Alexei Navalny, lideri i opozitës ruse, është bërë gjembi më i madh në mishin e Vladimir Putinit.
Vitin e kaluar forcat ruse të sigurisë u përpoqën dhe nuk arritën ta vrisnin duke e helmuar me një agjent nervor. Autoritetet më pas e arrestuan atë në Moskë në janar. Më 9 qershor – vetëm disa ditë përpara samitit të Putinit me Presidentin Joe Biden – një gjykatë ndaloi grupet e lidhura me Navalny, duke vendosur që ato të ishin “organizata ekstremiste”.
Pse presidenti i Rusisë ka kaq frikë nga Navalny?
Për një përgjigje, kthehemi një dekadë pas. Në vitin 2011, kur partia e Rusisë së Bashkuar të Putinit fitoi një zgjedhje të manipuluar parlamentare, Navalny, atëherë një bloger popullor dhe kritik i ashpër i Kremlinit, udhëhoqi dhjetëra mijëra protestues për të kërkuar një “Rusi pa Putin”. Ata nuk e plotësuan dëshirën e tyre.
Navalny është politikani i parë i opozitës që nga rënia e Bashkimit Sovjetik që ka mobilizuar një lëvizje të fuqishme opozitare që bashkon shumë fije të shoqërisë, nga lagjet e klasës punëtore në rajone te inteligjenca urbane në Moskë.
Ai përdor uebin (akoma relativisht falas) për të shpërthyer monopolin e televizionit shtetëror dhe për të mobilizuar protesta të mëdha në rrugë.
Ai përfaqëson një ndryshim brezash, i cili shpesh ka qenë një motor i ndryshimit politik në Rusi dhe ka ekspozuar dobësinë kryesore të regjimit të Putinit: korrupsionin e tij moral dhe financiar dhe mungesën e vizionit për të ardhmen e Rusisë.
Megjithëse Navalny nuk është lejuar kurrë të kandidojë për president – Kremlini e ka ndaluar atë të qëndrojë dhe ka ndaluar partinë e tij – aktivizmi i tij dhe lufta e tij kundër korrupsionit kanë tërhequr miliona mbështetës.
Navalny e ka bërë këtë pjesërisht përmes përdorimit të mediave sociale (ai ka 2.6 milion ndjekës në Twitter dhe 6.5 milion abonentë në YouTube), ku ai tallet me Kremlinin dhe ekspozon dështimet e tij.
Ai u ka bërë thirrje mbështetësve të tij të votojnë për cilindo që është më i miri për të mposhtur kandidatin e Kremlinit, pa marrë parasysh se cilën parti përfaqësojnë, një taktikë që ai e quan “votim i zgjuar”.
Kjo qasje kontribuoi që partia në pushtet të humbasë pothuajse gjysmën e vendeve të këshillit të qytetit të Moskës në zgjedhjet lokale në 2019.
Marsin e kaluar, Putini hoqi kufijtë e mandatit që do ta detyronin atë të qëndronte si president në 2024, por aftësia e tij për të qeverisur ende varet nga partia në pushtet që mban kontrollin. Zgjedhjet parlamentare do të priten në shtator; në një sondazh të pavarur në mars vlerësimet e miratimit për partinë e tij ishin vetëm 27%.
Besimi te presidenti po bie gjithashtu. Me “ngecjen” e ekonomisë dhe të ardhurat në rënie për gjashtë vitet e fundit, oreksi për protestë është rritur.
Preokupimi i vetëm i Putinit është mbijetesa e tij.
Frika e Kremlinit ndaj Navalny që drejton një lëvizje masive proteste, e ka shtyrë Kremlinin në veprim më ekstrem, siç është përpjekja për të neutralizuar Navalny duke e helmuar atë me një agjent nervor në gusht 2020.
Navalny mbijetoi sulmin dhe u evakuua në Gjermani për mjekim, ku Putin ndoshta shpresonte që ai të qëndronte dhe të harrohej.
Në vend të kësaj, Navalny identifikoi helmuesit e tij dhe u kthye për t’u përballur me presidentin rus.
Zyrtarisht ai lëngon në burg për thyerjen e kushteve të provës së tij (lidhur me një dënim të mëparshëm të trilluar për mashtrim) ndërsa po shërohej në Gjermani.
Tani shërbimet ruse të sigurisë kanë mobilizuar të gjitha burimet e tyre për të shtypur lëvizjen e Navalny dhe për të spastruar politikën ruse nga kundërshtimi bazë.
Ata kanë nxjerrë jashtë ligjit fondacionin anti-korrupsion të Navalny, së bashku me rrjetin e tij rajonal, në fakt duke barazuar anëtarët e tij me terroristët dhe duke i ndaluar ata nga zgjedhjet.
Një gjykatë servile ruse, e cila i bëri procedurat e saj të fshehta, vulosi vendimin.
“Kur korrupsioni bëhet themeli i shtetit, ata që luftojnë kundër tij bëhen ekstremistë,” shkroi Navalny në një postim në Instagram, përmes avokatëve të tij.
Megjithatë, ndalimi i organizatës së Navalny nuk ka të ngjarë të ndalojë një ndryshim historik që ai ka ndihmuar në sjelljen e tij. Siç shtoi ai në Instagram, “Çfarë ndryshimi bën ajo që quhemi? … Ne jemi miliona dhe nuk po shkojmë askund”.
Përkthyer dhe përshtatur nga The Economist/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Zgjohet” SHBA, flet për helmimin e rivalit të Putinit
A do të ketë dhe Putini fatin e Lukashenkos?
“Kupa u mbush!”/ Merkel, e zemëruar me Putinin!
