Presidenti rus Vladimir Putin po “luan” me Perëndimin në një mënyrë që asnjë lider i Kremlinit nuk e ka bërë që kur Nikita Hrushovi e solli botën në prag të katastrofës bërthamore gjashtë dekada më parë.
Është një lojë e madhe strategjike e Kremlinit – një lojë që ka çuar në një situatë në të cilën Putini ose duhet të heqë dorë nga kërkesat e ti ose të nisë një operacion ushtarak që mund të çojë në luftë në Evropë.
Asnjë nga frikat me të cilat luan propaganda e Kremlinit nuk ka ndonjë bazë në realitet. Zgjerimi i fundit pasues i NATO-s ishte dekada më parë. Askush nuk po mendonte seriozisht anëtarësimin në NATO për Ukrainën apo Gjeorgjinë. Planet për raketat e SHBA-së në Ukrainën lindore që synojnë Rusinë janë një fantazi e pastër. Asnjë person i arsyeshëm nuk e sheh rrezikun e Norvegjisë, Estonisë, Ukrainës apo ndonjë shteti tjetër kufitar që planifikon të pushtojë Rusinë.
Në fakt, politika e NATO-s ka qenë mjaft e kujdesshme. Përpara pushtimit të Ukrainës nga Putin në vitin 2014, forcat amerikane në Evropë ishin reduktuar vazhdimisht.
Një vit më parë, tanku i fundit amerikan në Gjermani ishte dërguar përsëri përtej Atlantikut.
NATO nuk kishte as ndonjë plan mbrojtës për shtetet baltike. Atje kishte një operacion “air policim” të NATO-s, por që lindi nga shqetësimi i pas 11 shtatorit me hapësirën ajrore të papolicuar; nuk ishte një operacion mbrojtës.
Edhe pas vitit 2014 NATO u kujdes që të mos provokonte. Prania e saj në shtetet baltike ishte më shumë batalione sesa brigada. Shtetet e Bashkuara qëndruan kryesisht jashtë shteteve në kufi me territorin rus, dhe në Norvegji dhe Poloni, trupat i vendosën shumë larg kufirit rus.
Pra, ps kjo krizë tani?
Në maj, Putini pati një shpërthim emocional kundër vendit në një seancë të Këshillit të tij të Sigurimit. Më pas, në korrik, ai botoi një ese famëkeqe në të cilën ai në thelb argumentoi për një rivendosje të Perandorisë Ruse – duke përfshirë Ukrainën.
Samiti i tij i qershorit me Presidentin Biden sinjalizoi se Shtëpia e Bardhë nuk donte telashe në frontin rus, kështu që mund të fokusohej në Kinë.
Kur Biden e braktisi Afganistanin në mënyrë joceremonike, mesazhi ishte edhe më i qartë; menjëherë pas kësaj, këshilltari i sigurisë kombëtare i Rusisë, Nikolai Patrushev, tha se ai shpresonte që ukrainasit ta kuptonin mungesën e mbështetjes te Shtetet e Bashkuara.
Hap pas hapi, u bënë lëvizje politike dhe ushtarake për të krijuar qëllimisht një krizë dhe për të rritur presionin, veçanërisht mbi Shtetet e Bashkuara. Moska i anuloi bisedimet me Kievin, Berlinin dhe Parisin për Donbasin dhe e trajtoi Bashkimin Evropian me përbuzje të hapur. Formalisht, Rusia kërkoi kthimin e të gjitha strukturave perëndimore të sigurisë para zgjerimit të parë të NATO-s në 1997. Në realitet, kjo do të përbënte një rikthim të situatës përpara se Karta e Parisit e vitit 1990 të përcaktonte parimet e rendit të Evropës pas Luftës së Ftohtë. .
Putini shihet ndonjëherë si një strateg mjeshtër, por ai ka një histori të gjatë të keqvlerësimit të politikës së Ukrainës. Emocionet kanë kapërcyer qartë racionalitetin, duke rezultuar në politikën ruse që e ka tjetërsuar thellësisht Ukrainën.
Thjesht nuk ka asnjë mënyrë në të cilën Putini mund të arrijë qëllimet që ka vendosur vetëm nga diplomacia.
Kjo do të kërkonte një kapitullim të përmasave historike të SHBA-së.
Dhe arritja e ndryshimit të regjimit në Kiev, të cilën Kremlini e kërkon qartë, nuk do të jetë e drejtpërdrejtë.
Armët do të derdheshin në Ukrainë dhe konflikti do të kishte shumë gjasa të përshkallëzohej.
Veçanërisht, ka një mungesë të zërave entuziastë në Moskë për pushtimin e Ukrainës, megjithëse kjo ndoshta do të thotë pak në një Kremlin ku vendimmarrja është një shfaqje e vetme. Edhe Bashkimi Sovjetik kishte një strukturë vendimmarrëse më të institucionalizuar se Rusia e sotme.
Por Putini duhet të kujtojë se nuk ka më perde të hekurt. Ukraina është një partner i ngushtë i Bashkimit Evropian në Partneritetin e tij Lindor, ndërsa mbrojtja e demokracisë është bërë një pjesë kyçe e politikave të administratës Biden.
Realiteti është se një pushtim rus ka të ngjarë të nisë një konfrontim afatgjatë që do të rezultojë në një luftë edhe më të madhe – dhe në rënien e regjimit rus.
Praktikisht nuk ka asnjë mënyrë, përveç kapitullimit total të Perëndimit, në të cilën Rusia mund të arrijë një rezultat pozitiv.
Por ne duhet të pranojmë se kriza nuk do të përfundojë brenda një jave, apo edhe një muaji apo dy. Putini ka bërë llogaritë e tij dhe do ta ketë të vështirë të tërhiqet. Perëndimi duhet të përgatitet për më të keqen. Vetëm kështu mund të fitojë.
Burimi: The Washington Post
Përktheu dhe përshtati: Konica.al