A janë më të rrezikuara për autizëm foshnjat e lindura para dhe pas kohës normale të lindjes?
Mund të ketë një rrezik pak të rritur të autizmit për çdo javë që një fëmijë lind para ose pas 40 javësh të shtatzënisë, sipas një studimi të ri.
Studiuesit ende po përpiqen të përcaktojnë shkaqet e autizmit, por besohet se si faktorët gjenetikë ashtu edhe ata mjedisorë luajnë një rol.
Disa studime të mëparshme kanë sugjeruar që të lindurit para ose pas termit të plotë (40 javë) mund të shoqërohet me një rrezik në rritje të autizmit. Por shumë prej atyre studimeve ishin të kufizuara në fushëveprim dhe nuk llogaritnin për gjininë dhe peshën e lindjes.
Në këtë studim, studiuesit analizuan të dhënat për më shumë se 3.5 milion fëmijë të lindur në Suedi, Finlandë dhe Norvegji midis 1995 dhe 2015. Nga ata, 1.44% u diagnostikuan me autizëm dhe 4.7% kishin lindur para kohe (para 37 javëve të shtatzënisë).
Rreziku i përgjithshëm i autizmit ishte i ulët, veçanërisht për vajzat e lindura pas 42 javësh të shtatzënisë, por rreziku u rrit për çdo javë të moshës së shtatzënisë para ose pas 40 javësh.
Nga fëmijët e lindur në term (37 deri 42 javë), 0.83% u diagnostikuan me autizëm. Shkalla e autizmit ishte 1.67% për ata që kanë lindur në 22 deri në 31 javë; 1.08% për ata që kanë lindur në 32 deri në 36 javë; dhe 1.74% për ata që kanë lindur në 43 deri 44 javë.
Këto ndryshime në rrezik ishin të pavarura nga gjinia dhe pesha e lindjes për moshën e shtatzënisë, thanë studiuesit. Dr. Martina Persson, një lektore e vjetër në Institutin Karolinska në Stokholm, Suedi, drejtoi studimin.
Në një njoftim për shtyp, Persson dhe kolegët e saj thanë se studimi ofron informacion të ri në lidhje me lidhjen e mundshme midis rrezikut të autizmit dhe moshës së shtatzënisë në lindje – një faktor që mund të ndryshohet.
Ata gjithashtu thanë se kërkohen kërkime të mëtejshme për të mësuar më shumë rreth këtyre lidhjeve të mundshme dhe nëse ato mund të tregojnë mënyra për të ulur rrezikun e autizmit duke adresuar lindjen e parakohshme.
Gjetjet u botuan më 22 shtator në revistën PLOS Medicine.
