Pas një trauma, fëmijët mund të përjetojnë ankth, frikë, trishtim, problem gjumi, ëndrra shqetësuese, nervozizëm, vështirësi përqendrimi dhe shpërthime zemërimi.
Mësoni shenjat e stresit mendor të fëmijëve për t’i ndihmuar ata të përballojnë pas një traume.
Përjetimi i një fatkeqësie mund të shkaktojë stres për familjet. Fëmijët e vegjël, nën 8 vjeç, janë në rrezik të veçantë për çështjet e shëndetit mendor. Disa fëmijë mund të zhvillojnë çrregullime si ankthi, depresioni dhe çrregullimi i stresit pas traumatik pas një katastrofe. Problemet e stresit dhe emocioneve prekin shëndetin fizik të fëmijëve, cilësinë e jetës dhe mënyrën se si ata sillen në shtëpi, në shkollë dhe në komunitet. Është e rëndësishme që fëmijët të mbrohen mendërisht dhe fizikisht si gjatë dhe pas një trauma. Prindërit që janë në gjendje të njohin shenjat e stresit mendor të fëmijëve mund të ndihmojnë më mirë fëmijët të përballojnë dhe të jenë të shëndetshëm.
Pse fëmijët janë në rrezik për çështjet e shëndetit mendor pas një trauma?
Stresi mendor nga një traumë mund të jetë më e vështirë për fëmijët, sepse ata:
-Kuptojnë më pak për situatën;
-Ndjehen më pak të aftë për të kontrolluar ngjarjet;
-Kanë më pak përvojë të përballuar situatat e vështira;
Fatkeqësitë mund të jenë veçanërisht të vështira për fëmijët që kanë përjetuar trauma në të kaluarën ose tashmë kanë një çrregullim mendor, emocional, zhvillimor ose sjellje para se të ndodhë ngjarja.
Si munden prindërit dhe kujdestarët t’u ndihmojnë fëmijëve të përballen pas një katastrofe?
Jepni fëmijëve mundësi që të flasin për atë që kanë kaluar ose çfarë mendojnë për të. Inkurajoni ata që të ndajnë brengat dhe të bëjnë pyetje.
Lejoni fëmijët të jenë me ju ose me një të rritur tjetër të besuar që mund t’i ndihmojë ata të ndjehen të sigurt, të qetë, të lidhur dhe t’u japin një ndjenjë shprese.
Fëmijët që ishin të ekspozuar drejtpërdrejtë në një fatkeqësi mund të shqetësohen përsëri nëse shohin ose dëgjojnë përkujtues të asaj që ndodhi.
Inkurajoni fëmijët që të ndërmarrin veprime të lidhura drejtpërsëdrejti me fatkeqësinë. Kjo mund t’i ndihmojë ata të rifitojnë një ndjenjë kontrolli dhe të menaxhojnë ndjenjat e tyre. Për shembull, fëmijët mund të ndihmojnë të tjerët pas një katastrofe, duke përfshirë vullnetarizmin për të ndihmuar komunitetin ose anëtarët e familjes në një mjedis të sigurt.
Mësuesit mund të ndihmojnë fëmijët në situata të ndryshme.
Kur duhet të kërkoni ndihmë nga një profesionist?
Fëmijët mund të kenë nevojë për mbështetje të vazhdueshme të shëndetit mendor për muaj ose më shumë pas një trauma të madhe.
Konsideroni të flisni me një profesionist (p.sh., pediatë , psikolog fëmijësh ose dikush që specializohet në nevojat emocionale të fëmijëve) nëse:
-Fëmija vazhdon të jetë shumë i mërzitur (për shembull, i shqetësuar, i frikësuar, i trishtuar, i zemëruar) për më shumë se 2-4 javë pas fatkeqësisë;
-Problemet e fëmijës përkeqësohen me kalimin e kohës, në vend që të përmirësohen;
-Reagimet e fëmijës ndikojnë në punën e tyre shkollore ose në marrëdhëniet me miqtë ose familjen.
