Më 31 korrik, skadoi afati që Shtetet e Bashkuara vendosën që Turqia të braktiste marrëveshjen e saj me Rusinë për sistemin raketë S-400. Ndërsa Ankaraja vazhdon përpjekjet e saj për të negociuar me Uashingtonin dhe për ta bindur atë të mos vendosë sanksione, ekspertë në Perëndim kanë filluar të flasin për një ndryshim të madh në politikën e jashtme turke.
Disa kanë shkuar deri aty sa sugjerojnë që Turqia “i ka kthyer shpinën SHBA” dhe po shkon më afër Rusisë.
Kjo nuk është hera e parë që një anëtar i NATO-s, ka blerë një sistem ushtarak nga Moska, Greqia bleu S-300, versionin më të vjetër të S-400, në 1996 por marrëveshja turko-ruse vjen në një kohë të tensioneve me perëndimin.
Blerja e S-400 do të ndikojë vërtet në aleancën strategjike të Turqisë me SHBA, por nuk do ta prishë atë.
Për shembull, mosmarrëveshjet midis Uashingtonit dhe aleatëve të saj evropian janë në rritje, veçanërisht mbi nivelin e shpenzimeve të mbrojtjes së këtij të fundit dhe propozimet për krijimin e një ushtrie të BE, të mbështetur nga drejtuesit e Francës dhe Gjermanisë.
Me pak fjalë, ekziston një ndarje serioze brenda Evropës dhe NATO-s për çështje të ndryshme, përfshirë marrëdhëniet me Rusinë.
Zyrtarët turq janë ankuar se gjatë viteve të kaluara, SHBA nuk ka qenë një partner i besueshëm. Turqia gjithashtu ka ofruar vazhdimisht blerjen e sistemit të mbrojtjes Patriot nëse marrëveshja përfshinte prodhim të përbashkët.
Nga këndvështrimi i Ankarasë, blerja e sistemit të mbrojtjes së Patriotit nuk ka për qëllim vetëm të garantojë sigurinë e tij, por edhe të riafirmojë angazhimin e saj për aleancën e saj me SHBA. Ndërsa sistemi S-400 po vendoset vetëm për mbrojtjen ajrore, Patriot do të sigurojë gjithashtu mbrojtje raketore, duke e bërë atë shumë më tepër një investim ushtarak gjithëpërfshirës, të zgjatur dhe efektiv.
Në të njëjtën mënyrë, Turqia kërkon një marrëdhënie të fortë, afatgjatë me SHBA; Në të kundërt, partneriteti i saj me Rusinë është afatshkurtër dhe pragmatik.
Këto marrëveshje zbulojnë se Ankaraja vazhdon të kërkojë një angazhim të fortë me aleatët e NATO-s dhe të demonstrojë përkushtimin e saj për Perëndimin.
Blerja e S-400 në të vërtetë ka destabilizuar marrëdhëniet e Turqisë me SHBA dhe aleatët e tjerë të NATO-s, por nuk ka ndryshuar vizionin e saj gjeopolitik dhe përafrimin tradicional me Perëndimin.
Kështu që, ky zhvillim sigurisht që do të detyrojë një ndryshim në aleancë, por ai përfundimisht nuk do të rrezikojë ekzistencën e tij.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Erdogan mes dy zjarresh
Erdogan: Sistemi rus i mbrojtjes vjen në korrik
Erdogan: Oferta ruse më e mirë se e SHBA-së
