Komisioneria e Këshillit të Evropës për të Drejtat e Njeriut, Dunja Mijatović ka reaguar për dhunën në protestën e organizuar nga të rinjtë, për vrasjen e 25-vjeçarit Klodian Rasha.
Në një deklaratë zyrtare, ajo ka thënë se autoritetet shqiptare duhet të jenë të përmbajtur në menaxhimin e demostratave, të sigurojnë hetime të hollësishme, të pavarura dhe efektive për të gjitha pretendimet e përdorimit të tepruar të forcës.
Në një deklaratë të publikuar në KiE, thuhet se Mijatović shpreh shqetësimin e saj për “përshkallëzimin e përplasjet midis policisë dhe protestuesve.”
Pjesë nga deklarata:
Përdorimi jo-proporcional i forcës është raportuar gjithashtu në lidhje me demonstrata të tjera që u zhvilluan në Shqipëri në fillim të këtij viti.
Përgjigja ndaj pandemisë COVID-19 nuk u jep autoriteteve lirinë për të përdorur forcë kur mblidhen njerëzit.
Në këtë kontekst, ajo vë në dukje përdorimin e autobotëve me ujë, sprajit të piperit dhe mjeteve të tjera të fuqishme që kanë çuar në plagosjen e disa protestuesve dhe ndalime në shkallë të gjerë, përfshirë fëmijët.
Policia duhet të bëjë dallimin midis individëve të përfshirë në dhunë dhe atyre që demonstrojnë në mënyrë paqësore, si dhe shtohet më tej, të përmbahen nga përdorimi i rëndë ose pa kriter i forcës.
Ndërsa e drejta për tubim paqësor mund të kufizohet për të mbrojtur shëndetin publik, autoritetet duhet të mbështesin parimet e domosdoshmërisë dhe proporcionalitetit në të gjitha rrethanat. Prandaj, ndalimet grumbullimeve dhe shpërndarja e demonstratave për të vetmen arsye se ato po shkelin rregullat e bllokimit, pa marrë në konsideratë masa më pak kufizuese, duhet të shmangen. Policia duhet gjithashtu të bëjë dallimin midis individëve të përfshirë në dhunë dhe atyre që demonstrojnë në mënyrë paqësore dhe të përmbahen nga përdorimi i rëndë ose pa kriter i forcës. Për më tepër, çdo ndalim i fëmijëve duhet të kryhet vetëm si një masë e fundit dhe duhet të respektojë plotësisht të drejtat e tyre procedurale, duke përfshirë të drejtën për t’u pyetur vetëm në prani të një avokati ose njërit prej prindërve ose kujdestarëve të tyre.
Menaxhimi i demostratave duhet të bazohet në komunikim dhe bashkëpunim me organizatorët dhe pjesëmarrësit dhe duhet të synojë në uljen e tensioneve.
Është thelbësore që të sigurohet që oficerët e policisë që veprojnë në kontekstin e demonstratave të marrin trajnim të specializuar në menaxhimin e negociuar të mbledhjeve dhe përdorimin proporcional të forcës.
Autoritetet duhet në çdo kohë të demonstrojnë tolerancë zero ndaj zyrtarëve të zbatimit të ligjit të përfshirë në përdorimin e tepruar të forcës, të cilët duhet të identifikohen, të sillen para drejtësisë dhe të sanksionohen në përputhje me praktikën gjyqësore përkatëse të Gjykatës Evropiane të të Drejtave të Njeriut dhe Udhëzimet për Çrrënjosjen e Mosndëshkimi për shkeljet serioze të të drejtave të njeriut miratuar nga Komiteti i Ministrave i Këshillit të Evropës në 2011. Veshja e etiketave të dukshme të identifikimit ndihmon në sigurimin e përgjegjësisë. Për më tepër, personat që pretendojnë të jenë viktima të sjelljes së keqe të policisë duhet të jenë në gjendje të paraqesin një ankesë për të marrë dëmshpërblim.
Duke vënë në dukje se shumica e personave të ndaluar janë liruar, Komisioneria u bën thirrje autoriteteve të shpejtojnë lirimin e çdo protestuesi paqësor të mbetur që mund të jetë akoma në paraburgim.
Së fundmi, Komisioneria është i shqetësuar për ndalimin dhe sulmet e pretenduara ndaj, disa gazetarëve që mbulojnë demonstratat.
Sulmet ndaj gazetarëve përbëjnë një shkelje serioze të lirisë së shtypit dhe të drejtës për tu informuar. Autoritetet duhet të sigurojnë që gazetarët mund të vazhdojnë të informojnë qytetarët pa frikë nga kërcënimet ose aktet e dhunës
