Një gjykatë e lartë polake nisi të mërkurën një sfidë të drejtpërdrejtë ndaj autoritetit të Gjykatës së Drejtësisë të BE-së, duke rritur frikën se Varshava po e shikon gjithnjë e më shumë veten jashtë rendit juridik të BE-së.
Në vendimin e tij, Tribunali Kushtetues i Polonisë tha se zbatimi i masave të Gjykatës së Drejtësisë që ndikojnë në gjyqësor është antikushtetues.
“Një hap vendimtar drejt Polexit ligjor”, shkroi në Twitter Wojciech Sadurski, një specialist i së drejtës kushtetuese në Universitetin e Sidneit, në përgjigje të vendimit polak, duke e përshkruar atë si “trishtim”.
Masa vjen në një kohë të frustrimit në rritje në Bruksel në lidhje me luftën e bllokut për tu marrë me shqetësimet e prapambetjes së rendit të ligjit në disa shtete anëtare, përfshirë Poloninë.
BE po përballet me presion politik për të shkurtuar fondet në Varshavë mbi çështjet e rendit të ligjit.
Vendimi i Polonisë u njoftua vetëm disa orë pasi Gjykata e Drejtësisë me bazë në Luksemburg dha një masë të përkohshme që urdhëronte Poloninë të pezullonte ligjet që qeverisin një bord mbikëqyrës polak që iu dha autorizimi për disa çështje në lidhje me Gjykatën e Lartë të vendit.
Ministri polak i Drejtësisë Zbigniew Ziobro, njeriu në krye të përpjekjeve për të rishikuar gjyqësorin në Poloni, e mirëpriti vendimin.
“Kushtetuta dhe normaliteti mbizotëruan mbi përpjekjet për ndërhyrje politike nga organet e BE në rendin juridik polak,” shkroi ai në Twitter.
Në Bruksel, vendimet kontradiktore shtuan frikën se Varshava po shkëputet nga përgjegjësitë e saj themelore si anëtare e bllokut.
Alarmi bëri jehonë në të gjitha familjet kryesore politike të Evropës.
“Shumë i shqetësuar nga vendimi i Gjykatës Kushtetuese Polake”, shkroi shefi i grupit të Partisë Popullore Evropiane Manfred Weber. “Kjo duhet të shërbejë si një paralajmërim për të gjithë polakët që janë me të vërtetë pro-evropianë dhe duan një të ardhme evropiane për fëmijët dhe nipërit e mbesat e tyre: qeveria juaj është qartë në rrugën e Polexit,” tha ai.
Terry Reintke, nënkryetar i grupit të Gjelbërve në Parlament, tha “ne duhet të mbrojmë përparësinë e ligjit të BE”.
Nuk kishte asnjë reagim të menjëhershëm nga Komisioni për zhvillimet e së mërkurës.
Të martën, Presidentja e Komisionit Ursula von der Leyen u takua me Kryeministrin polak Mateusz Morawiecki për një diskutim të gjerë, të cilin ajo e përshkroi si një “shkëmbim të mirë”.
Kryeministri i kishte kërkuar Tribunalit Kushtetues të shqyrtonte kushtetutshmërinë e pjesëve të caktuara të traktateve të BE, por një seancë gjyqësore e planifikuar të enjten për të vazhduar një shqyrtim të vazhdueshëm të çështjes është shtyrë për 3 gusht.
Muajin e kaluar, Komisioneri i Drejtësisë i BE Didier Reynders u kërkoi autoriteteve polake në një letër të tërhiqnin mocionin e Morawiecki.
Komisioni është “duke rezervuar të drejtën e tij për të filluar procedura të përshtatshme sipas Traktateve kur është e nevojshme”, tha ai.
