Ekziston një keqkuptim që mbahet zakonisht se çrregullimet e të ngrënit janë një zgjedhje e mënyrës së jetesës. Çrregullimet e të ngrënit janë në të vërtetë sëmundje serioze dhe shpesh fatale që shoqërohen me shqetësime të rënda në sjelljet e ngrënies së njerëzve , mendimet dhe emocionet e lidhura me to. Preokupimi për ushqimin, peshën trupore dhe formën mund të sinjalizojë gjithashtu një çrregullim të ngrënies. Çrregullimet e zakonshme të të ngrënit përfshijnë anoreksi nervore, bulimia nervore dhe çrregullim të ngrënies së tepërt.
*Anoreksi nervore
Njerëzit me anoreksi nervore mund ta shohin veten si mbipeshë, edhe kur janë nën peshë të rrezikshme. Njerëzit me anoreksi nervore zakonisht peshohen në mënyrë të përsëritur, kufizojnë rëndë sasinë e ushqimit që ata hanë, shpesh ushtrojnë tepër dhe / ose mund ta detyrojnë veten të vjellin ose të përdorin laksativë për të humbur peshë. Anoreksia nervore ka shkallën më të lartë të vdekshmërisë nga çdo çrregullim mendor. Ndërsa shumë njerëz me këtë çrregullim vdesin nga ndërlikimet që lidhen me urinë, të tjerët vdesin nga vetëvrasja.
Simptomat përfshijnë:
- Ushqimi jashtëzakonisht i kufizuar
- Dobësim ekstrem
- Një ndjekje e pareshtur e dobësimit dhe mosgatishmërisë për të mbajtur një peshë normale ose të shëndetshme
- Frika intensive nga shtimi në peshë
- Imazhi i shtrembëruar i trupit, një vetëvlerësim që ndikohet shumë nga perceptimet e peshës dhe formës trupore, ose një mohim i seriozitetit të peshës së ulët të trupit
Simptoma të tjera mund të zhvillohen me kalimin e kohës, duke përfshirë:
- Rrallimi i kockave (osteopenia ose osteoporoza)
- Anemi e lehtë ,humbje dhe dobësi e muskujve
- Flokë dhe thonj të brishtë
- Lëkura e thatë dhe e verdhë
- Rritja e flokëve të imët në të gjithë trupin (lanugo)
- Kapsllëku i rëndë
- Presioni i ulët i gjakut që ngadalëson frymëmarrjen dhe pulsin
- Dëmtimi i strukturës dhe funksionit të zemrës
- Dëmtimi i trurit
- Dështimi multiorganor
- Rënia e temperaturës së brendshme të trupit, duke bërë që një person të ndjehet i ftohtë gjatë gjithë kohës
- Letargji, plogështi ose ndjenja e lodhjes gjatë gjithë kohës
- Steriliteti
*Bulimia nervore
Njerëzit me bulimi nervore kanë episode të përsëritura dhe të shpeshta të ngrënies së sasive jashtëzakonisht të mëdha të ushqimit dhe ndjenjës së mungesës së kontrollit mbi këto episode. Kjo ngrënie e tepërt pasohet nga sjellje që kompenson mbingarkesën si të vjella të detyruara, përdorim i tepruar i laksativëve ose diuretikëve, agjërim, ushtrime të tepërta ose një kombinim i këtyre sjelljeve. Njerëzit me bulimi nervore mund të jenë pak nën peshë, peshë normale ose mbipeshë.
Simptomat përfshijnë:
- Kronikisht me acarim dhe dhimbje të fytit
- Gjëndra të pështymës të fryra në zonën e qafës dhe nofullës
- Smalt i dhëmbëve të konsumuar dhe dhëmbë gjithnjë e më të ndjeshëm dhe të prishur si rezultat i ekspozimit ndaj acidit të stomakut
- Çrregullimi i zbaticës së acidit dhe probleme të tjera gastrointestinale
- Shqetësimi dhe acarimi i zorrëve nga abuzimi laksativ
- Dehidrimi i rëndë nga pastrimi i lëngjeve
- Mosbalancimi i elektroliteve (nivele shumë të ulëta ose shumë të larta të natriumit, kaliumit dhe mineraleve të tjera) që mund të çojnë në goditje në tru ose sulm në zemër)
*Çrregullimi i ngrënies së tepërt
Njerëzit me çrregullim të ngrënies së tepërt humbasin kontrollin mbi ngrënien. Ndryshe nga bulimia nervosa, periudhat e ngrënies së tepërt nuk ndiqen nga pastrimi, ushtrimet e tepërta ose agjërimi. Si rezultat, njerëzit me çrregullime të ngrënies së tepërt shpesh janë mbipeshë ose obezë.
Simptomat përfshijnë:
- Ngrënia e sasive jashtëzakonisht të mëdha të ushqimit në një sasi të caktuar kohe, siç është një periudhë 2-orëshe
- Të hahet edhe kur jeni i ngopur ose jo i uritur
- Ushqimi i shpejtë gjatë episodeve të tepruara
- Të hani dhe të mos ngopeni
- Të hahet vetëm ose fshehurazi për të shmangur sikletin
- Ndiheni të dëshpëruar, të turpëruar ose fajtor për ngrënien
- Dietë të shpeshtë, ndoshta pa humbje peshe
Faktoret e rrezikut
Çrregullimet e të ngrënit mund të prekin njerëz të të gjitha moshave, prejardhje ,peshë trupore dhe gjini. Çrregullimet e të ngrënit shfaqen shpesh gjatë viteve të adoleshencës ose moshës së pjekurisë, por gjithashtu mund të zhvillohen gjatë fëmijërisë ose më vonë gjatë jetës. Këto çrregullime prekin të dy gjinitë, megjithëse normat tek gratë janë më të larta se tek burrat. Ashtu si gratë që kanë çrregullime të të ngrënit, edhe burrat kanë një sens të shtrembëruar të imazhit të trupit.
Studiuesit po zbulojnë se çrregullimet e të ngrënit shkaktohen nga një ndërveprim kompleks i faktorëve gjenetikë, biologjikë, të sjelljes, psikologjik dhe social. Studiuesit po përdorin teknologjinë dhe shkencën më të fundit për të kuptuar më mirë çrregullimet e të ngrënit.
Një qasje përfshin studimin e gjeneve njerëzore. Çrregullimet e të ngrënit ekzistojnë në familje. Po punohet për të identifikuar variacionet e ADN-së që lidhen me rritjen e rrezikut të zhvillimit të çrregullimeve të të ngrënit.
Studimet e imazhit të trurit gjithashtu ofrojnë një kuptim më të mirë të çrregullimeve të të ngrënit. Për shembull, studiuesit kanë gjetur ndryshime në modelet e aktivitetit të trurit tek gratë me çrregullime të të ngrënit në krahasim me gratë e shëndetshme. Ky lloj hulumtimi mund të ndihmojë në zhvillimin e mjeteve të reja të diagnostikimit dhe trajtimit të çrregullimeve të të ngrënit.
Trajtimet dhe terapitë
Është e rëndësishme të kërkoni trajtim herët për çrregullimet e të ngrënit. Njerëzit me çrregullime të ngrënies janë në rrezik më të lartë për vetëvrasje dhe komplikime mjekësore. Njerëzit me këto gjendje shpesh mund të kenë çrregullime të tjera mendore (të tilla si depresioni ose ankthi) ose probleme me përdorimin e substancave. Shërimi i plotë është i mundur.
Planet e trajtimit janë të përshtatura për nevojat individuale dhe mund të përfshijnë një ose më shumë nga sa vijon:
- Psikoterapi individuale, grupore dhe / ose familjare
- Kujdesi dhe monitorimi mjekësor
- Këshillim ushqyes
- Medikamente
- Psikoterapitë
Psikoterapitë e tilla si një terapi e bazuar në familje e quajtur qasja Maudsley, ku prindërit e adoleshentëve me anoreksi nervore marrin përgjegjësinë për të ushqyer fëmijën, duket se janë shumë efektive për të ndihmuar njerëzit të fitojnë peshë dhe të përmirësojnë zakonet dhe gjendjet e ngrënies.
Për të zvogëluar ose eleminuar sjelljet e ngrënies së tepërt dhe pastrimit, njerëzit mund t’i nënshtrohen terapisë njohëse të sjelljes (CBT), e cila është një lloj tjetër i psikoterapisë që e ndihmon një person të mësojë se si të identifikojë modelet e shtrembëruara ose të padobishme të të menduarit , të njohë dhe ndryshojë besimet e pasakta.
Medikamente
Dëshmitë sugjerojnë gjithashtu që ilaçe të tilla si ilacet kundër depresionit, antipsikotikët ose stabilizuesit e humorit mund të jenë gjithashtu të dobishëm për trajtimin e çrregullimeve të të ngrënit dhe sëmundjeve të tjera të bashkë-ndodhura të tilla si ankthi ose depresioni.
