ai. Nga ana tjetër, duke folur për ndikimin e kësaj ngjarjeje në bashkësinë ndërkombëtare, Pavkoviç thekson se kjo është një situatë shumë delikate, sepse Prishtina doli më shpejt dhe më mirë me argumentin se pas saj qëndron Beogradi zyrtar dhe se ky incident është një vazhdimi i Banjskës”, të cilën Serbia, shton ai, e vë në një situatë shumë të sikletshme. Vetë Banjska e ktheu shumë mbrapsht qëndrimin serb dhe tani ky incident po ushqen edhe më shumë qëndrimet antiserbe në kryeqytetet e Evropës, madje edhe në SHBA”, sqaroi bashkëbiseduesi ynë. Prandaj, pohon Pavkoviç, Serbisë e ka shumë të vështirë të mbrohet.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
EULEX dhe KFOR rrisin patrullimet në Kosovë
Shpërthimi me eksploziv i ujësjellësit Ibër-Lepencit, reagon presidenti serb Vuçiç
