Sindroma inflamatore e shumësistemeve (MIS) është një gjendje e rrallë por serioze e lidhur me COVID-19 në të cilën pjesë të ndryshme të trupit inflamohen, duke përfshirë zemrën, mushkëritë, veshkat, trurin, lëkurën, sytë ose organet gastrointestinale. MIS mund të prekë fëmijët (MIS-C) dhe të rriturit (MIS-A).
Përkufizimi i rastit MIS-C përfshin njerëzit që janë më të rinj se 21 vjeç dhe përkufizimi i rastit MIS-A përfshin njerëzit që janë 21 vjeç e lart.
Bazuar në atë që dimë tani, mënyra më e mirë për të parandaluar MIS-C ose MIS-A është të ndërmerrni veprime për të mbrojtur veten nga marrja e COVID-19, duke përfshirë vaksinimin kundër COVID-19 për njerëzit 12 vjeç e lart.
Shenjat dhe simptomat MIS-C dhe MIS-A
Fëmijët dhe të rriturit me MIS përjetojnë:
Ethet e vazhdueshme PLUS më shumë se një nga simptomat e mëposhtme:
- Dhimbje stomaku
- Sytë e përgjakur
- Diarreja
- Marramendje (shenja të presionit të ulët të gjakut)
- Skuqje e lëkurës
- Të vjella
- Kur duhet të kërkoni kujdes urgjent?
Nëse dikush shfaq ndonjë nga këto shenja, kërkoni menjëherë kujdes mjekësor urgjent:
- Probleme me frymëmarrjen
- Dhimbje ose presion në gjoks që nuk largohet
- Konfuzion ose sjellje e pazakontë
- Dhimbje të forta barku
- Pamundësia për t’u zgjuar ose për të qëndruar zgjuar
- Lëkura, buzët ose shtretërit e thonjve me ngjyrë të zbehtë, gri ose blu, në varësi të tonit të lëkurës
- Kjo listë nuk përfshin të gjitha simptomat e mundshme. Ju duhet të telefononi një mjek për çdo simptomë tjetër që është e rëndë ose që ju shqetëson.
- Njoftoni operatorin se po kërkoni kujdes për dikë që ka ose mund të ketë COVID-19.
Dallimet midis MIS-A dhe MIS-C
MIS-C dhe MIS-A janë të ngjashëm në shumë mënyra. Sidoqoftë, MIS-C është më i zakonshëm se MIS-A. Rezultatet e rënda mund të jenë më të mundshme për MIS-A për shkak të dallimeve në sistemin imunitar të të rriturve krahasuar me fëmijët, si dhe gjasave më të larta të kushteve themelore mjekësore tek të rriturit.