Një vit më parë, SHBA-ja po përpiqej shumë të shkatërronte një projekt prej 11 miliardë dollarësh për të ndërtuar një tubacion gazi që do të shkonte nga Rusia në Gjermani, edhe pse ishte pothuajse i përfunduar.
Administrata Trump kishte kundërshtuar me zë të lartë Nord Stream 2, nga frika se do t’i jepte Rusisë ndikim më të madh ekonomik dhe politik mbi Evropën. Ajo vendosi sanksione ndaj projektit në dhjetor 2019 dhe, një vit më vonë, Kongresi miratoi një seri tjetër sanksionesh të ashpra ndaj kompanisë që ndërton tubacionin dhe ndaj Matthias Warnig, CEO i saj dhe një aleat i Presidentit rus Vladimir Putin.
Presidenti Joe Biden dukej po aq i prirur për të ndaluar projektin kur trashëgoi ato sanksione në janar.
Sekretari i Shtetit Antony Blinken premtoi në mars se do të vazhdojë të kërkojë mënyra për ta ndaluar atë.
Disa muaj më vonë, Biden i tronditi kundërshtarët e shumtë të Nord Stream 2 kur hoqi dorë nga sanksionet më të ashpra dhe futi disa masa të zbutura në vend të tyre. Në korrik, SHBA arriti një marrëveshje kompromisi me Gjermaninë, që do të thotë se projekti mund të ecë përpara pa vendosjen e sanksioneve të mëtejshme.
Ndërtimi i tubacionit përfundoi në shtator. Rusia këtë javë filloi ta mbushë atë me gaz, që do të thotë se është gati për të operuar, në pritje të miratimit nga rregullatorët gjermanë.
Biden në maj ofroi dy arsye kryesore për heqjen e sanksioneve: Kancelarja gjermane Angela Merkel ishte mbeshtetesja e Nord Stream 2 dhe donte të riparonte marrëdhëniet e SHBA-së me Evropën pas katër viteve të Trump, dhe gazsjellësi ishte pothuajse i ndërtuar gjithsesi.
Por shumë kundërshtarë të Nord Stream 2, si në Uashington ashtu edhe në Evropë, nuk u pajtuan ashpër me sugjerimin e Biden se ai nuk mund ta ndalonte tubacionin, duke thënë se ai i dha Putinit një dhuratë masive.
Gustav Gressel, një bashkëpunëtor i lartë i politikës në Këshillin Evropian për Marrëdhëniet me Jashtë, tha se Biden mund të ishte përpjekur më shumë për të ndaluar Nord Stream 2 – veçanërisht duke penguar kompanitë perëndimore të sigurimit nga sigurimi i gazsjellësit – por vendosi se nuk ia vlente çmimi politik. .
Gjermania është ekonomia më e madhe e Evropës dhe Biden e dëshiron atë në debatin tregtar me Kinën që mund të ndihmojë në përcaktimin e trashëgimisë së tij.
“Sanksionet do të kishin shkaktuar ende dëm, por problemi është se çmimi politik për këtë për administratën e Biden ishte shumë i lartë,” tha Gressel.
“Në përllogaritjen e tyre, ishte diçka që mund të bëhej, por dëmi do të ishte shumë i madh”.Pyetja që lind nga vendimi i Biden për të hequr dorë nga sanksionet ndaj Nord Stream 2 është nëse lejimi i Putinit të ushtrojë ndikim më të madh mbi Evropën do të jetë një veprim i mençur.
Rritja e çmimeve të gazit këtë vit ka nxjerrë në pah tashmë varësinë e Evropës nga Rusia për furnizime me gaz natyror – diçka që operacionet e Nord Stream 2 ka të ngjarë ta përkeqësojnë. Rusia ka ndërprerë më parë furnizimin me gaz për vende si Ukraina për shkak të mosmarrëveshjeve.
Një problem tjetër për Biden është se kompromisi që ai arriti me Gjermaninë për Nord Stream 2 ishte pothuajse tërësisht në kushtet e Berlinit, duke e inkuadruar projektin si një çështje ekonomike dhe jo si një çështje sigurie, tha Gressel.
Kolegët demokratë të Biden e kanë kundërshtuar prej kohësh projektin jo kryesisht sepse i jep Rusisë një avantazh ekonomik ndaj fqinjëve të saj evropianë, por sepse mund t’i shkaktojë SHBA-ve probleme të rëndësishme të politikës së jashtme në të ardhmen.
Kryesorja midis këtyre problemeve është frika se Nord Stream 2 mund të beje Rusinë të pushtoje Ukrainën – një aleat i SHBA-së dhe BE-së – ku Putini aneksoi Krimenë në 2014.
Rusia importon gaz përmes Ukrainës, kështu që nuk do të dëshironte të destabilizonte infrastrukturën e vendit.
“Nëse rusët nuk varen nga Ukraina si vend tranzit, ata janë të lirë ta destabilizojnë atë me mjete të tjera”, tha Gressel. “Të gjitha këto mjete të tjera pak a shumë do të përfundonin në tryezën e Uashingtonit.”
Përkthyer dhe përshtatur nga Business Insider/ konica.al
