Nga Luke McGee, CNN
Boris Johnson për dekada me radhë ka qenë kundër Bashkimit Europian dhe në pesë vitet e fundit ka luftuar për të çliruar Mbretërinë e Bashkuar nga prangat e Brukselit. Tani ai është në një pozitë të vështirë pasi po e gjen veten në mëshirën e liderëve të BE-së për t’u ribashkuar në një traktat ndërkombëtar, ose rrezikon shkatërrimin e industrisë së shërbimeve juridike britanike prej miliarda dollarësh.
Marrëveshja në fjalë quhet Konventa e Luganos dhe në thelb ajo vendos juridiksionin e gjykatave kombëtare, duke garantuar njohjen dhe zbatimin ligjor të një game të gjerë gjykimesh civile dhe tregtare në mosmarrëveshjet ndërkufitare.
Londra vlerësohet gjerësisht si kryeqyteti global për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve ndërkombëtare, falë sistemit juridik të klasit botëror dhe gjykatave. Është një industri e gjerë dhe mjaft fitimprurëse, që merret me gjithçka, nga mosmarrëveshjet familjare deri te operacionet e biznesit ndërkombëtar, raporton abcnews.al
Dhe një dështim afatgjatë për t’u ribashkuar me Konventën e Luganos mund të përfaqësojë një kërcënim të madh për sektorin e shërbimeve ligjore të Mbretërisë së Bashkuar, si dhe krijimin e vështirësive për kompanitë e mëdha dhe njerëzit e zakonshëm.
Mbretëria e Bashkuar u tërhoq nga traktati si pasojë e Brexit dhe bëri një kërkesë për t’u ribashkuar në Prill 2020. Megjithatë, ndërsa shtetet jo-nënshkruese të BE-së (Islanda, Norvegjia dhe Zvicra) ranë dakord për ribashkimin e saj, deri më tani Komisioni Europian ka rekomanduar që BE duhet ta hedhë poshtë këtë kërkesë dhe tha se blloku “nuk ishte në gjendje” të jepte miratimin e tij për ribashkimin e Mbretërinë e Bashkuar.
Kjo është një çështje e ndërlikuar për kryeministrin britanik, si politikisht ashtu edhe ekonomikisht. Sipas ligjeve, shërbimet juridike shtuan gati 60 miliardë paund në ekonominë e Mbretërisë së Bashkuar në 2018, ndërsa në 2017 eksportet e shërbimeve juridike arritën në 5 miliardë paund.
Scott Devine, nga The City UK, një organ që përfaqëson shërbimet financiare dhe profesionale me qendër në MB, tha se sektori i shërbimeve juridike punëson mbi 350,000 njerëz, me dy të tretat e atyre vendeve të punës jashtë Londrës, raporton abcnews.al
Këto pozicione nuk janë të gjitha në firmat kryesore juridike tregtare. Reputacioni i ligjit anglez e ka bërë diçka të tillë, tha Devine, “ligjin e preferuar të biznesit dhe kontratat ndërkombëtare”.
Disa nga kritikët më të zjarrtë të Brexit janë të shqetësuar se dështimi për t’u bashkuar me Luganon dhe marrëdhëniet e dobëta midis Mbretërisë së Bashkuar dhe vendeve europiane pas Brexit mund të zvogëlojnë gjendjen e këtij sektori të rëndësishëm.
Dominic Grieve, ish-prokurori i përgjithshëm për Anglinë dhe Uellsin, tha se shqetësimi i tij është “qëndrueshmëria e Londrës si një qendër për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve” për një kohë të gjatë.
Një problem me të cilin Londra po përballet tani është se jashtë konventës dhe pa ndonjë shenjë të qartë të një vendimi, kombet e BE-së mund të konkurrojnë drejtpërdrejt me kryeqytetin e MB për biznesin.
“Alternativat po bëhen të qarta për kompanitë ndërkombëtare që duan të veprojnë në BE dhe nuk kërkojnë asnjë bllokim,” tha Josep Galvez, një ish gjyqtar spanjoll . “Konventa e Luganos në të cilën ndodhet Mbretëria e Bashkuar është situata më e keqe e mundshme pasi avokatët nga të dy palët nuk janë të qartë se çfarë do të ndodhë në planin afatgjatë.
Unë mendoj se BE dëshiron ta bëjë MB të vuajë dhe t’u japë juridiksioneve të BE-së mundësinë për të fitojnë biznese nga Anglia.” Të tjerët janë më optimistë. Devine tha se “besimi në gjyqësorin tonë” shihet si “i pakorruptueshëm”.
Sidoqoftë, Devine dhe të tjerët janë të shqetësuar në lidhje me statusin e Mbretërisë së Bashkuar jashtë Lugano. Catherine McGuinness, kryetare e politikave në Korporatën City of London, mendon se humbësit më të mëdhenj do të jenë individët që kërkojnë drejtësi si konsumatorë ose në jetën e tyre personale.
“Unë do të shqetësohesha më shumë për njerëzit e zakonshëm dhe bizneset më të vogla që veprojnë përtej kufijve,” tha ajo, duke shtuar se firmat shumë të mëdha do të jenë në gjendje të ndryshojnë kontratat e tyre për t’u siguruar që ata ende punojnë.
Sarah Garvey, kryetare e komitetit të së Drejtës Ndërkombëtare të Shoqërisë Ligjore, ka rënë dakord se marrëdhëniet e tendosura politike midis Mbretërisë së Bashkuar dhe BE-së nuk do të kenë ndikim negativ në kontratat e mëdha tregtare, por mund të dëmtojnë rëndë ata që kërkojnë ndihmë ligjore si konsumatorë ose në familje.
Krahas kostove të larta të biznesit, reputacionit dhe kostove individuale, për vetë Johnson, ekziston gjithashtu një potencial i fortë në çështjet personale. Do të ishte një makth politik për kryeministrin e Mbretërisë së Bashkuar, një arkitekt i Brexit, të ishte në mëshirën e vetë eurokratëve nga të cilët ai pretendon se ka shpëtuar britanikët në 2016, raporton abcnews.al
“Është politikisht e pakëndshme për Johnson që BE ka filluar të reagojë ndaj asaj që e sheh si sjelljen tonë të keqe”, tha Anand Menon, profesor i politikës ndërkombëtare në King’s College në Londër.
Ky ngërç duket se drejtohet nga mosmarrëveshjet politike midis Mbretërisë së Bashkuar dhe BE-së, dhe kritikët e të dy palëve kanë treguar se njerëzit që preken më shumë janë qytetarët britanikë dhe europianë.
“Në rastet që përfshijnë viktima të abuzimeve të të drejtave të njeriut të korporatave, çështje biznesi kundrejt konsumatorit dhe ligjit familjar – në ato raste, pala që ka më shumë burime financiare mund të përpiqet të paraqesë argumente se cili vend duhet të shqyrtojë çështjen, dhe nëse një vendim gjykate në Mbretërinë e Bashkuar mund të zbatohet, “tha Zach Meyers, një studiues në Qendrën për Reformën Europiane.
Fatkeqësisht, marrëdhëniet midis Brukselit dhe Londrës janë në nivelin më të ulët. Britania e Madhe aktualisht po përpiqet të ri-negociojë një pjesë kryesore të marrëveshjes Brexit që vetë Johnson nënshkroi në 2019, e cila po bashkon vendet anëtare të BE-së kundër MB edhe një herë.
Qëndrimi zyrtar i qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar është ribashkimi me Luganon. Downing Street tha se konventa nuk është diçka që duhet të kundërshtohet nga BE dhe MB duhet të jetë pjesë e konventës sa më shpejt të jetë e mundur.
Kjo çështje tepër e rëndësishme ka të ngjarë të vazhdojë për disa kohë. Mund të mos jetë aq emocionuese sa luftërat por me kalimin e kohës, pasojat e një marrëdhënie të dobët midis Londrës dhe Brukselit do të bëhen edhe më të dukshme për qytetarët nga të dyja palët.
Pyetja për të dyja palët tani është: për kohë mund të mbani qëndrime politike që do të dëmtojnë qytetarët tuaj me të vetmin qëllim për të shpëtuar veten ?
