Sëmundja e veshkave polikistike autosomale dominante (ADPKD) është një gjendje kronike që shkakton rritjen e kisteve në veshka.
ADPKD mund të shkaktojë një sërë simptomash, duke përfshirë:
- dhimbje koke
- dhimbje në shpinë
- dhimbje në anët e trupit
- gjak në urinë
- rritur madhësinë e stomakut
- një ndjenjë ngopjeje në stomak
Simptomat shpesh zhvillohen në moshën madhore, midis moshës 30 dhe 40 vjeç, megjithëse mund të shfaqen edhe në moshat më të avancuara. Në disa raste, simptomat shfaqen në fëmijëri ose adoleshencë.
Simptomat e kësaj gjendje kanë tendencë të përkeqësohen me kalimin e kohës.
Trajtimi i ADPKD
- Nuk ka asnjë kurë të njohur për ADPKD. Megjithatë, ekzistojnë trajtime për të ndihmuar në menaxhimin e sëmundjes dhe komplikimeve të saj të mundshme.
- Për të ndihmuar në ngadalësimin e zhvillimit të ADPKD, mjeku mund të përshkruajë tolvaptan (Jynarque).
- Është i vetmi mjekim që Administrata e Ushqimit dhe Barnave (FDA) ka miratuar posaçërisht për trajtimin e ADPKD. Ky medikament mund të ndihmojë në vonimin ose parandalimin e dështimit të veshkave.
Në varësi të gjendjes specifike dhe nevojave të trajtimit, mjeku mund të shtojë gjithashtu një ose më shumë nga sa vijon në planin e trajtimit:
- ndryshimet e stilit të jetesës për të ndihmuar në uljen e presionit të gjakut dhe promovimin e shëndetit të veshkave
- ilaçe për të ndihmuar në uljen e presionit të gjakut, lehtësimin e dhimbjes ose trajtimin e infeksioneve që mund të ndodhin në veshka, traktin urinar ose zona të tjera
- kirurgji për të hequr cistet që po shkaktojnë dhimbje serioze
- pirja e ujit gjatë gjithë ditës dhe shmangia e kafeinës për të ngadalësuar rritjen e cisteve
- ngrënia e porcioneve më të vogla të proteinave me cilësi të lartë
- kufizimi i kripës ose natriumit në dietë
- duke shmangur shumë kalium dhe fosfor
- kufizimi i konsumit të alkoolit
- Menaxhimi i ADPKD dhe respektimi i planit të trajtimit mund të jetë sfidues, por është jetik për ngadalësimin e përparimit të sëmundjes.
- Nëse mjeku përshkruan tolvaptan (Jynarque), do t’ju duhet të bëni analiza të rregullta për të vlerësuar shëndetin e mëlçisë, sepse ilaçi mund të shkaktojë dëmtim të mëlçisë.
- Mjeku gjithashtu do të monitorojë nga afër shëndetin e veshkave për të parë nëse gjendja është e qëndrueshme ose po përparon.
- Nëse keni dështim të veshkave, do t’ju duhet të merrni dializë ose transplantim për të kompensuar humbjen e funksionit të veshkave.
Efektet anësore të trajtimit për ADPKD
- Shumica e medikamenteve që mjeku mund t’i konsiderojë për të ndihmuar në trajtimin ose menaxhimin e ADPKD-së mbartin njëfarë rreziku të efekteve anësore.
- Për shembull, Jynarque mund të shkaktojë etje të tepruar, urinim të shpeshtë dhe në disa raste, dëmtime serioze të mëlçisë. Ka pasur raporte për dështim akut të mëlçisë që kërkon transplantim të mëlçisë në individë që marrin Jynarque.
- Trajtime të tjera që synojnë simptoma specifike të ADPKD mund të shkaktojnë gjithashtu efekte anësore. Për të mësuar më shumë rreth efekteve anësore të mundshme të trajtimeve të ndryshme, bisedoni me mjekun.
- Nëse mendoni se mund të keni zhvilluar efekte anësore nga trajtimi, njoftoni menjëherë mjekun. Ata mund të rekomandojnë ndryshime në planin e trajtimit.
- Mjeku gjithashtu ka të ngjarë të urdhërojë teste rutinë ndërsa jeni duke iu nënshtruar trajtimeve të caktuara për të kontrolluar për shenja të dëmtimit të mëlçisë ose efekte të tjera anësore.
Shkaqet e ADPKD
ADPKD është një gjendje gjenetike e trashëgueshme.
Në shumicën e rasteve, ajo rezulton nga një mutacion i gjenit PKD1 ose gjenit PKD2.
Për të zhvilluar ADPKD, një person duhet të ketë një kopje të gjenit të prekur. Ata zakonisht trashëgojnë gjenin e prekur nga njëri prej prindërve të tyre, por në raste të rralla, mutacioni gjenetik mund të ndodhë spontanisht.
Nëse keni ADPKD dhe partneri juaj nuk e ka atë dhe vendosni të krijoni një familje së bashku, fëmijët tuaj do të kishin një shans 50 për qind për të zhvilluar sëmundjen.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Urinoj tmerr shpesh! Ç’sëmundje kam?”
6 shenjat që ju jep trupi në rast se keni një problem shëndetësor
