Siç ka theksuar Bordi Editorial i FT, ndërprerjet në zinxhirët e furnizimit në të gjithë botën janë një demonstrim se si kërkesa është rikuperuar nga pandemia shumë më shpejt sesa oferta.
Kjo mospërputhje u shfaq sërish sot në anketat e prodhimit të PMI të IHS Markit për tetorin. Në Mbretërinë e Bashkuar, ndërsa leximi i përgjithshëm u rrit nga 57.1 në 57.8, komponentët që matnin prodhimin dhe kohën e dorëzimit treguan të dy një rikuperim të ngadalësuar pasi vonesat e zinxhirit të furnizimit dhe mungesat e lëndëve të para dhe stafi kufizuan prodhimin. Rritjet e çmimeve të inputeve u përshpejtuan, duke ndikuar në rritjen më të madhe të tarifave të prodhimit në historinë e anketës.
Ka pasur edhe disa shënime pozitive, sipas Rob Dobson, Drejtor në IHS Markit. “Një përmirësim i lehtë në rritjen e porosive të reja, i udhëhequr nga tregu i brendshëm, sugjeron se tendenca e kërkesës po stabilizohet pas ngadalësimit të saj të fundit,” tha ai. Bizneset gjithashtu mbeten relativisht optimiste për vitin e ardhshëm, shtoi Dobson.
Në SHBA, ku shifra kryesore e prodhimit ra nga 60.7 në 58.4, pati një histori të ngjashme të rritjes së prodhimit të frenuar nga mungesat dhe vonesat e rënda të furnizimit, megjithëse porositë e reja mbetën historikisht të forta.
Ndërkohë në Kinë, aktiviteti i prodhimit u tkurr për të dytin muaj radhazi, me shifrën e PMI që ra në 49.2, nën pragun prej 50 pikësh që tregon zgjerim dhe jo tkurrje. Ekonomia e dytë më e madhe në botë po lufton kundër një rënieje të sektorit të pronave, çmimeve të larta të mallrave dhe mungesës së gjerë të energjisë: të dhënat zyrtare dy javë më parë treguan se rritja ekonomike në tremujorin e tretë po binte në ritmin e saj më të ngadaltë në një vit.
Grykat e ngushta të ofertës, të cilat kanë qenë një temë e zakonshme në mesin e kompanive që raportojnë fitimet e tremujorit të tretë gjatë javëve të fundit, kanë bërë që magazinat në SHBA të fillojnë të mbarojnë hapësirën pasi rikthimi i kërkesës së konsumatorëve ka çuar në importe rekord përmes porteve. Importet në Nju Jork dhe Nju Xhersi, të tretat më të mëdha në vend, ishin 26.4 për qind më të larta për vitin deri në gusht sesa për të njëjtën periudhë në 2020.
Vonesat nga zinxhirët e tensionuar të furnizimit mund të kenë efekte të gjera. Kreu i një operatori të magazinës në SHBA tha se sapo njerëzit të përjetojnë vonesat e pritshme në dërgesat e festave, “ata do të ndryshojnë zakonet e tyre të konsumatorit dhe ne nuk e dimë fare se si”.
Mënyra më e mirë për të mbajtur rritjen e ofertës dhe për të parandaluar përsëritjen e pengesave ose mungesat që të bëhen të përhershme është përmes shpenzimeve kapitale, argumenton FT dhe duhet të inkurajohet nga lehtësimi bujar i taksave, përgjatë vijave të “super zbritjes” së Britanisë. Ose siç thotë FT: “Mënyra më e mirë për të shmangur pengesat është të merrni një shishe më të gjerë.”
Më të rejat për MB dhe Evropë
Kryekomentatori i ekonomisë Martin Wolf thotë se kancelari Rishi Sunak nuk ofron një plan të qartë për rritje më të shpejtë dhe më të gjelbër ose për të trajtuar sfidat e shumta me të cilat përballet ekonomia e Mbretërisë së Bashkuar. Shitësit me pakicë në Angli, tashmë duke vuajtur nga efektet e pandemisë dhe kalimi në blerjet në internet, duket se shpresat e tyre për norma më të ulëta biznesi do të shkatërrohen.
Udhëheqësi turk Rexhep Tajip Erdogan është nën presion në rritje për qasjen e tij idiosinkratike për të menaxhuar ekonominë e Turqisë prej 765 miliardë dollarësh, raporton korrespondentja lokale Laura Pitel në Big Read. Inflacioni thuajse arriti në 20 për qind në shtator, monedha e vendit po humbet vlerën dhe liderët e opozitës mendojnë se Erdogan është i pambrojtur në zgjedhjet e planifikuara për vitin 2023, por që ende mund të çohen përpara.
E fundit globale
Zhvillimet e reja në krizën energjetike përfshijnë shefin e gazit të Ukrainës duke akuzuar presidentin rus Vladimir Putin për përdorimin e gazit si “armë gjeopolitike” dhe presidentin francez Emmanuel Macron paralajmërimin në një intervistë të FT se kriza përbën një kërcënim real për ekonominë globale. Edhe pse udhëheqësit e G20 ranë dakord të dielën për të ndaluar financimin ndërkombëtar të energjisë së qymyrit, përdorimi në termocentralet amerikane do të rritet me 20 për qind këtë vit. Tensionet po rriten edhe për një minierë të re të propozuar të thellë të qymyrit në veri të Anglisë.
Udhëheqësi i ekstremit të djathtë të Brazilit, Jair Bolsonaro, jo vetëm që ka prishur përgjigjen e vendit ndaj pandemisë, argumenton Bordi Editorial i FT: ai gjithashtu ka rezultuar i paaftë për të menaxhuar ekonominë. Rimëkëmbja në Meksikë, ekonomia më e madhe e Amerikës Latine pas Brazilit, është gjithashtu e brishtë, rritja ka ngecur dhe problemet e zinxhirit të furnizimit po shtohen, ashtu si edhe kritikat ndaj politikave të qeverisë.
/Përktyer dhe përshtatur për Konica.al nga Financial Times
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A do të vuajë Europa një krize urie?
“Ballkani rrezikon të bjerë në recesion prej pandemisë”
