Me siguri keni parë filma, ku një veteran kthehet në shtëpi nga tmerret e luftës dhe zgjohet në mes të natës duke bërtitur, grushtuar ose flakëruar aq shumë sa dëmtojnë vetveten ose partneren gjatë gjumit.
Kjo nuk është vetëm drama e Hollivudit. Hulumtimi i ri ka identifikuar se kush është më në rrezik për këtë gjendje shqetësuese të gjumit.
Quhet lëvizje e shpejtë e syve (REM), një ërregullim i sjelljes së gjumit, dhe rreth 1 përqind e njerëzve mbi 50 vjeë që kryejnë një studim të gjumit janë diagnostikuar me të.
“Çrrregullimi i sjelljes së gjumit REM është i ndryshëm . Ai ndodh vetëm gjatë gjumit REM, kur ëndërrojmë”, shpjegoi autori i vjetër i studimit, Dr. Ronald Postuma ,profesor i neurologjisë në Spitalin e Përgjithshëm në Montreal.
Normalisht, njerëzit paralizohen përkohësisht gjatë gjumit REM. Kjo zakonisht i mban njerëzit të mos i kujtojnë ëndrrat e tyre. Por tek njerëzit me ërregullim të sjelljes së gjumit REM, diëka nuk shkon me sistemin që paralizon njerëzit gjatë gjumit, tha Postuma.
“Shumica e njerëzve mendojnë se kjo sjellje është normale,” tha ai, duke shtuar se njerëzit shpesh nuk pyesin mjekun për sjelljen e ëuditshme gjatë gjumit, derisa të lëndojnë dikë.
Njerëzit mund të bëhen mjaft të dhunshëm. Disa madje kanë përdorur një diagnozë të një ërregullimi të gjumit sië është ërregullimi i sjelljes së gjumit REM për të shpjeguar krimet e dhunshme në gjykatë, sipas Postuma dhe raporteve të botuara.
Rreth 80 përqind e pacientëve me sjellje të gjumit REM zhvillojnë një gjendje neurologjike shumë serioze, sië është sëmundja e Parkinsonit ose një lloj kujtese dhe gjendje mendimi e quajtur dementia me trupat Leëy, sipas studimit. Crrregullimi i sjelljes së gjumit REM mund të jetë një shenjë e hershme e problemeve në sistemin neurologjik të trupit, vuri në dukje Postuma.
Për të identifikuar faktorët e tjerë të rrezikut të lidhur me ërregullimin e sjelljes së gjumit REM, studiuesit pyetën më shumë se 30,000 pjesëmarrës në një studim afatgjatë mbi plakjen në Kanada nëse u ishte thënë ndonjëherë ose dyshuan vetë se ata kishin vepruar jashtë ëndrrave të tyre gjatë gjumit.
Pothuajse 1.000 njerëz thanë po.
Studiuesit zbuluan se njerëzit që kishin ërregullim të sjelljes REM në gjumë ishin dy herë më të predispozuar se publiku i gjerë të ketë sëmundje mendore, dhe më shumë se 2.5 herë më shumë tëpredispozuar të kenë sëmundje stresi post-traumatike. Për më tepër, këta njerëz kishin më shumë se 1.5 herë më shumë të ngjarë të raportonin se kishin shqetësime psikologjike.
Pjesëmarrësit e studimit me ërregullimin e sjelljes REM të gjumit gjithashtu ishin shumë më të predispozuar të merrnin ilaëe kundër depresionit – 13 përqind e atyre me crregullim të gjumit morën ilaëe kundër depresionit në krahasim me 6 përqind të të tjerëve, zbuloi studimi.
Burrat kishin më shumë të ngjarë të kishin gjendjen. Ata me ërregullimin e gjumit gjithashtu kishin më shumë të ngjarë të kishin një pije të moderuar ndaj atyre të rëndë.
Postuma tha se është e vështirë të dihet nëse ndonjë nga këta faktorë rreziku shkakton ërregullimin apo nëse ato thjesht ndihmojnë për të zbuluar një problem që tashmë është.
Ai tha se është e rëndësishme të mos “interpretohen përfundimet e studimit”.
Dr Thomas Kilkenny, drejtor i mjekësisë së gjumit në Spitalin Universitar të Staten Island në Neë York City, vuri në dukje se studimi nuk mund të dëshmojë një lidhje shkak-pasojë midis ndonjë prej faktorëve të rrezikut dhe ërregullimit të sjelljes REM të gjumit. Prapëseprapë, ai tha se “artikulli tregon fakte të forta”.
Kilkenny tha se një kufizim i studimit është se ai mbështetej në informacione nga vetë pacientët.
Postuma theksoi se identifikimi i njerëzve me ërregullimin e sjelljes REM në gjumë ka të ngjarë të bëhet edhe më i rëndësishëm nëse zhvillohet një ilaë parandalues për sëmundjen e Parkinsonit. Ai tha se ky grup mund të identifikohej para shfaqjes së simptomave të Parkinsonit, duke i bërë ato ideale për një trajtim klinik parandalues të ilaçeve.
Por tani, nëse veproni gjatë gjumit ose keni një partner që e bën këtë , Postuma ka disa këshilla për ju: “Nëse jeni një person i moshuar që bëhet i dhunshëm gjatë gjumit ose kur sheh ëndrra , nuk është normale. Shkoni tek mjeku . “
