Ndërsa shumë vende vazhdojnë të merren me COVID-19, dy vende i kanë deklaruar strategjitë e tyre efektive: Zelanda e Re dhe Islanda. Nuk është rastësi që qeveritë e të dy vendeve drejtohen nga gra.
Kryeministrja e Zelandës së Re Jacinda Ardern dhe homologia e saj Islandeze Katrín Jakobsdóttir kanë marrë vlerësime të konsiderueshme, dhe të merituara, për udhëheqjen e tyre gjatë krizës COVID-19. Por ata nuk janë vetëm: nga dhjetë vendet me performancat më të mira (përsa i përket testimit dhe vdekshmërisë), katër: Estonia, Islanda, Zelanda e Re dhe Tajvani, kanë udhëheqëse gra. Kancelarja gjermane Angela Merkel dhe kryeministrja daneze Mette Frederiksen janë vlerësuar gjithashtu.
Gratë përbëjnë më pak se 7% të liderëve në botë, kështu që fakti që kaq shumë janë dalluar gjatë krizës COVID-19 është i rëndësishëm. Por nuk janë të gjitha.
Disa nga vendet me performancën më të keqe udhëhiqen nga burrat. I gjithë personazhi i Presidentit Brazilian Jair Bolsonaro e tregon këtë. Prandaj, ai e ka quajtur virusin një “ftohmë”, duke u mburrur se ai “nuk do të ndiejë asgjë” nëse infektohet.
Në Mbretërinë e Bashkuar Kryeministri Boris Johnson gjithashtu ka një histori komentesh seksiste. Ashtu si Bolsonaro, instinkti i parë i Johnson ishte të minimizonte kërcënimin që paraqet COVID-19, megjithëse ai ndryshoi mendim pasi u infektua dhe përfundoi në një njësi të kujdesit intensiv.
Eshtë e njëjta histori me Presidentin e SHBA Donald Trump. Ai, gjithashtu, ka minimizuar vazhdimisht rrezikun nga kriza COVID-19, duke u përqëndruar tek fajësimi i Kinës.
Shumë studiues duket se besojnë se suksesi i udhëheqësve të grave mund të jetë i rrënjosur në cilësitë e tyre tradicionale “femërore”, siç janë empatia, dhembshuria dhe gatishmëria për të bashkëpunuar.
Forbes e quajti fjalimin televiziv të kryeministres norvegjeze Erna Solberg, drejtuar fëmijëve të vendit të saj, një shembull të “risive të thjeshta, njerëzore” që janë të mundshme nën udhëheqjen e grave.
Në të kundërt, drejtueset femra kanë qenë të vendosura, kanë vlerësuar provat, kanë ndjekur këshillat e ekspertëve dhe kanë vepruar me vendosmëri.
Ardern vendosi masa të rrepta katër ditë para vdekjes së parë të COVID-19 të Zelandës së Re. Presidentja e Tajvanit prezantoi më shumë se njëqind masa të shëndetit publik në janar, kur Organizata Botërore e Shëndetit ende kishte dyshime lidhur me mundësinë e transmetimit nga njeriu te njeriu.
Nëse tiparet “femërore” tradicionalisht nuk e shpjegojnë performancën e udhëheqësve femra në kohë krize, atëherë çfarë?
Përgjigja mund të jetë e lidhur me rrugën që gratë marrin pushtetin, e cila në përgjithësi është më e kërkuar se ajo me të cilën përballen burrat. Në veçanti, mund të jetë i lidhur me fenomenin “shkëmb xhami”, ku gratë kanë më shumë gjasa se burrat të emërohen në poste drejtuese që janë “të rrezikshme dhe të pasigurta”.
Hulumtimi filloi me konstatimin se, përpara se të emëronin burra në bordet e tyre, kompanitë në Financial Times Stock Exchange 100 Index zakonisht kishin çmime të qëndrueshme të aksioneve. Sidoqoftë, para emërimit të një gruaje, të njëjtat kompani shpesh përjetuan pesë muaj performancë të dobët. Një studim tjetër zbuloi se kompanitë e listuara në bursën e Mbretërisë së Bashkuar kishin tendencë të rritnin diversitetin gjinor në bordet e tyre pasi kishin pësuar humbje të mëdha.
Një tendencë e ngjashme mund të shihet në politikë. Margaret Thatcher u bë udhëheqëse e një Partie Konservatore në krizë dhe kryeministre pas një “dimri të pakënaqësisë”.
Ardern gjithashtu u bë drejtuese e Partisë së Punës të Zelandës së Re në 2017 pasi paraardhësi i saj u detyrua të hiqte dorë. Vetëm dy muaj më vonë, ajo u bë kryeministrja më e re e vendit në 150 vjet.
Sipas studiuesve, “shkëmbi i xhamit” mund të shfaqet sepse organizatat janë më të gatshëm të sfidojnë status quo-në kur status quo nuk po funksionon.
Dallimi i dukshëm i të pasurit një grua në krye mund të sigurojë gjithashtu palët e interesuara që ndryshimi po ndodh. Sa për gratë, ata mund të kenë më shumë të ngjarë të pranojnë pozicione udhëheqëse në kohë krize, sepse ato kanë më pak mundësi për të arritur në krye.
Shumë faktorë janë duke ndikuar gjatë pandemisë COVID-19, dhe udhëheqja është padyshim një nga më të rëndësishmet.
Nuk duhet të habitet askush që, në përgjithësi, janë liderët ata që tashmë u është dashur të provojnë veten se cilët janë më efektivët. Dhe shumë shpesh janë gra.
Raj Persaud është një psikiatër me qendër në Londër dhe bashkëautor, me Peter Bruggen, të librit “The Street-wise Guide to Getting the Best Mental Health Care”.
Përkthyer dhe përshtatur nga Project Syndicate/ Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Në kohë krize, femrat po tregojnë si drejtohet një shtet!
Pse Covid-19 vret më shumë meshkujt se femrat?
