Covid-19 ndryshoi konceptimin e tij të presidencës për më mirë. Vitin e kaluar, ndërsa ai përparonte drejt fitores në zgjedhjet presidenciale demokrate, Joe Biden i tha CNN se pandemia ishte “ndoshta sfida më e madhe në historinë moderne, sinqerisht”.
“Unë mendoj se nuk mund të zvogelojë, por eklipson atë me të cilën iu desh të përballet FDR,” shtoi ai.
Biden iu referua përsëri Franklin Roosevelt në një intervistë me Evan Osnos të The New Yorker. “Unë jam disi në pozicionin që ishte FDR,” tha ai.
Dhe një javë para zgjedhjeve, Biden mbajti një fjalim në Shtëpinë e Bardhë të Roosevelt në Warm Springs, Ga., Ku premtoi të “mposhtë një virus shkatërrues” dhe “të shërojë një botë të vuajtur”.
Me fjalë të tjera, Biden shfaqi ambicien e tij me madhështinë e FDR, gjatë gjithë vitit. Dhe fatura e parë e madhe e administratës së tij është në fakt një legjislacion me madhësi FDR (Franklin D. Roosevelt).
Përveç qindra miliarda dollarëve në pagesa direkte për shumicën e familjeve amerikane, Plani Amerikan i Shpëtimit i miratuar pa asnjë votim të vetëm republikan në Dhomë ose Senat, zgjat përfitimet e papunësisë federale deri më 6 shtator dhe bën 10.200 dollarët e parë përfitime të pataksueshme për familjet me të ardhura nën 150.000 dollarë në vit. Ai përfshin 7.25 miliardë dollarë shtesë në kredi të biznesit të vogël; një fond prej 25 miliard dollarë për “institucionet e ushqimit dhe pirjes”; dhe më shumë se 50 miliard dollarë në financimin e transportit, përfshirë miliarda për tranzit. Ai siguron 25 miliard dollarë ndihmë për qira emergjente dhe strehim për të mbajtur amerikanët në shtëpitë e tyre.
Ekzistojnë gjithashtu miliarda dollarë fonde për pajisjet mbrojtëse personale dhe shpërndarjen e vaksinave Covid-19. Nëse Biden do të nënshkruante vetëm një projekt-ligj për të ndihmuar publikun dhe për t’i dhënë fund pandemisë, do të ishte një arritje thelbësore, në mos mjaft e një madhësie FDR. Por paketa ka më shumë sesa thjesht lehtësim; alokon gjithashtu qindra miliarda dollarë për reformat gjithëpërfshirëse në rrjetin e sigurimeve shoqërore.
Në krye të listës është një zgjerim i madh, i kredisë për taksën e fëmijëve. Sipas ligjit aktual, shumica e familjeve marrin një kredi tatimore deri në $ 2.000 për fëmijë nën moshën 17 vjeç. Nëse vlera e kredisë është më e madhe se ajo që familja paguan në taksa, ata mund të marrin një pjesë të kredisë si para në dorë.
Projekt-ligji e heq këtë në favor të të ardhurave de facto bazë për fëmijët. Në vend të një kredie prej $ 2,000, prindërit do të marrin një pagesë vjetore deri në 3,600 $ për fëmijët 5 vjec dhe më të vegjël, dhe deri në 3,000 $ për ato mosha 6 deri në 17 vjeç. Familjet pa të ardhura të tatueshme do të jenë akoma në gjendje të kërkojnë përfitimin e plotë. Të gjitha, përveç familjeve me të ardhura më të larta, do të marrin diçka nga qeveria.
Vetëm ky ndryshim do të zvogëlojë varfërinë e fëmijëve me rreth 40 përqind. Por ky ndryshim nuk është i vetmi. Plani Amerikan i Shpëtimit trefishon gjithashtu vlerën e kredisë për të ardhurat e fituara për punëtorët me të ardhura të ulëta pa fëmijë, duke siguruar një përfitim prej afro 1,500 dollarë për më shumë se 17 milion amerikanë dhe duke rregulluar një kod tatimor që, penalizon punëtorët pa fëmijë në punë me paga të ulëta.
Plani i ndihmës së Biden përfshin gjithashtu një zgjerim të madh të Aktit të Kujdesit të Përballueshëm në formën e subvencioneve më të mëdha për Amerikanët që blejnë sigurimin e tyre shëndetësor në tregjet e vendosura nga ligji. Kjo do të ulte, sipas një vlerësimi të Institutit Urban, numrin e njerëzve të pasiguruar në Shtetet e Bashkuara me më shumë se katër milion.
Lista e politikave të reja vazhdon. Ka para në Planin Amerikan të Shpëtimit për të forcuar programet e mirëqenies së shtetit dhe për të rritur mbështetjen federale për kujdesin ndaj fëmijëve. Vendosni të gjitha këto së bashku dhe ligji pritet të zvogëlojë varfërinë e përgjithshme me më shumë se një të tretën dhe varfërinë e fëmijëve me më shumë se gjysmën.
Është, pa asnjë ekzagjerim, pjesa e vetme më e rëndësishme e legjislacionit kundër varfërisë që nga Shoqëria e Madhe e Lyndon B. Johnson, vetë programi i nënshkrimit të një njeriu që kërkoi të imitojë FDR.
Unë madje do të thoja që Plani Amerikan i Shpëtimit krahasohet në mënyrë të favorshme me legjislacionin nënshkrues të 100 ditëve të para të FDR, në atë që çmimi prej 1.9 trilionë dollarësh e dhjetëra miliarda (në dollarë të rregulluar me inflacionin) të shpenzuara nga Kongresi gjatë periudhës më të hershme “Marrëveshja e re”. Sfida është shumë e ndryshme, një Depresion i Madh dhe papunësia shoqëruese e saj dhe fatkeqësia përkundrejt një krize shëndetësore dhe ndikimi i saj ekonomik, por ambicia është e një fushe të njëjtë.
Në të vërtetë, historia e këtij projektligji mund të jetë historia se si Biden ka hedhur poshtë politikat e kursimit të pjesës më të madhe të dekadës së fundit, si dhe paradigmën kundër ndihmës që ai vetë ndihmoi të krijohet në 1996, për ta bërë të ashtuquajturën reformë të mirëqenies një realitet.
Plani Amerikan i Shpëtimit është vetëm një fillim. Për shkak se administrata ishte e kufizuar nga procesi i barazimit të buxhetit, shumë prej dispozitave të saj duhet të bëhen të përhershme. Çka do të thotë se ka ende shumë punë për administratën e Biden dhe shumicat demokratike që ekzistojnë, tani për tani, në Kongres, shumica e saj lidhet me atë nëse Senati do të reformojë vetë për të lejuar qeverisjen e shumicës.
Ne mund dhe duhet të pranojmë që ky projektligj është, siç tha Biden dikur për Obamacare, një marrëveshje shumë e madhe për vendin. Dhe ne mund të mrekullohemi, të paktën pak, nga trajektorja e karrierës së tij politike, pasi ky centrist i përkryer dhe tregtar dypartiak krenar fillon të lëvizë në drejtime disi të papritura.
Përkthyer dhe përshtatur nga The New York Times/ F.H, konica.al