MENU
klinika

Mos i humbisni!

38 mënyra si të fitoni në debat, sipas Schopenhauer

27.07.2019 - 22:13

1. Zhvendoseni propozimin e kundërshtarit përtej kufijve të tij natyrorë; ekzagjerojeni atë.

Sa më e përgjithshme të bëhet deklarata e kundërshtarit tuaj, aq më shumë kundërshtime mund të gjeni kundër tij. Sa më të kufizuara dhe të ngushta të mbeten propozimet tuaja, aq më lehtë janë ato për t’i mbrojtur.

2. Përdorni kuptime të ndryshme të fjalëve të kundërshtarit tuaj për të hedhur poshtë argumentin e tij.
Shembull: Nëse X thotë, “Ju nuk i kuptoni misteret e filozofisë së Kantit”, ti i përgjigjesh: “Oh, nëse janë misteret për të cilat po flisni, unë nuk kam të bëj me to”.

3. Injoroni propozimin e kundërshtarit tuaj, e cili kishte për qëllim t’i referohej ndonjë gjëje të veçantë.
Përkundrazi, kuptojeni atë në një kuptim krejt të ndryshëm, dhe pastaj hidheni poshtë atë. Sulmoni diçka ndryshe nga ajo që është pohuar.

4. Fshihni përfundimin tuaj nga kundërshtari juaj deri në momentin e fundit.
Përziejini premisat tuaja sa këtu atje në bisedën tuaj. Bëjeni kundërshtarin tuaj që të biedakord me to jo në një rend të qartë/të rregullt. Me këtë rrugë qarkore ju fshihni qëllimin tuaj derisa të keni arritur të gjitha pranimet e nevojshme për të arritur qëllimin tuaj.

5. Përdorni besimet e kundërshtarit tuaj kundër tij.
Nëse kundërshtari juaj refuzon të pranojë premisat tuaja, përdorni premisat e tij në avantazhin tuaj. Psh., nëse kundërshtari është anëtar i një organizate ose një sekti fetar të cilit nuk i përkisni, mund të përdorni opinionet e deklaruara të këtij grupi kundër kundërshtarit tuaj.

6. Ngatërroni çështjen duke ndryshuar fjalët e kundërshtarit tuaj ose atë që ai/ajo kërkon të provojë.
Psh: thirrni diçka me një emër tjetër: “reputacion të mirë” në vend të “nderit”, “virtyti” në vend të “virgjërisë” etj.

7. Paraqisni propozimin tuaj dhe tregoni të vërtetën e tij duke i bërë kundërshtarit shumë pyetje.
Duke bërë shumë pyetje të gjëra në të njëjtën kohë, mund të fshehësh atë që dëshiron të pranosh. Më pas, shpejt shtroni argumentin që rrjedh nga pranimet e propozuesit.

8. Bëjeni kundërshtarin tuaj të zemëruar/të irrituar
Një person i zemëruar/i irrituar është më pak i aftë të përdorë gjykimin ose të kuptojë se ku qëndron avantazhi i tij/saj.

9. Përdorni përgjigjet e kundërshtarit tuaj në pyetjen tuaj për të arritur konkluzione të ndryshme apo edhe të kundërta.

10. Nëse kundërshtari juaj i përgjigjet të gjitha pyetjet tuaja negativisht dhe refuzon t’ju japë ndonjë pikë, kërkoni nga ai që të pranojë të kundërtën e premisave tuaja.

Kjo mund ta ngatërrojë kundërshtarin për pikën që ju vërtetë kërkoni që ai ta pranojë.

11. Nëse kundërshtari pranon të vërtetën e disa prej premisave tuaja, përmbahuni t’i kërkoni atij/asaj që të pajtohet me përfundimin tuaj.
Më vonë, prezantoni konkluzionet tuaja si një fakt i vendosur dhe i pranuar. Kundërshtari juaj dhe të tjerët në prani mund të besojnë se përfundimi yt u pranua.

12. Nëse argumenti kthehet në ide të përgjithshme pa emra të veçantë, duhet të përdorni një gjuhë ose një metaforë që është e favorshme për propozimin tuaj.
Shembull: Çfarë një person i paanshëm do ta quante “adhurimi publik” ose “sistemi i fesë”, mund të përshkruhet nga një përkrahës si “devotshmëri” ose “besim” dhe nga një kundërshtar si “fanatizëm” ose “supersticion”. Me fjalë të tjera, fusni atë që synoni të provoni në përkufizimin e idesë.

13. Për ta bërë kundërshtarin tuaj të pranojë një propozim, ju duhet t’i jepni atij gjithashtu edhe një kundra-propozim, të kundërt.
Nëse kontrasti është i dukshëm, kundërshtari do të pranojë propozimin tuaj për të mos qenë paradoksal. Shembull: Nëse doni që ai të pranojë se një djalë duhet të bëjë çdo gjë që babai i thotë atij, pyeteni atë: “nëse në të gjitha gjërat duhet t’i bindemi ose të mos i bindemi prindërve tanë”. Ose, nëse një gjë thuhet të ndodhë “shpesh”, ju do të kuptoni pak ose shumë herë, kundërshtari do të thotë “shumë”. Është njëlloj sikur të vendosësh gri në ngjyrë të zezë dhe ta quash atë të bardhë; ose gri ngjitur me të bardhën dhe ta quani atë të zezë.

14. Mundohuni të luani bllofin me kundërshtarin tuaj.
Nëse ai/ajo i është përgjigjur disa pyetjeve tuaja pa përgjigjet që janë në favor të përfundimit tuaj, avanconi triumfalisht përfundimin tuaj, edhe nëse ai nuk pason logjikisht. Nëse kundërshtari juaj është i turpshëm ose budalla, dhe ju vetë posedoni një masë paturpësie dhe një zë të mirë, kjo teknikë mund të ketë sukses.

15. Nëse dëshironi të përparoni një propozim që është vështirë të provohet, vendoseni atë mënjanë për momentin.
Në vend të kësaj, paraqitni për pranimin ose refuzimin e kundërshtarit tuaj një propozim të vërtetë, sikur të dëshironit të nxirrni provën tuaj prej saj. Nëse kundërshtari e refuzon atë sepse dyshon në një mashtrim, ju mund të shfaqni triumfin tuaj duke treguar se sa absurde është që kundërshtari të kundërshtojë një propozim të qartë. Nëse kundërshtari e pranon atë, tani keni arsyen në anën tuaj për momentin e propozimit të vështirë. Ju ose mund të përpiqeni të faktoni propozimin tuaj origjinal, si në rregullin nr. 14, pohoni se propozimi juaj origjinal vërtetohet nga ajo që kundërshtari juaj e ka pranuar. Për këtë nevojitet një shkallë e mirë e pafytyrësisë, por përvoja tregon raste kur ai ka pasur sukses.

16. Kur kundërshtari juaj parashtron një propozim, vërini në dukje kundërshtimet me deklaratat, besimet, veprimet ose mungesën e veprimeve të tij të tjera të kundërshtarit.
Shembull: Nëse kundërshtari juaj po mbron idenë e vetëvrasjes, ju mund të thërrisni menjëherë: “Pse nuk e varni veten?” Nëse kundërshtari pohon se qyteti i tij është një vend i pakëndshëm për të jetuar, ti mund të thuash: “Pse nuk largohesh në aeroplanin e parë?”

17. Nëse kundërshtari juaj ju shtyn me një kundër-provë, shpesh do të jeni në gjendje të shpëtoni veten duke avancuar disa dallime delikate.
Mundohuni të gjeni një kuptim të dytë ose një ndjenjë të dykuptimtë për idenë e kundërshtarit tuaj.

18. Në qoftë se kundërshtari yt ka ngritur një grup argumentesh që do të përfundojë në humbjen tënde, mos lejoni që t’i cojë ato në përfundimin e tij.
Ndërprisni mosmarrëveshjen, thyejini krejtësisht, ose drejtojeni kundërshtarin në një subjekt tjetër.

19. Nëse kundërshtari juaj shprehimisht ju kundërshton të bëni ndonjë kundërshtim ndaj një pike të caktuar në argumentin e tij dhe nuk keni asgjë për të thënë, përpiquni ta bëni argumentin më pak të veçantë.
Shembull: Nëse ju pyeteni përse nuk mund të pranohet një hipotezë e caktuar, mund të flisni për gabimin e njohurive njerëzore dhe të jepni ilustrime të ndryshme të tij.

20. Nëse kundërshtari juaj ka pranuar të gjithë ose shumicën e premisave tuaja, mos e pyetni atë drejtpërdrejtë që ta pranojë përfundimin tuaj.
Përkundrazi, tërhiqni përfundimin vetë sikur të ishte pranuar.

21. Kur kundërshtari juaj përdor një argument që është sipërfaqësor dhe e sheh falsitetin, mund ta hedhësh poshtë duke vënë në dukje karakterin e tij sipërfaqësor.
Por është më mirë të përballeni me oponentin me një kundër-argument që është po aq sipërfaqësor, dhe kështu e shkatërroni atë. Nëse jeni të shqetësuar për fitoren, dhe jo me të vërtetën. Shembull: Nëse kundërshtari bën thirrje për paragjykime, emocione ose sulme ndaj jush personalisht, kthejeni sulmin në të njëjtën mënyrë.

22. Nëse kundërshtari juaj ju kërkon të pranoni diçka nga e cila do të vijë menjëherë çështja në mosmarrëveshje, ju duhet të refuzoni ta bëni këtë, duke deklaruar se ajo e kërkon pyetjen.
23.Kontradiktat dhe grindjet e irritojnë një person në ekzagjerimin e deklaratave të tyre.
Duke kundërshtuar kundërshtarin tuaj, ju mund ta nxirsni atë në shtrirjen e deklaratës përtej limitit të tij natyror. Kur pastaj kundërshtoni formën e ekzagjeruar të saj, ju duket sikur e keni hedhur poshtë deklaratën origjinale. Në të kundërt, nëse kundërshtari juaj përpiqet të zgjasë deklaratën tuaj më tej se cfarë synoje ti, ripërcaktoni kufijtë e deklaratës tuaj dhe thoni: “Kjo është ajo që thashë, jo më shumë”.

24. Tregoni një sillogizëm të rremë.
Kundërshtari juaj bën një propozim, dhe me inferencë të rremë dhe shtrembërim të ideve të tij, ju e detyroni nga propozimi i parë të nxjerrë propozime të tjera që ai nuk i kishte për qëllim dhe që duken absurde. Më pas duket se propozimi i kundërshtarit i jep jetë mospërputhjeve, dhe kështu duket se është hedhur poshtë në mënyrë jo të drejtpërdrejtë.

25. Nëse kundërshtari juaj po bën një përgjithësim, gjeni një shembull për të kundërtën.
Vetëm një kontradiktë e vlefshme është e nevojshme për të përmbysur propozimin e kundërshtarit. Shembull: “Të gjitha kafshët ripërtypëse janë me brirë”, është një përgjithësim që mund të përmbyset nga shembulli i vetëm i devesë.

26. Një veprim i shkëlqyeshëm është të ktheni pozicionet në të kundërt dhe të përdorni argumentet e kundërshtarit tuaj kundër vetes.
Shembull: Kundërshtari juaj deklaron: “kështu është një fëmijë, duhet të bëni një tolerancë për të”. Ju i thoni: “Vetëm për shkak se ai është fëmijë, duhet ta korrigjoj atë; përndryshe ai do të vazhdojë me zakonet e tij të këqija “.

27. Nëse kundërshtari juaj ju befason duke u bërë veçanërisht i zemëruar me një argument, duhet ta nxisni atë me gjithnjë e më shumë zell.
Jo vetëm që kjo do ta bëjë kundërshtarin tuaj më të zemëruar/të irrituar, por do të duket se ju keni vënë gishtin në pikën e dobët të rastit të tij, dhe kundërshtari juaj është më i hapur për ta sulmuar mbi këtë pikë se sa prisni.

28. Kur auditori përbëhet nga individë (ose një person) i cili nuk është ekspert i një subjekti, bëni një kundërshtim të pavlefshëm ndaj kundërshtarit tuaj i cili duket se është i mundur në sytë e publikut.
Kjo strategji është veçanërisht efektive nëse kundërshtimi juaj e bën kundërshtarin tuaj të duket qesharak ose nëse publiku qesh. Nëse kundërshtari juaj duhet të bëjë një shpjegim të gjatë, të zjarrtë dhe të ndërlikuar për t’ju korrigjuar, audienca nuk do të jetë e gatshme për ta dëgjuar atë.

29. Nëse ju gjeni se po mposhteni, ju mund të krijoni një devijim – domethënë, ju mund të filloni papritur të flisni për diçka tjetër, sikur të kishte një ndikim mbi këtë çështje në mosmarrëveshje.
Kjo mund të bëhet lehtë nëse devijimi ka ndonjë ndikim të përgjithshëm mbi këtë çështje.

30. Bëjini apel autoritetit dhe jo arsyes.
Nëse kundërshtari juaj respekton një autoritet ose një ekspert, citojeni atë autoritet për të shtyrë rastin tuaj përpara. Nëse është e nevojshme, citoni atë që autoriteti ka thënë në ndonjë kuptim ose rrethanë tjetër. Autoritetet që kundërshtari juaj nuk arrin t’i kuptojë janë ato që ai përgjithësisht admiron më së shumti. Ju gjithashtu mund të, nëse është e nevojshme, jo vetëm t’i këmbeni autoritetet tuaja, por edhe t’i falsifikoni ato ose të citoni diçka që e keni shpikur tërësisht vetë.

31. Nëse e dini se nuk keni përgjigje ndaj argumenteve që kundërshtari juaj përparon, ju me një goditje të shkëlqyer të ironisë e deklaroni veten të jeni gjykatës i paaftë.
Shembull: “Ajo që ju thoni kalon fuqitë e mia të dobëta të të kuptuarit; mund të jetë e vërtetë, por unë nuk mund ta kuptoj atë, dhe unë përmbahem nga çdo shprehje e opinionit mbi të”. Në këtë mënyrë, i lëni të kuptoni auditorit, me të cilin jeni në reputacion të mirë, se ajo që thotë kundërshtari juaj është e pakuptimtë. Kjo teknikë mund të përdoret vetëm kur jeni mjaft të sigurt se audienca mendon shumë më mirë për ju sesa për kundërshtarin juaj.

32. Një mënyrë e shpejtë për të hequr qafe pohimin e një kundërshtari ose për të hedhur dyshime mbi të, është duke e futur atë në një kategori të urryer.
Shembull: Ju mund të thoni, “Kjo është fashizëm” ose “Ateizëm” ose “Supersticion”. Në bërjen e një kundërshtimi të këtij lloji, ju e merrni si të mirëqenë se: 1) pohimi ose pyetja është identike, ose të paktën i përmbahet, kategorisë së cituar; dhe 2) sistemi i referuar është hedhur poshtë plotësisht nga audienca aktuale.

33. Ju pranoni premisat e kundërshtarit tuaj, por mohoni përfundimet.
Shembull: “Kjo është shumë mirë në teori, por nuk do të funksionojë në praktikë”.

34. Kur parashtroni një pyetje ose një argument, dhe kundërshtari juaj nuk ju jep përgjigje të drejtpërdrejtë, ose e shmang me një pyetje kundër ose përpiqet të ndryshojë subjektin, është shenjë e sigurt që keni prekur një pikë të dobët, ndonjëherë duke e bërë edhe pa e synuar këtë
Ju keni e cuar kundërshtarin tuaj në heshtje. Ju duhet, të nxisni më tej në këtë pikë, dhe mos ta lejoni kundërshtarin tuaj të shmangë atë, edhe kur nuk e dini se ku dobësia që keni goditur qëndron vërtetë.

35. Në vend që të fokusoheni në intelektin e kundërshtari apo rigorozitetin e argumenteve të tij, fokusoheni në motivin e tij.
Nëse keni sukses në formësimin e mendimit të kundërshtarit tuaj, nëse ajo provohet e vërtetë si e dëmshme për interesin e tij, ai do ta lëshojë atë menjëherë. Shembull: Një klerik po mbron disa dogma filozofike. Ju i tregoni atij se propozimi i tij është në kundërshtim me një doktrinë themelore të kishës së tij. Ai do ta braktisë menjëheër argumentin.

36. Ju gjithashtu mund ta hutoni dhe trullosni kundërshtarin tuaj me një gjuhë të thjeshtë bombastike.
Nëse kundërshtari juaj është i dobët ose nuk dëshiron të shfaqet sikur s’ia ka idenë se për çfarë po flisni, ju lehtë mund t’i impononi atij disa argumente që tingëllojnë shumë të thella, ose që tingëllojnë si të padiskutueshme.

37. Nëse kundërshtari juaj ka të drejtë por, për fat të mirë për ju, zgjedh një dëshmi/argument të gabuar, ju lehtë mund ta përgënjeshtroni dhe pastaj të pohoni që e keni hedhur poshtë të tërë pozicionin.
Kjo është mënyra në të cilën avokatët e këqinj humbin raste të mira. Nëse nuk ka prova të sakta për kundërshtarin tuaj, ju keni fituar.

38. Bëjeni personale, ofendues dhe të vrazhdë sa më shpejt që të kuptoni se kundërshtari juaj ka dorën më të mirë (është në avantazh ndaj jush).
Duke e bërë personale largoheni gjithnjë nga tema, dhe e ktheni sulmin tuaj tek personi me anë të vërejtjeve të një karakteri sulmues. Kjo është një teknikë shumë popullore, sepse ajo kërkon fare pak aftësi kaq pak për ta bërë të funksionojë.

Çfarë u diskutua gjatë takimit në Tiranë më 1989-ën

Refuzimi që Nexhmije Hoxha i bëri Nënë Terezës për një shtëpi bamirësie!

Në 40-të vjetorin e filmit “Proka”

Mbrëmje kinematografike me regjisorin Isa Qosja

"Kur jeni zënë për herë të fundit me gruan?"

Përgjigjet plot humor që jepte Dritëroi për Sadijen

“Pasuria që s’e blejnë dot paratë”

Libri për suksesin e vërtetë dhe rritjen personale