Menjëherë pasi Greqia njoftoi zgjerimin e ujërave të saj territoriale në Detin Jon nga 6 në 12 milje, disa në Shqipëri filluan të luanin të njëjtën melodi të vjetër dhe të lodhur: “Greqia po merr detet tona”.
Për të mbrojtur veten nga pasojat politike, Edi Rama u përpoq të qetësonte kundërshtarët, duke thënë se Greqia ka të drejtë, të parashikuar nga Ligji ndërkombëtar i Detit, të zgjerojë ujërat e saj territoriale kur e gjykon të arsyeshme, siç kishte bërë vetë Shqipëria në 1990.
Lideri shqiptar ka të drejtë për këtë çështje, megjithëse është e sigurt që nëse do të ishte në opozitë do të kundërshtonte.
Qëllimi i vërtet i këtij trazira është të parandalojë, ose të paktën të vonojë, çështjen e caktimit të kufijve të zonave ekonomike ekskluzive të Greqisë dhe Shqipërisë nga arritja në Gjykatën Ndërkombëtare në Hagë, pasi Athina dhe Tirana ranë dakord tetorin e kaluar. Shumë dyshojnë se po bëhet një përpjekje për ta arritur këtë përmes vonesës procedurale.
Është e dukshme që edhe dy muaj e gjysmë pasi ata e njoftuan atë, marrëveshja e arbitrazhit me të cilën të dy vendet do të deklarojnë, me shkrim, se ata bien dakord për të sjellë diferencën e tyre në gjykatën e Hagës për arbitrazh nuk është nënshkruar ende.
Athina është në një nxitim për të ecur përpara, pasi caktimi i kufijve të EEZ në Egje dhe problemet e lidhura me Turqinë, janë ende të hapura, por pala shqiptare nuk duket e gatshme të vazhdojë.
Rama po përballet me zgjedhjet parlamentare të pranverës dhe “mikun e tij më të mirë” dhe “partnerin strategjik”, Presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan, i cili nuk dëshiron që Greqia dhe Shqipëria të përcaktojnë kufijtë e EEZ përmes Hagës.
Prandaj, lënia e marrëveshjes Greko-Shqiptare të EEZ, duke ngrirë nënshkrimin e marrëveshjes së arbitrazhit, luan interesat turke në zonë.
Kjo pretendohet jo vetëm nga grekët, por edhe nga diplomatët evropianë që kanë shërbyer në Tiranë dhe e njohin shumë mirë lojën e Ankarasë në Ballkan dhe rolin që ajo parashikon për Shqipërinë.
Politikanët shqiptarë kishin denoncuar tashmë përfshirjen turke në dështimin për të arritur një marrëveshje mbi EEZ greke dhe shqiptare në 2009.
Vizita e parë e huaj e Ramës në 2021 nuk ishte në një vend evropian por te “vëllai” i tij Erdogan.
Në të vërtetë, përpara se të kishte informuar Kryeministrin Kyriakos Mitsotakis, në Shtator 2020, për marrëveshjen e tij për një kërkesë të përbashkët në gjykatën e Hagës, Ramës i ishte dhënë “bekimi i sulltanit” në qytetin turistik të Marmaris.
Menjëherë pas vizitës së Ramës në Athinë të Premten, Ministri i Jashtëm turk Mevlut Çavusoglu sugjeroi që Tirana të organizonte takimet e bisedimeve eksploruese.
Rama padyshim që nuk mund të luajë një rol në përpjekjet e afrimit Greko-Turqisht, por propozimi i Cavusoglu mund t’i japë kryeministrit shqiptar disa ndihma në prag të zgjedhjeve të prillit.
Përkthyer dhe përshtatur nga gazeta greke Kathimerini/ konica.al