Çfarë kanë kuptuar shkencëtarët në gati një vit e gjysmë që kur u shënua rasti i parë i Covid në lidhje me efektivitetin e maskave në transmetimin e koronavirusit?
Çfarë lloj maske është më efektive ndaj varianteve të reja?
E vërteta është se shfaqja e variantit Delta përmbysi të gjitha të dhënat pasi pavarësisht se vaksinimi parandalon sëmundjet serioze dhe rrezikun e vdekjes, nuk përjashton infeksionin. Kjo është arsyeja pse Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve fillimisht deklaruan se nuk është e nevojshme që qytetarët e vaksinuar të mbanin maska dhe më vonë me rritjen e rasteve për shkak të Delta, ky vendim ndryshoi, shkruan ygeiamouygeiamou.gr
Rekomandimi i ekspertëve tani përqendrohet në cilësinë e maskës pasi maska duhet të përbëhet nga dy ose më shumë shtresa pëlhure. Ju duhet të shmangni përdorimin e maskave N95 të etiketuar maska ”kirurgjikale” ose “mjekësore”, për t’i dhënë përparësi përdorimit nga stafi mjekësor.
Si të përdorni në mënyrë të sigurte maskat e bëra vetë?
Duhet të jeni veçanërisht të kujdesshëm me maskat që do të bëni vetë, pasi ato duhet të kenë më shumë se një shtresë dhe të lahen çdo ditë. Dr. Roy Chemaly, një mjek në Qendrën e Kancerit Anderson në Teksas, rekomandon të bëni eksperimentin e mëposhtëm: mbani një qiri të ndezur rreth 15 centimetra larg nga fytyra juaj dhe përpiquni ta fikni atë duke mbajtur maskën. Nëse e fikni, atëherë duhet të hidhni maskën, pasi konsiderohet joefektive.
Një test tjetër i vlefshëm është mbajtja e maskës në ambiente me ndriçim të fortë. Nëse mund të shihni lehtësisht përmes maskës, atëherë do të thotë që nuk është mjaftueshëm e plotë dhe nuk do të jetë në gjendje të bllokojë piklat, raporton abcnews.al
A duhet të mbajmë maska pëlhure apo kirurgjikale?
Ekzistojnë kërkime të shumta se çfarë maskash duhet të mbajmë. Një studim i botuar në shtator që përfshiu rreth 350,000 njerëz në një fshat të Bangladeshit zbuloi, jo çuditërisht, se ata që mbanin një maskë kirurgjikale kishin deri në 11% më pak të ngjarë të infektoheshin me koronavirus sesa ata që nuk mbanin maskë për tetë javë.
Për më tepër, në fshatrat ku është përdorur maska prej pëlhure, është vënë re një rënie e rasteve. Sidoqoftë, studiuesit e Stanford argumentojnë se, në krahasim me efektivitetin e filtrimit të maskave kirurgjikale nga të dhënat e studimit, ndryshimi nuk ishte statistikisht i rëndësishëm.
Sa i përket maskave kirurgjikale, vlen të përmendet se ato janë krijuar për t’u përdorur vetëm një herë. Administrata Amerikane e Ushqimit dhe Barnave thekson se nëse ato dëmtohen ose ndoten ose ju vështirësojnë frymëmarrjen, nuk duhet t’i përdorni. Për më tepër, maskat kirurgjikale, siç dëshmohet nga hulumtime të tjera të publikuara në korrik, humbasin efektivitetin e tyre pas përdorimit.
A duhet të mbajmë disa maska?
Për shkak të përhapjes së variantit Delta, ka pasur një numër rekomandimesh nga ekspertët në lidhje me përdorimin e disa maskave- një pëlhurë dhe një kirurgjikale të cilat janë përfshirë në rekomandimet e përditësuara të CDC, por nuk janë bërë të detyrueshme.
Sidoqoftë, sipas një studimi në shkurt, ky kombinim uli rrezikun e infektimit me koronavirus me më shumë se 95%.