Çmimet evropiane të gazit u rritën me më shumë se 30% të enjten, pasi forcat ruse nisën një pushtim të Ukrainës. Reuters analizon se pse Rusia ka kaq shumë ndikim në tregjet e gazit të Europës, madje edhe në vendet që Rusia nuk i furnizon drejtpërdrejt.
Me sa gaz furnizon Rusia
Evropa mbështetet tek Rusia për rreth 40% të gazit të saj natyror. Pjesa më e madhe vjen përmes tubacioneve duke përfshirë Yamal, i cili kalon Bjellorusinë dhe Poloninë për në Gjermani, Nord Stream 1, i cili shkon drejtpërdrejt në Gjermani dhe tubacionet përmes Ukrainës. Një rrjet tubacionesh ndërlidhëse lidh tregjet e brendshme të gazit të Europës.
Jo të gjitha vendet marrin furnizim direkt nga Rusia, por nëse vende të tilla si Gjermania, konsumatori më i madh i gazit rus, marrin më pak nga Rusia, ata duhet ta zëvendësojnë këtë nga diku tjetër, për shembull, Norvegjia, dhe kjo ka një efekt negativ në gazin e disponueshëm për vendet e tjera. Si rezultat, lajmet mbi furnizimet ruse shkaktojnë po aq paqëndrueshmëri në çmimet e gazit britanik sa në ato në Europën kontinentale, edhe pse Britania zakonisht merr më pak se 5% të gazit të saj nga Rusia.
Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen tha se Bashkimi Europian do të jetë në gjendje të përballet me disa ndërprerje të importeve të gazit nga Rusia. Një dimër i butë ka bërë gjithashtu që rezervat e gazit në Europë të jenë më të larta sesa pritej, megjithëse ato mbeten pranë nivelit më të ulët në pesë vite. Megjithatë, çmimet e gazit pritet të mbeten të larta dhe disa vende europiane kanë dredhuar miliarda euro në masa për të mbrojtur familjet nga ndikimi i kostove të larta rekord të energjisë.
Çfarë ka ndodhur me ofertën ruse
Gjigandi rus i energjisë Gazprom tha të enjten se eksportet e gazit nëpërmjet Ukrainës janë normale dhe në përputhje me kërkesat e konsumatorëve. Analistët presin që Rusia do të vazhdojë të furnizojë me gaz Europën, duke sjellë në vëmendje furnizimet e pandërprera ruse në Europë gjatë krizës së Krimesë në 2014/15. Flukset në vitin 2021 përmes tre tubacioneve kryesore të Rusisë drejt Europës arritën në 37,409 gigavat orë/ditë (GWh/d), sipas të dhënave të Refinitiv Eikon, nga 41,263 GWh/d në 2020 dhe 49,431 GWh/d në 2019.
Çfarë po ndodh me Nord Stream 2
Rusia ka thënë se Nord Stream 2, i cili mund të dyfishojë kapacitetin vjetor të eksportit të gazit të Moskës në Baltik, mund të sigurojë lehtësim për tregun europian të gazit. Kancelari gjerman Olaf Scholz ndërpreu të mërkurën certifikimin e gazsjellësit pasi Rusia njohu zyrtarisht dy rajone të shkëputura në Ukrainën lindore si të pavarura. Uashingtoni të mërkurën vendosi gjithashtu sanksione ndaj kompanisë përgjegjëse për ndërtimin e tubacionit.
Nord Stream 2 AG është një firmë e regjistruar si zvicerane, kompania mëmë e së cilës është gjigandi shtetëror rus i gazit Gazprom. Meqenëse tubacioni nuk ishte funksional, masat e marra nga Gjermania dhe Shtetet e Bashkuara nuk kanë pasur një ndikim të menjëhershëm në furnizim. Megjithatë, tregtarët prisnin që të siguronin furnizime me gaz deri në fund të vitit dhe kjo ka bërë që çmimet për dërgesat e ardhshme të rriten. Kontrata holandeze për dorëzime në tremujorin e katërt 2022 u rrit me 35% të enjten në 114 euro/MWh. Kontrata britanike e Dimrit 2022 u rrit 31% në 290 paund.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A do të kalbet gazsjellësi i Putinit poshtë detit Baltik?
“Nëse Bjellorusia ndërpret gazin drejt Evropës…”
