“Pyet mjekun” është rubrika më e re, një platformë që bën të mundur kontaktin ndërmjet mjekut dhe pacientit.
Nëse keni ndonjë pyetje, për gjithçka që ju shqetëson në shëndetin tuaj, këtu do të merrni përgjigje nga mjekë me eksperiencë, pa rezervime takimesh dhe duke shmangur radhët e gjata.
Pacienti: Çfarë e shkakton stresin oksidativ?
Mjeku: Radikalët e superoksidit, peroksidi i hidrogjenit, radikalët hidroksil dhe oksigjeni i vetëm janë zakonisht specie reaktive të oksigjenit; ato gjenerohen si nënprodukte metabolike nga sistemet biologjike. Proceset, si fosforilimi i proteinave, aktivizimi i disa faktorëve transkriptues, apoptoza, imuniteti dhe diferencimi, të gjitha varen nga prodhimi dhe prania e duhur e ROS brenda qelizave që duhet të mbahen në një nivel të ulët.
Kur prodhimi i ROS rritet, ata fillojnë të shfaqin efekte të dëmshme në strukturat e rëndësishme qelizore si proteinat, lipidet dhe acidet nukleike. Një sasi e madhe dëshmish tregojnë se stresi oksidativ mund të jetë përgjegjës, me shkallë të ndryshme rëndësie, në shfaqjen dhe/ose përparimin e disa sëmundjeve (p.sh., kanceri, diabeti, çrregullimet metabolike, arterioskleroza dhe sëmundjet kardiovaskulare).
ROS prodhohen kryesisht nga mitokondria, gjatë kushteve fiziologjike dhe patologjike, domethënë mund të formohen nga frymëmarrja qelizore, nga lipoxygenases (LOX) dhe ciklooksigjenazat (COX) gjatë metabolizmit të acidit arachidonic, dhe nga qelizat endoteliale dhe inflamatore. Përkundër faktit se këto organele kanë një kapacitet të brendshëm të fshirjes së ROS, vlen të përmendet se kjo nuk është e mjaftueshme për të adresuar nevojën qelizore për të pastruar sasinë e ROS të prodhuar nga mitokondria.
Qelizat vendosin një sistem mbrojtës antioksidant të bazuar kryesisht në përbërës enzimatikë, të tillë si superoksid dismutaza (SOD), katalaza (CAT) dhe glutathione peroxidase (GPx), për të mbrojtur veten nga dëmtimi qelizor i shkaktuar nga ROS.
Pra , stresi oksidativ është një fenomen i shkaktuar nga një çekuilibër midis prodhimit dhe akumulimit të specieve reaktive të oksigjenit (ROS) në qeliza dhe inde dhe aftësisë së një sistemi biologjik për të detoksifikuar këto produkte reaktive. ROS mund të luajë, dhe në fakt ata e bëjnë atë, disa role fiziologjike (domethënë, sinjalizimi i qelizave), dhe ato zakonisht krijohen si nënprodukte të metabolizmit të oksigjenit; pavarësisht kësaj, stresuesit mjedisorë (p.sh., UV, rrezatimet jonizuese, ndotësit dhe metalet e rënda) dhe ksenobiotikët (domethënë, barnat antiblastike) kontribuojnë në rritjen e madhe të prodhimit të ROS, duke shkaktuar kështu çekuilibrin që çon në dëmtimin e qelizave dhe indeve (stres oksidativ).
Disa antioksidantë janë shfrytëzuar vitet e fundit për efektin e tyre aktual ose të supozuar të dobishëm kundër stresit oksidativ, të tilla si vitamina E, flavonoidet dhe polifenolet. Ndërsa ne priremi të përshkruajmë stresin oksidativ po aq të dëmshëm për trupin e njeriut, është gjithashtu e vërtetë se ai përdoret si një qasje terapeutike për të trajtuar kushtet klinike të tilla si kanceri, me një shkallë të caktuar të suksesit klinik.
Nëse keni edhe ju pyetje, dhe doni të merrni një përgjigje të shpejtë nga mjekët e “spitalit tonë online”, klikoni këtu. Identiteti juaj do të mbetet anonim.
