Zhytësit e marinës polake kanë filluar një operacion të paprecedent për të “neutralizuar” një nga bombat më të mëdha të Luftës së Dytë Botërore pranë bregdetit Baltik.
Pajisja shpërthyese u zbulua vitin e kaluar në fund të një kanali transportues në Swinoujscie, në bregdetin Baltik. Bomba pesë tonësh – me nofkën “Tallboy” dhe e aftë të shkaktojë një tërmet të vogël – u hodh nga Forca Ajrore Mbretërore Britanike në një sulm ndaj një anije luftarake naziste në 1945. Ajo u gjet vetëm gjatë pastrimit të rrugës hyrëse për në portin e Szczecin, në Poloninë veri-perëndimore.
“Kjo është hera e parë në botë,” i tha AFP Grzegorz Lewandowski, zëdhënësi i Flotës së 8-të Mbrojtjes të Bregdetit polak të vendosur në Swinoujscie. “Askush nuk e ka neutralizuar kurrë një Tallboy kaq të ruajtur mirë në shtratin e ujit.”
Rreth 750 banorë u evakuuan nga shtëpitë e tyre të hënën gjatë operacionit me rrezik të lartë, i cili mund të zgjasë deri në pesë ditë. Një zonë sigurie prej 2.5 kilometrash është krijuar gjithashtu në zonë dhe i gjithë trafiku në port është pezulluar gjatë operacionit, konfirmoi Kryetari i Bashkisë së Świnoujście në një deklaratë. Por disa banorë i kanë thënë AFP se ata kanë refuzuar të largohen, duke thënë se “rreziku kryesor” ishte rreziku i infektimit me COVID-19 në një sallë sporti ku banorëve u është dhënë strehim.
“Dy ose tre ditët e para janë kaluar duke u përgatitur: zhytësit tanë të pastrimit duhet të gërvishtin bombën që është mbërthyer në shtratin e kanalit në një thellësi prej 12 metrash,” tha Lewandowski për AFP. “Është shumë delikate. Makineria nuk duhet të lëvizë, nuk lejohet goditje. Dridhja më e vogël rrezikon të shkaktojë shpërthimin.”
Bomba është e gjatë 6 metra dhe ka 2.4 ton eksploziv – ekuivalente me rreth 3.6 ton TNT. Autoritetet kanë përjashtuar një metodë tradicionale për shpërthimin nga shqetësimi për banorët lokalë dhe infrastrukturën. Procesi i shfryrjes përfshin “djegien e ngarkesës shpërthyese në një temperaturë nën pragun e shpërthimit“, tha zëdhënësi.
Të gjitha njësitë e Flotës së 8-të të Mbrojtjes Bregdetare janë të përfshira në operacion, ndërsa puna kryesore do të kryhet nga Grupi Miner Diver i Skuadronës së 12-të Trałowców. Zhytësit e pastrimit të Swinoujscie kanë përdorur rregullisht metodën e deflagrimit për pesë vitet e fundit në bomba me fuqi më të ulët të gjetur në afërsi të kanalit, vendi i bombardimeve masive gjatë Luftës së Dytë Botërore.
Swinoujscie konsiderohej si një nga bazat më të rëndësishme të flotës gjermane në Balltik gjatë të dy luftërave botërore. Në Prill 1945, bombarduesit Lancaster nga Skuadrilja 617 “Dambusters” hodhën dymbëdhjetë “Tallboys” në kryqëzorin Lutzow të Gjermanisë në rajon. Topat e anijes po përdoreshin për të penguar përparimin e Ushtrisë Sovjetike dhe Lutzow u kap përfundimisht për praktikë të shënjestruar pas luftës. (AFP)
