Ishte një botë tjetër kur Angela Merkel hyri në takimin e saj të parë të Këshillit Evropian në 15 Dhjetor 2005.
Rreth tryezës për të diskutuar çështje përfshirë terrorizmin, migracionin dhe Lindjen e Mesme ishin Silvio Berlusconi për Italinë, Toni Bler për Britaninë, Jacques Chirac për Francën dhe Bertie Ahern për Irlandën.
Merkel doli si “bërësja e marrëveshjes” në ndërmjetësimin e një marrëveshjeje buxhetore, raportoi në atë kohë The Irish Times. Dhe ajo vazhdoi t’i tejkalonte të gjithë, duke u bërë një person në këshill i cili, kur flet, të gjithë ndalen dhe dëgjojnë.
“Karakteristika e madhe e Gjermanisë gjatë viteve brenda BE është parashikueshmëria dhe qëndrueshmëria,” kujton një diplomat. “Ajo është personifikimi i kësaj, ajo ka gravitacionet.”
Gjatë mandatit të saj Merkel ngurtësoi një aleancë Franko-Gjermane që nuk vendos politikën në Bashkimin Evropian, por nga e cila propozimet kanë nevojë për mbështetje për të patur sukses.
Madhësia, stabiliteti dhe fuqia ekonomike e Gjermanisë, së bashku me cilësitë personale të Merkelit, e bënë atë një mbrojtje në një seri krizash që tronditën, por në fund të fundit e forcuan unionin, nga kriza financiare globale dhe sfida pasuese ndaj euros, te rritja e migracionit, në Brexit dhe pandeminë Covid-19.
Politikanët, ambasadorët, personat e brendshëm dhe analistët tani po kërkojnë fushatën zgjedhore gjermane për të vlerësuar se kush mund të jetë pasardhësi i saj dhe implikimet për BE.
Negociatat e koalicionit në Gjermani marrin kohë dhe pritet që kancelari i ri të mos debutojë në Bruksel deri disa muaj pas zgjedhjeve të 26 shtatorit, mbase jo derisa Franca të marrë presidencën e BE në 2022.
Një kufizim për ambiciet e Parisit në BE shihet se është hequr nga largimi i Britanisë, një kundërpeshë tradicionale.
Me një periudhë të mundshme të pasigurisë gjermane, dhe një President ndërmarrës Emmanuel Macron nën presion për të treguar udhëheqje dhe rezultate përpara zgjedhjeve të tij të afërta, disa presin që Franca të drejtojë axhendën për një kohë.
Disa vëzhgues theksojnë se nuk janë zgjedhjet gjermane, por franceze, në të cilat Macron do të sfidohet nga udhëheqësja e ekstremit të djathtë Marine Le Pen, që ka potencialin e vërtetë për të ndryshuar BE.
Edhe nëse udhëheqësi i ardhshëm gjerman është politikisht më i dobët brenda vendit dhe i mungon statura personale e Merkel, ata përsëri do të hyjnë në dhomën e këshillit trashëgimtar i rolit të rëndësishëm të BE të vendit të tyre.
Nëse ai person është Armin Laschet i partisë së Bashkimit Demokristian të Merkelit, kryeqytetet e BE presin vazhdimësi.
Nëse numri dy aktual në sondazhe Annalena Baerbock i Partisë së Gjelbër do të ishte pasardhësja, politika gjermane në BE pritet të mbetet përgjithësisht e qëndrueshme, megjithëse mbase me një qëndrim më të ashpër ndaj regjimeve autoritare për shkak të shqetësimeve të të drejtave të njeriut.
Çështja e ndryshimit të klimës ka përmbledhur kohën e Merkelit në detyrë.
Në samitin e saj të parë, udhëheqësit ranë dakord se “kishte të ngjarë të kishte implikime të mëdha negative globale mjedisore, ekonomike dhe sociale” dhe vendosën të gjejnë mënyra për të kufizuar paralajmërimin global.
Megjithatë, në konferencën e saj të fundit për shtyp federale, në mes të një vere me ngjarje ekstreme të motit në të gjithë botën dhe përmbytjeve katastrofike në shtëpi, Merkel pranoi se nuk ishte bërë aq sa duhet.
“Në axhendën e gjelbër, mendoj se shumë mund të varet nga rezultati i zgjedhjeve,” tha Rafael Hoss i Këshillit Evropian për Marrëdhëniet me Jashtë.
Është gjithashtu një kohë e vështirë në lidhje me çështjen e shtetit të së drejtës.
Hollanda, kryeministri i së cilës Mark Rutte tani do të jetë udhëheqësi më i gjatë në BE së bashku me Orban, ka treguar veten të gatshëm të jetë konfrontues i çështjes së sundimit të ligjit dhe ka paralajmëruar se është e gatshme të vazhdojë këtë rol.
Haga gjithashtu ka bashkuar me sukses anëtarët veriorë, përfshirë Irlandën, në aleanca të përkohshme që kanë demonstruar potencialin për konfigurime të reja për të nxitur politikën në BE. Në Itali, Mario Draghi është në krye, një figurë që ka marrë pjesë në këshillat Evropian për një dekadë për shkak të rolit të tij të mëparshëm në krye të Bankës Qendrore Evropiane. Ai është i kufizuar nga mungesa e një partie politike dhe sepse koha e tij në pushtet pritet të jetë e shkurtër, por mandati i tij shihet si një shans që Italia të rimarrë vendin e saj si një fuqi udhëheqëse në BE.
“Unë mendoj se të kesh katër ose pesë shtete të mëdha dominuese të mëdha është e shëndetshme për shtetet më të vogla. Sepse nëse keni një problem me Berlinin mund të shkoni në Madrid, ose mund të shkoni në Romë. Ju mund të shpresojmë, nëse sistemi polak stabilizohet, shkoni në Varshavë, “thotë Alexander Clarkson, pedagog në Studimet Gjermane dhe Evropiane dhe Ndërkombëtare në King’s College në Londër.
“Unë mendoj se kjo mund të jetë një mundësi për të rikalibruar mendimet tona pak rreth asaj se sa e fortë është Gjermania në BE.”
Përkthyer dhe përshtatur nga The Times/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Trashëgimia e Angela Merkelit në Ballkan”
